Influencer Japke eerlijk over moeite met zwangere lijf: 'Je hebt nul controle'

'Wow! Je hebt echt al een buik!' en 'Je begint echt al dikker geworden'. Het zijn zomaar wat reacties die Japke Janneke (30), nu ze 15 weken zwanger is en haar zwangerschap wat zichtbaarder wordt, regelmatig te horen krijgt. In een post op Instagram doet de Haarlemse influencer/ fanatiek sporter/ coach een eerlijk boekje open over haar gevoelens bij deze opmerkingen.

"Mijn buik. Het lichaamsdeel waar ik het meest onzeker over ben in m’n leven. Nu groeit het en eerlijk gezegd groeit het sneller dan ik had verwacht", schrijft Japke bij een foto waarop zij te zien is met haar hand op een groeiend buikje. Ze vervolgt: "Het is vast heel positief en lief bedoeld, maar ik moet nog wennen aan de reacties en meningen over mijn kwetsbare lichaamsdeel. Het deel waar ik zo’n haat-liefde-verhouding mee heb."

Toen Japke 17 en 18 jaar oud was, leed ze aan de eetstoornis anorexia nervosa. Ze at te weinig en viel veel af. Hoewel ze na een intensieve therapie hiervan genas, blijft ze op haar hoede, vertelt ze. "Een aantal jaren geleden veranderde er ineens veel in mijn leven: mijn relatie ging uit, ik ging verhuizen. Als reactie daarop ging ik veel sporten. Veel te veel sporten." Het overmatige sporten werd haar 'nieuwe controlemiddel', zoals eerder het niet-eten was geweest.

Sportte Japke niet dan raakte ze in paniek. Gelukkig herkende haar vriend het dwangmatige in haar gedrag waardoor ze op tijd hulp zocht en inmiddels weer een 'gezonde balans' heeft gevonden. Een tijd later kwam een langgekoesterde wens van Japke en haar vriend uit: ze ontdekten dat Japke in verwachting is. "Los van feit dat ik enorm dankbaar ben voor het feit dat er een kindje in me mag groeien, merk ik dat ik het ook lastig vind dat mijn lichaam zo verandert. Als je zwanger bent, heb je nul controle over je lichaam. Ieder zwanger lijf reageert anders. Je kunt er niet zoveel aan doen. Deze nieuwe uitdaging vind ik spannend én lastig", zegt Japke.

Haar Instagrampost is inmiddels al maar dan 6 duizend geliked en maakte heel wat reacties los. Waar sommige volgers haar willen herinneren aan het feit dat ze vooral moet genieten van haar 'wonder' en trots moet zijn op haar buik, herkennen veel andere vrouwen haar gevoel. "Ik heb veel meer reacties gekregen dan ik had verwacht. En zeker niet alleen van vrouwen die ook een eetstoornis hebben gehad. Ineens kreeg ik ook van vriendinnen te horen dat ze zich lelijk en opgezwollen hebben gevoeld tijdens hun zwangerschap."

Zo zegt Ellen als reactie op Japkes verhaal: "Ik kreeg echt meerdere malen per dag naar mijn hoofd geslingerd hoe dik ik was. Ik kwam 21 kilo aan, maar was het binnen zes weken weer kwijt. Maar door al die opmerkingen ben ik zo onzeker geworden en heb ik ook nauwelijks foto’s van mijn zwangere buik. Toch best jammer wat die opmerkingen met je doen." Ook Marjon vindt Japkes ontboezeming 'super herkenbaar': "Dat oplopende getal op de weegschaal vind ik stiekem best heel moeilijk."

Van haar verloskundige – met wie Japke vanaf het begin van haar zwangerschap haar eerdere eetstoornis en de onzekerheid over haar veranderende lijf deelt – hoorde ze dat veel vrouwen onzeker worden van opmerkingen van anderen. "Over zwangere vrouwen mag iedereen blijkbaar wat zeggen. Als je buik veel groter is dan die van een ander, ga je je afvragen of dat goed is. Is ie veel kleiner, word je daar weer onzeker over."

Japke is in ieder geval blij dat haar openheid zoveel reacties heeft ontlokt. "Het laat zien dat ik hierin niet de enige ben. Bovendien bewijst het dat een zwangerschap niet alleen maar een grote roze wolk is. Ik vind het mooi om dit soort onderwerpen bespreekbaar te maken."

Lichaam kapot gemaakt?

Eerder deed Japke dat door eerlijk over haar eetstoornis te posten. "Toen ik probeerde zwanger te worden heb ik eerlijk verteld waarmee ik worstelde. Ik was namelijk bang dat ik mijn lichaam te veel kapot had gemaakt met mijn eetstoornis. Ik had heel lang geen menstruatie en ging me afvragen of ik nog wel goede eitjes had." Toen ze eenmaal haar zwangerschap aankondigde – een bericht dat bijna 16 duizend keer is geliked – werd ze ook overladen met reacties. 'Naast felicitaties waren er ook veel meiden met een eetstoornis die hier de hoop op een goede zwangerschap voor zichzelf uithaalde. Dat vind ik mooi."

Dit zegt de expert

Volgens Karlijn Janssen, verloskundige bij Het Geboortecentrum Amsterdam, heeft Japke Janneke hier 'echt een thema' aangesneden. In haar praktijk ziet ze heel veel vrouwen worstelen met de extra zwangerschapskilo’s. "Aankomen is voor redelijk wat vrouwen een ding. Zeker als het zo snel gaat als bij een zwangerschap. Het is natuurlijk voor een goed doel en vrouwen weten ook wel dat het tijdelijke kilo’s zijn, maar negen maanden kunnen toch als redelijk blijvend aanvoelen."

Zeker in de afgelopen coronatijd, waarin de sportscholen dicht waren en speciale sportclubjes voor zwangeren even niet actief waren, zag Janssen de onzekerheid bij zwangere vrouwen groeien. "Ik krijg heel vaak de vraag hoeveel je maximaal mag aankomen tijdens een zwangerschap. Gemiddeld kom je zo’n 11 tot 15 kilo in totaal aan. Wat meer is ook geen ramp, als je maar niet gaat lijnen. Afvallen tijdens de zwangerschap is zelfs gevaarlijk. Niet zozeer voor de baby - want dat is net een parasietje: die pakt wat hij nodig heeft - maar wél voor de aanstaande moeder."

Zwangerschap is loslaten

Een zwangerschap is een proces van loslaten, weet Janssen. "Zeker voor vrouwen met een eetstoornis is dat het allermoeilijkst. Als verloskundige ben je daarvan op de hoogte en zo nodig schakelen we psychologische hulp in en eventueel een diëtiste om een vrouw hierin te ondersteunen."

Verloskundige Janssen is blij dat mensen zoals Japke eerlijk hun verhaal delen op sociale media. "Gelukkig wordt het steeds normaler en geaccepteerder om ook de lastige momenten van een zwangerschap en het moederschap te delen. Het is namelijk niet één grote roze wolk. Daar geloof ik ook niet in. Dit laat de echte wereld zien. Dit helpt."