Wat weten we nu over het pensioenakkoord? 5 vragen beantwoord
Na een jaar onderhandelen hebben vakbonden, werkgevers en het kabinet de laatste punten op de i gezet voor een nieuw pensioenstelsel. Volgende week moet er een klap op worden gegeven. Dit is hoe het er nu voorstaat.
1. Hoe zat het met dat pensioenakkoord?
Onder leiding van minister van Sociale Zaken Wouter Koolmees (D66) sloot 'de polder' vorig jaar een lang bevochten pensioenakkoord, waarin de contouren van een nieuw pensioenstelsel werden vastgelegd.
Belangrijkste punten: de pensioenuitkeringen worden flexibeler, de AOW-leeftijd gaat minder snel omhoog en er komt een regeling voor mensen met een 'zwaar beroep'.
2. Wat is tot nu toe besloten?
Op dit moment wordt de hoogte van je pensioenuitkering gekoppeld aan je salaris. In principe krijg je 70 procent van het loon dat je gemiddeld verdiende toen je werkte.
De bedoeling is dat je pensioen straks afhankelijk is van je inleg en het rendement. Klinkt onzekerder (is het ook), maar de bedoeling is dat de pensioenen makkelijker verhoogd (en verlaagd) kunnen worden.
Daarmee komt ook een einde aan de omstreden 'rekenrente': het percentage waarmee pensioenfondsen moeten rekenen om te bepalen hoeveel geld ze in kas moeten hebben om ook in de toekomst voldoende over te houden voor alle pensioenen.
3. Wat zijn de struikelblokken?
Het huidige pensioenstelsel hervormen is nogal ingrijpend. Voor veel werkenden en gepensioneerden verandert er nogal wat - en niet iedereen komt er beter uit. Voor die groepen is compensatie nodig.
Werknemers die pensioen opbouwen via een zogeheten 'premieregeling' komen er nu bekaaid vanaf. Met zo’n regeling legt de werkgever jaarlijks een vaste premie in, maar de hoogte van je pensioenuitkering als je stopt met werken is afhankelijk van de behaalde rendementen.
Voor deze groep ontstaat een groot gat in he nieuwe stelsel. De vraag is: wie betaalt dat? De overheid, de werkgevers, de werknemers, of alledrie? Volgens het FD is dat nu hét struikelblok.
En, natuurlijk wordt er hard gestreden over pensioenkortingen.
4. Worden pensioenen verlaagd dan?
Veel pensioenfondsen zitten in zwaar weer, vanwege een te lage dekkingsgraad. Zij hebben te weinig geld in kas om - volgens de huidige regels - pensioenen in de toekomst te kunnen blijven betalen.
Daarom moeten pensioenen eigenlijk verlaagd worden. Dat vinden gepensioneerden natuurlijk niet leuk.
Eind vorig jaar besloot minister Koolmees om die kortingen een jaar uit te stellen, vanwege 'uitzonderlijke economische omstandigheden'.
De economische omstandigheden zijn alleen maar uitzonderlijker geworden. Om de plooien in de polder glad te strijken lijkt het kabinet bereid om verlagingen nog een jaar uit te stellen. De dreiging van kortingen hangt dus in de lucht, maar de kans dat het met een sisser afloopt is aanzienlijk.
5. Wanneer komt er witte rook?
Dinsdag komt het ledenparlement van vakbond FNV bijeen om te praten over de details van het pensioenakkoord. Die bond lijkt het meest geharnast van alle vertegenwoordigingen van werknemers, maar ook CNV en VCP zullen met hun achterbannen overleggen. Datzelfde geldt uiteraard voor werkgeversorganisaties.
Het voornemen is om in de ministerraad van volgende week vrijdag over het pensioenstelsel te praten. Dan volgen meer details.