Miriam: 'Staat een liter vochtverlies gelijk aan een kilo afvallen?'

Binnen zitten, weinig bewegen en voor de tv net even wat meer snacken. De coronakilo’s vlogen er bij velen het afgelopen anderhalf jaar aan. Ook bij Miriam. Zij is bezig met afvallen en vraagt zich af of de inname van minder vocht al een verschil kan maken. "Als ik een liter vocht verlies, dan staat dat toch gelijk aan een kilo afvallen?"

"Klopt. Eén liter water weegt inderdaad één kilo. Verlies je één liter water dan zul je ook een kilo minder wegen op de weegschaal. Echter, als je wilt afvallen dan wil je vet verliezen in plaats van water. In veel gevallen komt dat vocht er namelijk gewoon weer aan", zegt diëtist en dieetpsycholoog Eveline van de Waterlaat.

Nieuwe rubriek: Asking for a friend 

In deze nieuwe wekelijkse rubriek Asking for a friend leggen we lezersvragen over gezondheid voor aan één van onze experts. Heb jij ook een prangende gezondheidsvraag voor een huisarts, een verloskundige, een diëtist of een psycholoog, mail die dan naar weekendmagazine@rtl.nl en wie weet zie jij het antwoord hier op deze plek snel verschijnen. 

Als je wilt afvallen, zul je regelmatig op de weegschaal staan, weet ook Van de Waterlaat. "Als je regelmatig op de weegschaal staat tijdens het afvallen, zul je merken dat je de ene dag afvalt en de andere dag zelf wat kunt aankomen. Ondanks dat jij je prima aan je dieet hebt gehouden. Meestal komt dit omdat je bijvoorbeeld meer zout hebt gegeten – denk aan sojasaus, bouillon, gerookte zalm, rauwe ham, rookworst -, je nog geen ontlasting hebt gehad of méér hebt gedronken. Of het is een gevolg van hormoonschommelingen. Vlak voordat je bijvoorbeeld ongesteld moet worden houd je meer vocht vast en dat doe je ook als het warm weer is."

Sushi gegeten?

Als cliënten van Van de Waterlaat bij haar op de weegschaal staan en ineens zijn aangekomen, is de eerste dingen die zij hen vraagt: 'Heb jij gisteravond toevallig zoutrijke voedingsmiddelen gegeten, zoals sushi of soep?' "Ja, vaak is dat het geval. Niet zozeer vanwege de sushi, maar door de sojasaus die erbij wordt gegeten. Of van die sauzen of soepen uit een pakje. Daar zit veel zout in. En zout houdt vocht vast, waardoor je – dan – wat zwaarder bent."

Andersom werkt het ook, zegt de diëtist. Als je bijvoorbeeld veel gezweet hebt, zul je op het wijzertje van de weegschaal zien dat je minder weegt omdat je nu vocht verliest. Van de Waterlaat: "Dit gebeurt vaak tijdens het volgen van een dieet. De eerste week gaat het afvallen vaak een stuk sneller, omdat je dan meer vocht verliest dan de weken daarna. Dit zie je vooral bij koolhydraatarme diëten."

Wil je écht weten hoeveel je weegt en of je afvalpogingen effect hebben? Dan heeft Eveline van de Waterlaat nog enkele tips:

• Weeg jezelf altijd in de ochtend en het liefst op hetzelfde tijdstip. Het verschil tussen een avond- en een ochtendmeting kan wel één à twee kilo zijn.
• Kijk niet alleen naar je gewicht, maar ook naar de verhouding tussen vet en vocht. Hiervoor heb je een betrouwbare weegschaal nodig of een coach met een goede weegschaal.
• Ben je in één dag tijd één kilo aangekomen? Het is bijna onmogelijk dat dit puur vet is. Om een kilo lichaamsvet aan te komen moet je namelijk 7000 kcal eten boven op de calorieën die je verbrandt. Die kilo moet dus vocht zijn. Ter vergelijking: 7000 kcal komt overeen met 13,5 Big Macs.
• Meet ook je tailleomvang. Samen met de verhouding vocht en vet zegt dit meer dan alleen je gewicht.
• Ga niet dagelijks of meerdere malen per dag op de weegschaal staan. Je zult merken dat je humeur er een stuk beter van wordt. Probeer je daarentegen liever te focussen op je gedrag.