'Vooral machtsvertoon'

Inval Rafah zou de 'rode lijn' zijn, maar consequenties voor Israël blijven uit

Door Jan Douwe Krist··Aangepast:
© AFPInval Rafah zou de 'rode lijn' zijn, maar consequenties voor Israël blijven uit
RTL

Al tweeënhalve maand wordt Israël door bondgenoten gewaarschuwd: val Rafah niet binnen, dat is een rode lijn. De stad zit vol met anderhalf miljoen Palestijnse vluchtelingen die nergens heen kunnen. Toch reden Israëlische tanks maandagavond Rafah in. "Een rode lijn betekent alleen iets als je er consequenties aan verbindt."

'Een gamechanger' noemde demissionair premier Mark Rutte een aanval op Rafah in maart nog. Eentje die 'gevolgen zal hebben'. En nu? "Naar onze eerste indruk, maar we volgen dit heel nauwlettend, is dit niet het grote grondoffensief", zegt Rutte tegen RTL Nieuws. En dus neemt Nederland geen maatregelen tegen Israël.

Nederland was niet het enige land dat Israël waarschuwde om weg te blijven uit Rafah. De Amerikaanse president Joe Biden noemde het een 'rode lijn'. Zelfs de VN-veiligheidsraad nam een resolutie aan die Israël opriep om Rafah niet aan te vallen.

Als Israël Rafah aanvalt, liggen Nederlandse sancties op tafel
Lees ook

Als Israël Rafah aanvalt, liggen Nederlandse sancties op tafel

"Een rode lijn betekent alleen iets als je er consequenties aan verbindt", zegt verslaggever Midden-Oosten Pepijn Nagtzaam. "Dat is überhaupt niet gebeurd, het was nooit duidelijk wat Nederland zou doen als Rafah werd binnengevallen. We hebben van andere landen zowel smeekbedes als dreigementen gehoord: als Israël binnenvalt, dan nemen we actie. Nu zien we dat veel landen toch afwachten."

Grote gevolgen blijven uit

Tot nu toe is de enige consequentie van de inval dat Biden de levering van een lading zware bommen aan Israël heeft tegengehouden. Anonieme regeringsfunctionarissen zeggen tegen Amerikaanse media dat ze bezorgd waren over de mogelijke inzet van die bommen in Rafah.

Defensie-expert Peter Wijninga is het met Rutte eens dat de aanval op Rafah nog geen groot offensief is. "Dit is hooguit een voorbereidende actie. De tanks stonden alleen bij de grensovergang, dat is vooral machtsvertoon." En dus begrijpt Wijninga wel dat er nog weinig consequenties zijn voor Israël.

'Groot offensief of niet is de verkeerde vraag'

Of een aanval 'het grote offensief' is of niet, is de verkeerde vraag, vindt Pepijn Nagtzaam: "Dat kan je vaak pas achteraf vaststellen. En wat we tot nu toe hebben gezien, in heel Gaza, is dat de schade erg groot is, en het aantal doden erg hoog."

"De vraag over het grote offensief doet me denken aan de situatie bij Gaza-stad een paar maanden geleden", zegt Nagtzaam. "Ik weet nog dat ik toen op een heuvel naar Gaza stond te kijken. Je hoorde doffe klappen van uitgaand vuur, er vlogen straaljagers over en je zag de bommen inslaan op Gaza-Stad. Met een telelens zagen we tanks door Gaza rijden. En toch kreeg ik nog steeds de vraag dit nou het grote offensief was. Terwijl: het offensief gebeurt voor je neus."

Hoe de situatie in Rafah is, zie je in deze video:

Onderhandelingen gaan door

Terwijl Israëlische militairen doorgaan met invallen in Oost-Rafah, zijn Israëlische onderhandelaars nog steeds in gesprek over een mogelijk staakt-het-vuren. Vlak voor de inval leek er een akkoord te zijn, maar die was toch niet naar tevredenheid van Israël.

De aanvallen op Rafah zijn een manier om de druk op die onderhandelingen op te voeren, denkt defensie-expert Wijninga. Pas als de onderhandelingen compleet mislukken, ziet hij een echt grote aanval op Rafah gebeuren. "Met bombardementen, grondtroepen en tanks. En dan ín de stad."

Midden-Oosten-verslaggever Nagtzaam is er niet zo zeker van of er echt een duidelijke grote aanval zal komen. "Israël is eigenlijk de hele oorlog al aan het kijken hoe ver ze kunnen gaan." Tot nu toe heeft het weinig consequenties gehad voor Israël. Nagtzaam: "Je kan je afvragen of die rode lijn niet allang is overschreden."

Lees meer over
Pepijn NagtzaamPeter WijningaOorlog tussen Hamas en IsraëlIsraël