Mannen denken vaker na over grensoverschrijdend gedrag, maar ingrijpen, ho maar

Na de moord op de 17-jarige Lisa in Duivendrecht kwam er veel media-aandacht voor geweld tegen vrouwen, waaronder seksueel grensoverschrijdend gedrag.

Volgens het onderzoeksbureau denkt ruim een kwart van de ondervraagde mannen vaker na over mogelijk eigen seksueel grensoverschrijdend gedrag of opmerkingen. Ook denken mannen vaker na over zulk gedrag door de mannen om hen heen.

Elkaar vaker aanspreken

Hoewel 70 procent van de ondervraagden vindt dat mannen elkaar vaker moeten aanspreken op ongepaste seksueel getinte opmerkingen of gebaren, zegt het merendeel in zo'n geval toch niets.

Redenen om toch te zwijgen zijn volgens Ipsos twijfel over de noodzaak iets te zeggen van zulk gedrag en de angst om de sfeer te verpesten. De helft van de ondervraagden zou eerder iets zeggen van ongepast gedrag van een vriend, als anderen in de groep hem zouden bijvallen.

Te snel

Uit het Ipsos-onderzoek komt overigens ook naar voren dat de helft van de ondervraagde mannen vindt dat gedrag 'tegenwoordig' te snel seksueel grensoverschrijdend wordt genoemd. 

Die mening wordt van tafel geveegd door Mariëtte Hamer, regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. "Wij vinden dat dat niet zo is", zegt zij in het RTL Ontbijtnieuws. "We zien dat er patronen liggen onder al die seksistische opmerkingen. Uiteindelijk kunnen die, als ze zich doorzetten, leiden tot seksueel geweld. Dus het is heel erg belangrijk om met elkaar te bespreken wat wel en wat niet kan, en wat nog belangrijker is: als je het ziet gebeuren bij een ander, als omstander dus, dat juist mannen er dan iets van zeggen, en daar is deze campagne op gericht."

Campagne start vandaag

• De rijksoverheid lanceert vandaag een nieuwe campagne om mannen te motiveren elkaar aan te spreken op seksueel grensoverschrijdend gedrag naar vrouwen
• Onder de noemer 'Man, zeg er wat van!' wordt op tv, in de bioscoop, online en in de horeca aandacht gevraagd voor het onderwerp
• De campagne is opgezet in samenwerking met de regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld Mariëtte Hamer

We spreken volgens Hamer van seksueel grensoverschrijdend gedrag 'als er seksistische grappen worden gemaakt, of kwetsende, denigrerende opmerkingen met een seksistisch karakter'. "Ook als het nare opmerkingen over uiterlijk zijn en natuurlijk ook bij lichte aanrakingen, ook dan spreken we van grensoverschrijdend gedrag. We spreken van seksueel geweld als we het over aanranding en verkrachting hebben."

Uit het onderzoek komt ook de twijfel van mannen naar voren om in te grijpen. Hamer geeft een voorbeeld: "Ja, je zit in een vriendengroep, of met collega's, en vaak wordt er dan door een derde persoon meegelachen, en je wilt niet buiten de groep vallen. Maar mannen zijn echt op zoek naar hoe ze dat op een goede manier kunnen doen. We geven in de campagne een heleboel tips. We laten situaties zien, en vanuit zo'n situatie laten we zien hoe je kunt ingrijpen."

Het onderzoek maakt deel uit van het Nationaal Actieprogramma Aanpak seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld.

Geweld tegen vrouwen zit diep in onze maatschappij, leggen deskundigen Inge Bleijenbergh en Jens van Tricht uit. "En zogenaamd onschuldige grapjes dragen daaraan bij."