Afbetaalapps Klarna en Riverty eindelijk op slot voor minderjarigen
Afbetaalapps zoals Klarna en Riverty gaan op slot voor minderjarigen door de leeftijd van klanten te verifiëren. Dat hebben de betaaldiensten beloofd aan demissionair minister Steven van Weyenberg (Financiën). Tot op heden werd de leeftijdsgrens van 18 jaar niet goed gehandhaafd, waardoor minderjarigen vrij spel hadden op de afbetaalapps.
Dat schrijft minister Van Weyenberg in antwoord op Kamervragen van ChristenUnie en PvdA. “Wij hebben de aanbieders dringend verzocht om hun gedragscode ten aanzien van leeftijdsverificatie aan te scherpen. (…) Ze hebben toegezegd dat zij bij alle gebruikers van BNPL (buy now, pay later, red) gaan verifiëren of de opgegeven geboortedatum correct is.”
Gedragscode aangepast
De vier grote aanbieders van uitgesteld betalen, Klarna, Riverty, Billink en In3, hebben beloofd om deze verplichting via een gedragscode met elkaar af te spreken. De gedragscode is inmiddels aangepast, wanneer de leeftijdsverificatiemaatregelen in werking treden is nog niet duidelijk. Na de zomer komt Van Weyenberg met wettelijke maatregelen om leeftijdsverificatie af te kunnen dwingen.
Uitgesteld betalen, ook wel buy now pay later genoemd, is een vorm van krediet waarbij onlineshoppers de rekening van hun aankopen laten voorschieten door bedrijven zoals Klarna en Riverty. Als zij dit bedrag binnen een paar weken terugbetalen hoeven zij geen rente te betalen over deze lening, maar zodra iemand vergeet te betalen lopen de extra kosten snel op. Uitgesteld betalen is de afgelopen jaren razend populair geworden, een meerderheid van de volwassenen maakt er inmiddels al regelmatig gebruik van.
Minderjarigen gebruiken afbetaalapps
Eerder berichtte RTL Nieuws al dat de huidige maatregelen die bnpl-aanbieders namen om minderjarigen te weren, zo lek als een mandje zijn. Het bleek voor kinderen heel simpel om een verkeerde leeftijd in te vullen, waardoor ook zij op afbetaling konden shoppen. Ook de Autoriteit Financiële Markten kwam eerder dit jaar tot die conclusie, volgens de toezichthouders waren er alleen al in 2023 zeker 600.000 transacties van minderjarigen te linken aan deze apps.
Dit baarde niet alleen experts zoals de AFM en de Tweede Kamer zorgen, ook demissionair minister Van Weyenberg erkent dat het gemak van afbetaalapps risico's met zich meebrengt. Hij waarschuwt dat het door afbetaalapps te makkelijk wordt om een aankoop en een betaling van elkaar te scheiden, waardoor kopers meer gaan bestellen dan zij zich kunnen veroorloven.
"Hierdoor kan de norm om alleen een aankoop te doen bij voldoende geld op de bank- of spaarrekening veranderen", zegt Van Weyenberg. "Het normaliseren van schulden als gevolg hiervan is onwenselijk en ik deel uw zorg ten aanzien van deze ontwikkeling."
Schulden verdienmodel
Ook het verdienmodel achter uitgesteld betalen - sommige aanbieders halen tot wel 45 procent van hun omzet aan naheffingskosten - vindt hij onwenselijk. Volgens de minister zullen afbetaalapps vanaf 2026 onder de kredietwetgeving vallen, waardoor er een maximum komt aan de naheffingskosten die de bedrijven mogen opleggen.
Hoe de leeftijdsverificatie bij Klarna en Riverty eruit gaat zien is nog niet duidelijk. Doorgaans worden hiervoor apps gebruikt zoals iDIN, die via de bankrekening van de gebruiker controleert of de opgegeven leeftijd correct is. De afbetaalapp In3, een van de kleinere Nederlandse aanbieders, heeft leeftijdsverificatie via de app iDIN al ingevoerd, en krijgt daarvoor de complimenten van Van Weyenberg.
Webwinkels
De minister wil ook dat grote webwinkels die zelf uitgesteld betalen aanbieden, denk aan bol.com of Zalando.nl, zich gaan committeren aan de afspraak dat de leeftijd van gebruikers gecontroleerd moet worden. Deze partijen hebben de gedragscode niet ondertekend, terwijl zij achteraf betalen wel op grote schaal aanbieden.
Riverty, voorheen Afterpay, is onderdeel van het Duitse concern Bertelsmann, waar ook RTL Nederland onderdeel van uitmaakt.