De vijf spelregels van... ontspannen
Het wemelt van de ongeschreven regels in het leven. Wetmatigheden die niemand je vertelt, maar waar iedereen een mening over lijkt te hebben. In deze rubriek nemen we iedere week een situatie of gelegenheid onder de loep: hoe heurt het daar eigenlijk? Deze week: de vijf spelregels van ontspannen.
De situatie
Hijgend en pruttelend kom je tot stilstand. Het is vakantie en of je nu de deur uit gaat of niet: even wennen is het vaak wel. Want je hebt hartstikke vlot vooruit gewerkt, je collega’s gemaand tot extra vroeg aanleveren en alles op alles gezet, zodat jij fluitend die Route du Soleil af kunt rollen. Maar hoe zit je nou een beetje ontspannen bij die ondergaande zon? Maaike Helmer, schrijver van het boek Niets en en eigenaar van Stressedout.nl, legt uit wat de mores zijn.
De spelregels
- Lekker lang vinken
Je kent het vast: heb je net lekker die out-of-office erop gegooid, en dan begint je volgende to-do-terreur. Je moet nog zonnebrand, pleisters, een insectenpen en ook nog slippers voor het hele gezin scoren. En morgen rijd je al om 8 uur met gesmeerde krentenbollen weg. Veel slimmer is het volgens Helmer om al anderhalve maand van te voren met je vakantievoorbereiding te beginnen. "Maak lijstjes van projecten die je wilt overdragen of afronden, spullen die je nog moet kopen en werk fijn naar een einde toe. Onderweg streep je heerlijk allerlei taken af, wat erg bevredigend werkt voor je hersenen. Smeer het gewoon wat langer uit, dan voorkom je dat de ontlading te groot is en je met knallende koppijn op de camping staat."
- Drie maal daags een poes in je hand
Sowieso is uitsmeren een goed idee, vindt Helmer. Ook je pauze. "Ik neem heel wat korte pauzes op een dag. Soms ga ik wandelen, dan maak ik weer een kopje thee of geef ik de kat een aai. Een tijdelijke break zorgt ervoor dat je in ‘defaultmodus’ komt: de verschillende delen van je hersenen gaan weer samenwerken. Zo kom je sneller tot een oplossing voor iets waar je anders lang op zit te ploeteren. Wanneer je hersens zich niet meer vastbijten, zie je dingen die je daarvoor niet zag. dat is pas ontspannen."
'Een potje boksen kan lekker zijn, maar een middag aan je zak krabben ook'
- Ontspannen is een kwestie van trainen
"Onze hersenen zijn erop gericht om continu met problemen en bedreigingen om te gaan. Ze zoeken iets om weg te werken. Wanneer je met je billen op het strand zit, valt dat ineens weg. Of thuis, met een lege zondag. Eén dag is leuk, twee ook nog, maar daarna wordt het een uitdaging. Dat zag je ook tijdens de pandemie. Zodra je prikkels die om oplossingen vragen wegvallen, kun je gespannen raken. Dat is een kwestie van trainen. Mensen vinden het moeilijk om met de leegte te zijn. Logisch, want als er niets is, krijg je te maken met de grote vragen van het leven. Dus hup, zoeken we snel weer een probleem in de vorm van boodschappen die gedaan moeten, uitgaven die uitgerekend moeten of een puzzel die maar niet gelegd wordt. Train dus gewoon wat vaker dat je even helemaal niets doet. Hup, lekker in het moment zijn. Jij, de zon en je naasten. Dat is spannend genoeg."
- Laat me
Een potje boksen kan lekker zijn, maar de hele middag aan je zak krabben ook. Iedereen ontspant op zijn eigen manier. "Zie je je liefde helemaal vastlopen in stress en spanning, help dan door een tip te geven die past bij hem of haar. Leg niet je eigen methode op. Iemand die graag een rondje rust in de auto pakt, wordt echt niet blij van een uur hardlopen. Wat doet-ie in een normale situatie om te ontspannen? Herinner hem liever aan de rustgevendheid van een ritje. Het is geen one size fits all systeem met ontspannen, je moet de ander echt zien."
- Regelmatig even terugflitsen
Stel, je voelde je als een god in Frankrijk daar aan de Côte d’Azur. Dan is het een zeer puik plan om wat stukjes Côte mee te nemen naar je eigen hut in Castricum. Of waar je ook woont. "Met kleine rituelen van de vakantie kun je ook thuis even oplossen in tijd en ruimte. Met douchegel, een lekkere likeur of zelf croissants rollen op zondag roep je datzelfde gevoel weer op. Zonder drie keer tanken en gewoon het hele jaar door. Ook dat is een kwestie van goed voorbereiden, zoals in spelregel 1."