Nieuwe topman moet Shell schoner tijdperk inloodsen: 'Laat je ingenieurshart spreken'

Aan ronkende woorden geen gebrek. Voorzitter Sir Andrew Mackenzie van de raad van bestuur van Shell noemt hem bij de aankondiging een 'uitzonderlijke leider met alle kwaliteiten die nodig zijn om Shell veilig en winstgevend door de volgende fase van transitie en groei te loodsen'. De huidige topman Ben van Beurden omschrijft hem als een 'slimme, integere en dynamische leider' in wie hij 'veel vertrouwen' heeft.

Grote uitdagingen 

Maar vanaf 1 januari aanstaande is het woord aan de 48-jarige Wael Sawan zelf. En vooraf is duidelijk dat zijn tijdperk vol grote uitdagingen zit. Want hoewel Shell, met dank aan de torenhoge energie- en brandstofprijzen, deze zomer nog de grootse kwartaalwinst ooit boekte, moet de multinational van de rechter sneller vergroenen in een wereld die binnen afzienbare tijd zal moeten afstappen van olie en gas.

Sawan werd in 1974 geboren in de Libanese hoofdstad Beiroet ten tijde van de Libanese burgeroorlog, maar groeide op in Dubai. In de jaren 90 studeerde hij in Canada, waar hij in 1997 zijn masterdiploma chemical engineering haalde aan de universiteit van McGill University. In 2003 voegde hij daar een MBA-diploma aan Harvard aan toe.

Indrukwekkende carrière

Net als Van Beurden, die de multinational nog tot eind dit jaar runt, komt de 48-jarige Sawan uit de eigen gelederen. En hij heeft er al een indrukwekkende carrière bij Shell opzitten. Als jonge twintiger werd Sawan eerst gedetacheerd bij Shell-partner Petroleum Development Oman (PDO) in 1997 en vervulde hij vervolgens diverse functies in onder meer de VS, Nigeria en lange tijd Qatar. Sinds 2019 maakt hij onderdeel uit van het bestuur van Shell. 

Vandaag de dag woont Sawan in Den Haag, waar tot voor kort het hoofdkantoor van Shell stond. Al is de vader van drie kinderen volgens The Guardian van plan om net als het bedrijf zelf te verhuizen naar Londen, zodra hij het roer overneemt. Van 2019 tot 2021 gaf de aanstaande topman leiding aan de bedrijfstak 'upstream' die binnen Shell volop werkt aan het aloude winnen van olie en gas.

Hernieuwbare energie 

Maar sinds november is hij verantwoordelijk voor de gas- en hernieuwbare energiedivisie van Shell (voluit Integrated Gas and Renewable and Energy Solutions). Dit als opvolger van de Nederlander Maarten Wetselaar, tot voor kort nog de beoogde nieuwe baas van Shell, maar inmiddels vertrokken naar de Spaanse oliemaatschappij Cepsa.

Als het aan milieuactivisten en de activistische beleggersgroep Follow This ligt, is hernieuwbare energie nu precies waar Shell zich in de toekomst op richt. "Laten we hopen dat dit ene jaar, waarin hernieuwbare energie slechts een klein deel van zijn verantwoordelijkheid was, hem inspiratie heeft gegeven", zegt oprichter Mark van Baal van Follow This tegen RTL Z.

Nieuwe koers?

Van Baal denkt dat Shell zich onder de nieuwe topman wel zal moeten veranderen. Dit ingegeven door de baanbrekende uitspraak van de Haagse rechtbank, die bepaalde dat het bedrijf zijn CO2-uitstoot wereldwijd sneller moet terugdringen.Hij hoopt dat Sawan Shells miljarden en knappe koppen inzet voor meer windturbines in de Noordzee of zonnepanelen in de Sahara. "Laten we hopen dat hij zijn ingenieurshart laat spreken en inziet dat die nieuwe technologie er is, en dat het hoog tijd is om de oude los te laten."

Al verwachten analisten van de Zwitserse bank Credit Suisse en de Canadese investeringsbank RBC Capital dat de benoeming van Sawan een 'beperkte impact' zal hebben op de strategie van Shell. "De overgang is waarschijnlijk meer een voortzetting van de strategie van Van Beurden, dan een revolutie", aldus RBC-analisten tegen Reuters. Beleggers lijken het daarmee eens te zijn: de koers van Shell reageerde nauwelijks op de benoeming van Wael Sawan.

Tijdperk Van Beurden voorbij

Het vertrek van Ben van Beurden luidt het einde van een tijdperk in bij Shell. De 64-jarige in Roosendaal geboren Brabander werkt nu 39 jaar bij de multinational en is eind dit jaar op de kop af negen jaar bestuursvoorzitter. Dubbel zo lang als zijn voorgangers Peter Voser (2009-2014) en Jeroen van der Veer (2004-2009).

Onder zijn leiderschap kende Shell de nodige hoogte- én dieptepunten. De grootste overname ooit van het bedrijf, die van het Britse gasbedrijf BG in 2015 voor 64 miljard dollar, bleek een succes. Los van coronajaar 2020 boekte Shell jaarlijks een miljardenwinst en waren aandeelhouders tevreden met hun jaarlijkse winstuitkering.

Maar Van Beurden is ook de enige topman van Shell die voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog in dit dividend sneed, toen het bedrijf stevig werd geraakt door de coronapandemie in 2020. Tot schrik van beleggers die tientallen jaren konden vertrouwen op de vuistregel 'Never sell Shell'.

Toch blijft bij veel mensen vooral die ene beruchte uitspraak kleven. "Ik pomp alles op wat ik kan oppompen om de vraag te vervullen", zei de vertrekkend topman in 2016 tegen Nieuwsuur, nog geen twee maanden na het klimaatakkoord van Parijs. Want veruit de meeste kritiek die Shell onder Van Beurden kreeg, was dat het bedrijf met al zijn kennis en kapitaal te weinig inzet op hernieuwbare energie.