Ridouan Taghi en medeverdachte Saïd R. plots op zelfde afdeling, maar zo gek is dat misschien niet

De VVD en BBB willen op korte termijn opheldering en een debat over de overplaatsing van Marengo-hoofdverdachte Ridouan Taghi. VVD'er Ulysse Ellian noemt het 'onverantwoord' en 'zelfs levensgevaarlijk'.

BBB-Kamerlid Lilian Helder spreekt van een 'verkeerde beslissing' die tot gefronste wenkbrauwen leidt. "Dat moet je voor de veiligheid van het personeel en de omgeving niet doen", aldus de politica. D66'er Joost Sneller is terughoudender. Het is volgens hem vaak 'moeilijk te beoordelen wat hieraan ten grondslag ligt'. Staatssecretaris van Justitie Ingrid Coenradie reageert morgen met een Kamerbrief op de ophef. 

Strafrechtadvocaat Hettie Cremers noemt de verplaatsing 'een heel vreemde actie'. "Mij bekruipt het gevoel dat justitie wil kijken of er wat loskomt nu ze Ridouan Taghi en Saïd R. bij elkaar op de afdeling hebben gezet."

EBI

Het zou Cremers niet verbazen. Maar dat twee gedetineerden op dezelfde afdeling zitten in de EBI (Extra Beveiligde Inrichting) in Vught, hoeft niet te betekenen dat ze elkaar tegenkomen.

Misdaadjournalist bij Het Parool Paul Vugts is in de EBI geweest. "Het hangt af van het regime op de afdeling of iemand een ander kan zien." Gevangenen worden van de ene ruimte naar de andere gesluisd zonder dat ze contact hoeven te hebben met een bewaarder, laat staan met een andere gedetineerde.

Per afdeling zijn volgens hem twee kleine sportruimtes. Dik glas scheidt die met cardio-apparaten van de ruimte voor krachttraining. Vugts: "Voor de medemenselijkheid zou het misschien een goed idee zijn als twee verdachten tegelijkertijd sporten." In dat geval kunnen de twee elkaar zien. De journalist verwacht echter niet dat het regime het toelaat dat twee hoofdverdachten uit hetzelfde proces tegelijkertijd mogen sporten en dan contact kunnen hebben.

Camera's en geluidsapparatuur 

Of Taghi al contact heeft gehad met andere gevangenen van dezelfde afdeling, is niet zeker. Volgens zijn detentieadvocaat Thomas van der Horst zou dat gebeurd zijn: "Je kan met elkaar praten, bijvoorbeeld door je stem te verheffen en gebaren naar elkaar wanneer je in dezelfde gemeenschappelijke ruimte bent. Wat er exact gebeurd is, weet ik niet, want ik was er niet bij", zegt hij tegen RTL Nieuws.

Alles in de EBI wordt gemonitord. Er hangen camera's en geluidsapparatuur dat eventueel contact opvangt. "Het toezicht is maximaal geregeld, dus ik ga er vanuit dat je geen spectaculaire dingen naar elkaar kunt roepen", zegt Sander Janssen. Hij is de advocaat van Willem Holleeder.

In 2016 maakte RTL Nieuws onderstaande video over de EBI in Vught. Het geeft nog steeds een goed inkijkje, maar niet alles klopt meer. Zo zijn er nu 24 cellen, niet achttien. Ook is het sportgedeelte nu anders ingericht.  

Toch roept de verplaatsing vragen op. Was er geen andere afdeling waar Taghi geplaatst kon worden? In de EBI zijn 24 plaatsen. Het complex dat gebouwd is voor vluchtgevaarlijke gedetineerden bestaat uit vier afdelingen waar dus zes gevangenen 'bij elkaar' kunnen zitten. Maar hoeveel dat er nu zijn, is niet bekend. En álle gevangenen in de EBI zijn 'grote jongens'. 

Isolement

De reden dat Ridouan Taghi eind juli van een nagenoeg volledig afgezonderd deel van de EBI is verplaatst naar een meer open afdeling, blijft gissen. Maar advocaten kunnen zich voorstellen dat deze gedetineerde recht heeft op een vorm van menselijk contact.

Taghi zat sinds zijn uitlevering vanuit Dubai in december 2019 in nagenoeg volledige afzondering. Een groot deel van die tijd verbleef hij op een speciaal voor hem gebouwde afdeling. Hij zat daar naar verluidt jaren in zijn eentje.

"Ridouan Taghi zat in isolement. Hij zag vrijwel niemand", zegt strafrechtadvocaat Jan-Hein Kuijpers. "Zelfs het gevangenispersoneel dat hem af en toe moest benaderen had een bivakmuts op en volgens mij had hij niet eens toegang tot alle tv-zenders."

"Dat kun je niet tot sint-juttemis volhouden", vervolgt hij. Volgens Kuijpers, Cremers en Janssen is iemand te lang in isolement plaatsen in strijd met de rechten van de mens. "Het is niet zo gek om iemand wat meer vrijheden te geven."

Zoon 

Taghi en mede-verdachte in het Marengo-proces Saïd R. zijn door de rechtbank veroordeeld voor betrokkenheid bij meerdere moorden. Het hoger beroep is nog in de voorbereidende fase.

Taghi's recent door Dubai uitgeleverde zoon Faissal T. zit nu op de eenpersoonsafdeling waar Taghi jarenlang zat. Het is de oudste zoon van Taghi.