Steeds vaker explosieven ingezet bij familievetes en burenruzies

Ruzie tijdens een huisfeestje, bij een vereniging of jongeren die zwaar vuurwerk in een brievenbuis gooien. De politie ziet dat steeds meer mensen explosieven inzetten om ruzies en conflicten op te lossen. "We schatten dat bij ruim de helft van de incidenten geen link is met criminaliteit."
Het aantal aanslagen met explosieven blijft toenemen. In de eerste negen maanden van dit jaar registreerde de politie 768 incidenten. Vorig jaar waren dat er in dezelfde periode 497.
Drempel is laag
Het idee dat er bij de meeste aanslagen sprake is van een conflict in het criminele milieu is inmiddels achterhaald, blijkt uit een onderzoeksrapport naar geweld met explosies dat de politie volgende maand publiceert. "Het laat zien dat particulieren veel te gemakkelijk aan zwaar explosief materiaal kunnen komen en dat de drempel om het te gebruiken laag is", zegt Jos van der Stap, programmamanager High Impact Crime bij de politie.
Het aantal aanslagen met explosieven in Nederland neemt sinds enkele jaren sterk toe. In 2023 was sprake van een verdubbeling ten opzichte van het jaar ervoor. Dit jaar lijkt de stijgende trend door te zetten, zegt de politie. "Bij de meeste incidenten gaat het om aanslagen op woningen. Ze vinden vooral plaats in de grote steden, maar ook kleinere gemeenten worden er in toenemende mate mee geconfronteerd."
Bij het grootste deel van de aanslagen wordt gebruik gemaakt van zwaar professioneel vuurwerk, al dan niet in combinatie met brandstof. Flitspoeder zit onder meer in cobra’s en ander illegaal vuurwerk.
Politie-inzet leidde de afgelopen 2,5 jaar tot bijna 500 aanhoudingen van aanslagplegers. "We hebben als politie een belangrijke rol in het opsporen van daders en opdrachtgevers van aanslagen, maar ook van handelaren in illegaal vuurwerk en mensen die het bezitten", zegt Van der Stap. "Er wordt gewerkt aan het aan banden leggen van de internationale handel in zwaar illegaal vuurwerk en aan passende wetgeving op Europees niveau."
Gevaar voor iedereen
Marc Wösten, expert Forensische Opsporing bij de politie, vindt dat de gevaren niet alleen zijn voor de mensen die betrokken zijn bij een ruzie, maar ook omwonenden lopen risico's. "Door de kracht van dergelijke explosieven en het gemak waarmee deze afgaan, zijn de risico's enorm voor iedereen die er ook maar bij in de buurt komt. De gevaren zijn uiteindelijk het grootst voor de aanslagpleger zelf."