Zwanger in de overgangsjaren: hoe kan dat nog op je 40ste?

Jennifer Hoffman zei kortgeleden nog er al niet meer op te rekenen dat ze nog een tweede kindje zou kunnen krijgen omdat ze 'in een nieuwe fase was beland': de perimenopauze. Afgelopen weekend maakte ze bekend dat ze nu toch zwanger is.

Zwanger tijdens de perimenopauze, de periode wanneer je lijf zich langzaam voorbereidt op het einde van de vruchtbare fase, wat betekent dat? 

Schommelende hormonen

"De perimenopauze is de overgang, en dat betekent: de jaren rondom en vooral de jaren voor je allerlaatste menstruatie", legt Dorenda van Dijken uit. Ze is gynaecoloog bij de Jan van Goyenkliniek in Amsterdam en gespecialiseerd in de overgang. In de tijd menstrueer je nog wel, maar je hormonen schommelen heel erg. 

Dat kan bij ongeveer 80 procent van de vrouwen klachten geven. 20 procent heeft nergens last van.

In onderstaande video vertelt Yvonne wat hormonale veranderingen met haar deden:

Feitelijk begint de natuurlijke perimenopauze vanaf je 40ste. Na je 40ste jaar gaan die hormonen sowieso veranderen. Dan krijgt de vrouw vaak een onregelmatige cyclus. 

"Maar", zegt Van Dijken: "Dat betekent niet dat je geen eicellen meer hebt, je kan dus gewoon zwanger worden als er een eisprong is. Alleen is de kans dat je zwanger wordt wel wat kleiner dan wanneer je 30 bent. Je vruchtbaarheid neemt af na je 40ste. Dat heeft te maken met de afname en de mindere kwaliteit van de eicellen."

'Kan gewoon'

Als een vrouw nog een eisprong heeft, zij het onregelmatig, dan kan ze 'gewoon' na haar 40ste zwanger worden. "En die zwangerschap kun je gewoon voldragen."

Op latere leeftijd zwanger worden betekent meer risico op een miskraam, en iets meer risico op een afwijking, zoals een kindje met het syndroom van Down. Maar Van Dijken benadrukt dat de latere leeftijd niet zoveel invloed heeft op de zwangerschap zelf. Vrouwen van eind 40 hebben wel meer kans op een hoge bloeddruk en zwangerschapsdiabetes.

De zwangerschap van iemand van net boven de 40, verloopt dus niet anders dan bij iemand van bijvoorbeeld 30. "We zien wel bij vrouwen die echt wat ouder zijn, dat ze iets vaker een hogere bloeddruk hebben, sneller moe zijn, iets makkelijker vocht vasthouden. Al hoeft dat niet hè, en het zijn bovendien absoluut geen ernstige complicaties."

Meer checks?

Extra medische begeleiding of controle is pas nodig wanneer vrouwen eind veertig zijn. "Een vrouw kan wel zelf zeggen: 'Ik vind het fijn om wat meer checks te krijgen'. Maar we kunnen er eigenlijk vanuit gaan dat als het lichaam het embryo niet afstoot in de eerste maanden, het gewoon voldragen kan worden, ongeacht de leeftijd. Een lichaam kan dit gewoon."

Wel of geen klachten? 

In de overgang hebben vrouwen soms last van bijvoorbeeld opvliegers, nachtelijk zweten en vermoeidheid. Het is volgens Van Dijken belangrijk een goede diagnose te stellen. Opvliegers kunnen bijvoorbeeld ook veroorzaakt zijn door bijvoorbeeld stemmingsstoornissen of nachtelijke paniek.

Voordeeltje

Voor vrouwen die in de perimenopauze zwanger raken, is er in elk geval één voordeel: de overgangsklachten zullen uitblijven. "Omdat het lichaam tijdens een zwangerschap heel veel van het hormoon oestrogeen aanmaakt", legt Van Dijken uit, "en in de overgang hebben vrouwen juist een schommeling of daling van dat oestrogeen."

Wel is het zo dat stemmingswisselingen niet alleen bij de overgang horen, maar ook bij een zwangerschap. Vooral als vrouwen er al gevoelig voor zijn. "Het hormoon oestrogeen daalt na de bevalling enorm, net zoals in de perimenopauze dus gebeurt." Maar ook die oestrogeendaling na de bevalling, is niet leeftijdsgerelateerd. "Het geldt voor iedere vrouw, ook een vrouw die jonger is."