Superscheefwonen blijft lucratief, ook met een maandhuur van 710 euro

1. Wat is scheefwonen?

Woon je in een sociale huurwoning, maar kun je met je huidige inkomen best een huis in de vrije sector huren, of misschien zelfs een huis kopen?

Dan woon je scheef, want je sociale huurwoning is voor jou eigenlijk te goedkoop. De inkomensgrens voor huishoudens van een sociale huurwoning is 36.798 euro per jaar. 

Er zijn regels over de maximale hoogte van de huur, aan de hand van een puntensysteem. Ook is de jaarlijkse huurprijsstijging begrensd. Dergelijke regels moeten wonen betaalbaar houden voor mensen met een kleine beurs.   

2. Hoe ontstaat scheefwonen? 

Je inkomen staat niet in beton gebeiteld, je inkomen kan gedurende een paar jaar stijgen. Maar als je niet zelf vertrekt zodra je de inkomensgrens passeert gebeurt er niets. Je wordt niet op straat geschopt. Het gevolg: je woont scheef. 

3. Wat is het probleem?

Er is een wachtlijst voor een sociale huurwoning. Die is gevuld met mensen met een laag inkomen. Mensen die best een duurder huis kunnen betalen maar scheef blijven wonen houden hun plek bezet. 

Bij sociale huurwoningen is op dit moment de huurverhoging begrensd met 3,9 procent, maar huishoudens die jaarlijks meer verdienen dan 41.056 euro kunnen een huurverhoging van 5,4 procent krijgen. Met zo'n flinke huurstijging hoopt de overheid scheefwoners 'uit te roken'. 

CDA-Kamerlid Erik Ronnes stelt vandaag namens de coalitie voor om de huren voor 'superscheefwoners' een stuk harder te laten stijgen. De coalitiepartijen willen de huurprijs voor deze groep in een klap kunnen verhogen naar de zogenoemde 'liberalisatiegrens' van 710 euro, een stijging die waarschijnlijk flink hoger is dan 5,4 procent.  

4. Hoeveel scheefwoners zijn er?

Het aantal scheefwoners daalt. In 2009 waren er nog 789.200 scheefwoners. Een paar jaar later is dat aantal gedaald naar 528.500, op een totaal van ongeveer 2,5 miljoen sociale huurwoningen. 

Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft onderzoek gedaan naar het aantal huishoudens met een hoog inkomen in sociale huurwoningen. Zo'n 142.000 huishoudens doen het met meer dan 52.499 euro per jaar. 

Nog geen 50.000 huishoudens zitten in de top: zij verdienen jaarlijks meer dan 70.000 euro. Deze superscheefwoners wil Ronnes aanpakken. 

"Mensen die bijvoorbeeld 33.000 verdienden toen ze in een sociale huurwoning kwamen en een partner kregen die bijvoorbeeld 50.000 verdient. Die mensen willen we prikkelen om naar een duurdere woning te gaan", zegt hij tegen RTL Z.

5. De middeninkomens in een sociaal huurhuis hebben niets te vrezen?

Ruim de helft van de groep die tussen 38.690 euro en 52.499 euro per jaar verdient zou ook naar een duurdere woning kunnen, schrijft het ministerie in een rapport. De andere helft zou dat niet goed kunnen betalen. 

Ronnes benadrukt dat het niet zijn bedoeling is om lage middeninkomens te treffen met de aanpak van scheefwonen, maar details wil hij later pas uitwerken. Hij denkt aan een staffel, een stapsgewijze huurverhoging, als scheefwoners meer verdienen. 

Daarmee is het CDA-plan een druppel op een gloeiende plaat, want de groep die het treft is relatief klein en verdient genoeg om ook een huur van 710 euro per maand te kunnen betalen, denkt woningmarktonderzoeker Frans Schilder. "Waar hebben we het over?", vraagt hij zich hardop af.  

6. Waar moeten die scheefwoners heen?

Scheefwoners die hun sociale huurwoning achterlaten moeten wel ergens anders heen. Dat is een groot probleem, want de woningmarkt kampt met schaarste.

Dat geldt voor koopwoningen, maar ook voor huurhuizen in de vrije sector. Bovendien zijn de huurprijzen in de vrije sector vaak hoger dan 710 euro. Superscheefwonen blijft lucratief. 

Ronnes geeft toe dat alternatieve woningen voor deze groep schaars zijn. "Het kan ook niet meteen ingaan. Als coalitie zetten wij in op het versnellen van de woningbouw. We willen graag dat er veel middenhuur bij komt. Als die huizen er komen is er wel een alternatief. Maar dan ben je anderhalf tot twee jaar verder."

7. Gaat dit plan helpen de wachtlijsten te verkorten?

Volgens onderzoeker Schilder niet. "Als je in een rotte, tochtige flat woont dan ga je wel weg, maar de meeste mensen met een hoog inkomen in een corporatiewoning zitten juist heel prettig. Die zouden daar ook makkelijk 710 euro voor kunnen betalen, dus ook als hun huur met 200 euro omhoog gaat gaan zij niet verhuizen." 

Wat wel werkt? "De enige oplossing is: blijven bouwen."