Miljoenen mensen kijken naar elanden via livestream: 'Pak de snacks, ik zit er klaar voor'

Een spannende true crime-serie bingen of eindeloos doomscrollen op TikTok, dat zit er voor de kijkers van de elandentrek even niet in. De Zweedse publieke omroep zendt de komende weken 24 uur per dag livebeelden uit van migrerende elanden. Het is een enorme kijkcijferhit, die niet alleen binnen de grenzen van Zweden blijft. Ook Nederlanders kijken graag urenlang naar de Zweedse dieren, zoals Hannah Plugge (45) uit Zutphen: "Het heeft iets heel rustgevends."
De elanden trekken er elke lente op uit om nieuwe weiden te bereiken om in de zomer te kunnen grazen. Die reis wordt sinds 2019 jaarlijks vastgelegd door camera's en microfoons die op verschillende plekken langs de Angermanrivier zijn geplaatst. Er kan 20 dagen non-stop naar worden gekeken, en dat gebeurt massaal: vorig jaar keken er wereldwijd 9 miljoen mensen naar.
Bekijk een compilatie van de beelden uit de livestream (een linkje naar de livestream zelf staat onderaan dit bericht):
Eén van die kijkers is Hannah Plugge uit Zutphen. Als half-Zweedse waant ze zich bij de livestream weer in haar jeugd: "Als ik thuis aan het werk ben, heb ik het op de achtergrond aan staan. Ik kijk niet de hele tijd aandachtig, maar het geluid is sowieso al heel fijn. Je beleeft het bos. Je hoort vogels, stromend water en windvlagen".
Als zij af en toe wegdroomt en minder bezig is met haar werk, kijkt ze graag even naar de televisie. "Je ziet altijd wel wat", zegt Plugge, "dan komt er bijvoorbeeld ineens heel langzaam een eland in beeld. Of gisteren zag ik een roofvogel die een dood dier zat op te eten. Je weet nooit wat je gaat zien. Dat maakt het spannend, op een rustige manier."

Hannah Plugge hoort ook van mensen die het livestreamen heel fanatiek aanpakken: "Die mensen zeggen van: 'ik heb snacks, ik zit er helemaal klaar voor'. Ze zitten uren te kijken joh. Ik zou dat ook wel graag doen, af en toe."
Tegenreactie huidige leefstijl
Niet alleen de Zweden maken succesvolle livestreams van wilde dieren, hier in Nederland kunnen we er ook wat van. Zo is de Utrechtse visdeurbel met 20 miljoen online bezoekers ook een wereldwijd succes.
Hoe kan het nou dat mensen zo graag naar trage natuur slow tv willen kijken? Volgens kijkcijferexpert Tina Nijkamp is dat live-effect heel belangrijk voor kijkers. "Mensen willen het gevoel hebben dat ze erbij zijn, dat wordt steeds belangrijker. Dat vinden mensen heel fascinerend."

Maar Nijkamp ziet ook een belangrijke link met het dagelijks leven van nu. "Juist in een snelle wereld hebben mensen meer behoefte aan uitgerekte dingen", legt de mediadeskundige uit. "Met social media moet je altijd bereikbaar zijn. Als iemand appt, wordt van je verwacht dat je meteen terugappt. De lange programma's zijn echt in de meerderheid, want mensen willen met televisie gewoon even tot rust komen".
Dat herkent Hannah Plugge ook. "Wat ik zo bijzonder vind aan de elandentrek, is dat het precies het tegenovergestelde is van hoe het leven nu vaak is; snelle beelden, snelle media en hectische levens". Daar mag wat haar betreft wel verandering in komen, met streams al deze: "Misschien moet slow tv gewoon een vast onderdeel worden op de televisie. We kunnen allemaal wel een beetje rust gebruiken".
De livestream van de rendieren is 24/7 te volgen via de Zweedse omroep SVT.
