Ondanks verbod toch overlast vuurwerk: 'Emoties op straat zijn heftiger'
Ondanks het vuurwerkverbod en kans op hoge boetes, wordt er flink geknald in veel woonwijken. Veel gemeenten zien zelfs meer vuurwerkmeldingen dan vorig jaar. Het is daarom alle hens aan dek voor de handhavers. Die zien een andere sfeer op straat. "We zien dit jaar dat mensen uit boosheid gaan knallen. Ze zijn klaar met de coronaregels."
Een vuurwerkverbod? Niet bij Peter in de Boerhaavelaan in de Utrechtse wijk Ondiep. "Elke avond rond 21:00 uur gaat het los. Knallen en grote vuurpijlen vliegen de lucht in", zegt de Utrechter. "Ik zie ook geen politie, die hebben denk ik ook wel wat anders te doen."
Wie de daders zijn? "Die zie je niet joh. Zodra die pijl de lucht in is, zijn de lui alweer gevlogen. Dat belooft nog wat voor oud en nieuw. Al is het wel wat minder dan vorig jaar. Toen ging het de hele dag door."
Vuurwerkoverlast
De gemeente Utrecht laat desgevraagd weten dat er dit jaar meer meldingen over vuurwerkoverlast zijn dan vorig jaar. Ook in Amsterdam en Leeuwarden zien ze meer meldingen. Of er ook daadwerkelijk meer vuurwerk wordt afgestoken, is niet duidelijk. Het kan ook zo zijn dat de bereidheid om vuurwerk te melden nu hoger is vanwege het totale verbod.
Eén ding is wel duidelijk voor Eric Lakenman van de Nederlandse BOA Bond: het wordt spannend de komende dagen. De boa's zijn samen met de agenten verantwoordelijk voor de handhaving van het vuurwerkverbod. "Deze dagen kunnen bepalend zijn voor de komende jaarwisseling, en over hoe die gaat verlopen", zegt Lakenman.
Een kleine voorspelling? Daar durft hij nog niet aan. "Maar als je naar plaatsen als Urk en Veen kijkt, word je wel somber." Daar is het al dagenlang onrustig door overlast van vuurwerk.
Heel andere sfeer
Volgens Lakenman zetten vrijwel alle gemeenten deze dagen in op preventie. "Boa's zijn aanwezig in de wijken. Al het vuurwerk dat ze nu innemen, kan straks niet meer afgestoken worden." In Amsterdam is er een speciaal vuurwerkteam van tien man vrijgemaakt dat continu in de wijken aanwezig is.
Eén ding valt op dit jaar, vervolgt Lakenman. "Handhavers ervaren een andere sfeer op straat. Mensen die nu met vuurwerk worden betrapt, doen dat veel meer vanuit emotie. Om een tegengeluid te laten horen. Ze zijn boos over de strenge coronaregels en uit protest steken ze pijlen en rotjes af."
Heterdaad pakken
Hoeveel boetes er zijn uitgedeeld, weet hij niet. Minister Ferd Grapperhaus (Justitie) was bij de afkondiging van het vuurwerkverbod streng: "Elke pijl is honderd euro boete."
Maar het op heterdaad pakken van daders blijkt in de praktijk erg lastig. "Boa's weten waar de jeugdgroepen zich ophouden en kennen de wijken. Ze weten waar ze moeten zijn. Maar je kunt niet achter iedere willekeurige pijl gaan aanrennen."
Alle hens aan dek
Veel gemeenten geven aan dat ze extra handhavers inzetten. In Huizen (Noord-Holland) bijvoorbeeld. Daar is het aantal toezichthouders verdriedubbeld, laat een gemeentewoordvoerder weten. "Ook we hebben we voorlichtingslessen gegeven in schoolklassen."
Ook in het zuiden van het land geldt: alle hens aan dek. Het Limburgse Stein ziet ook meer meldingen van vuurwerkoverlast in de wijken. "Vooral van knallend vuurwerk", zegt een woordvoerder.
Heldere taal
Burgemeester Leurs spreekt in de regionale krant heldere taal: ''Bij het heterdaad afsteken, het verkopen of het bij zich dragen van vuurwerk kun je rekenen op zero tolerance.''
Hoeveel boetes er al zijn uitgedeeld? "Nog geen één. In de praktijk blijkt het toch lastig om de daders te vinden.''
Inzamelactie vuurwerk
- In de grote steden zoals Utrecht en Rotterdam kon de afgelopen dag vuurwerk worden ingeleverd op speciale punten.
- Zonder dat daar een boete of strafblad op volgt.
- Per persoon kon tot 25 kilo worden ingeleverd.
- In de grote steden Utrecht en Rotterdam is in totaal 523 kilo vuurwerk ingeleverd.
- In Utrecht werd 210 kilo ingeleverd.
- Het ingeleverde vuurwerk was heel divers; van knalvuurwerk tot sier.