Overheid draait op voor roof Drents Museum: experts waarschuwen dat controle faalt
Nederland stond garant voor de geroofde kunstschatten uit het Drents Museum en gaat een verzekeringsbedrag van 5,7 miljoen euro uitbetalen. Beveiligingsexperts vinden dat de overheid veel beter moet controleren of de beveiliging deugt. "Dit is een heel duur leermoment."
Gouden helmen, armbanden en muntstukken. De historische kunstschatten uit de tentoonstelling 'Dacia, rijk van goud en zilver' in het Drents Museum waren onvervangbaar, en daarom voor 30 miljoen euro verzekerd. De verzekeringskosten die daarmee gepaard gaan, zijn voor de meeste musea al snel onbetaalbaar.
Om musea te helpen die verzekeringskosten te drukken, heeft het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) de zogeheten indemniteitsregeling. Tot een bepaald bedrag staat de Nederlandse overheid garant, als er bijvoorbeeld sprake is van diefstal of brand en de kunststukken verloren gaan.
Garant voor 9 miljoen euro
Voor de tentoonstelling 'Dacia, rijk van goud en zilver' stond Nederland garant voor 30 procent van de verzekerde waarde, wat neerkomt op 9 miljoen euro. Omdat er voor 5,7 miljoen euro is geroofd, worden de volledige kosten van de kunstroof in Assen op de overheid verhaald.
Zo makkelijk waren de vitrines van het Drents Museum in te slaan:
Wie zoveel belastinggeld ter beschikking stelt, moet heel goed controleren of de beveiliging deugt, stellen beveiligingsexperts tegen RTL Nieuws. En dat gebeurt volgens hen veel te weinig. Nederland stelt wel allerlei eisen aan de beveiliging voordat het garant staat, maar de controle daarop gebeurt alleen schriftelijk. "De overheid zou zelf veel actiever moeten controleren of de beveiliging deugt", zegt Ton Cremers, oud hoofd beveiliging van het Rijksmuseum. "Het punt is dat die kennis ontbreekt."
'Experts inschakelen'
Dat vindt ook risicodeskundige Jurjen Burghgraef van JB Risicobeheer. "De overheid zou onafhankelijke experts moeten inschakelen om de beveiliging van dit soort tentoonstellingen te toetsen en daar waar nodig te begeleiden naar het vereiste niveau, voordat de collectie wordt getoond."
RTL Nieuws onthulde vandaag dat het Drents Museum voorafgaand aan de tentoonstelling was gewaarschuwd dat er verschillende zwakke plekken in de beveiliging zaten. Dat stond in een rapport van verzekeringsmakelaar Aon, dat onze redactie heeft ingezien. Desondanks werden alle verzekeringspapieren getekend en stond de Nederlandse overheid garant voor het genoemde bedrag van 9 miljoen euro.
Desgevraagd meldt het ministerie van OCW dat het bewuste verzekeringsrapport over de zwakke punten in de beveiliging bij het ministerie niet bekend was. "Er kan alleen aanspraak gemaakt worden op de indemniteit op het moment dat een museum een verzekering heeft afgesloten. Dat betekent dat het voor OCW van belang is dat de verzekeraar verzekerd heeft. OCW kijkt daarbij niet naar het proces hoe de verzekering tot stand komt."
Volgens Burghgraef en Cremers heeft de overheid zelf een onderzoeksplicht, wanneer het gaat om zoveel belastinggeld. Burghgraef: "Dit is een duur leermoment van 5,7 miljoen euro."
