Jerry Afriyie over stoppen KOZP: 'De samenleving moet onze successen nu beschermen'

Jeffrey Afriyie praat in krachtige volzinnen als hij spreekt over de beweging waarvan hij al zo lang het gezicht is. Na 15 jaar actievoeren heeft de voorman van Nederland Wordt Beter een heldere boodschap aan Nederland. Het is tijd om het stokje over te dragen. Niet dat de strijd gestreden is. Maar de doelen die de organisatie zich 15 jaar geleden heeft gesteld, zijn behaald.

Nederland heeft een kant gekozen

"We stoppen niet met de strijd, maar onze missie is wel volbracht", zegt Afriyie. "Toen we begonnen hebben wij onszelf drie doelstellingen gegeven. Meer en structurele educatie over het slavernij- en koloniale verleden. De nationale herdenking van dat slavernijverleden: er is een nieuw comité gekomen dat ieder jaar acht miljoen euro krijgt om het herdenken te ondersteunen. En tot slot heeft, wat zwarte piet betreft, de meerderheid van Nederland een kant gekozen, en dat is de kant van alle kinderen."

Dat de beweging nu stopt, betekent niet dat er niets meer te winnen is. Er staan nog twee concrete zaken op het wensenlijstje, zegt Afriyie. "Een nationale feestdag op 1 juli, Keti Koti, om het afschaffen van de slavernij te vieren. En een dag voor de empathie op 3 mei."

De ander leren kennen

Het belang van die tweede wens verklaart hij zo: "Ik ben in die vijftien jaar veel bedreigd maar nog nooit door iemand die ik persoonlijk heb gesproken. Daarom is het zo belangrijk dat we de ander leren kennen."

Ook zijn er nog plekken waarop de hulppieten van Sinterklaas nog zwart zijn. Zo werd in het Zeeuwse Yerseke de intocht afgeblazen omdat KOZP had aangekondigd daar een laatste keer te demonstreren. Intocht én demonstratie gingen uiteindelijk niet door, een alternatieve intocht georganiseerd door buurtbewoners mét zwartgeschminkte pieten wel.

Afriyie: "Ik zeg niet dat we er al zijn. Natuurlijk is er nog steeds ruimte voor verbeteringen, ook op het gebied van zwarte piet. Maar het Nederland van nu is niet meer het Nederland van 15 jaar geleden. Ik ben van mening dat activisten soms te lang in hun strijd kunnen blijven hangen. Als je een loodgieter inhuurt en zijn werk zit erop, ga je niet zeggen, je werk is nog niet af omdat ik nog een schilder nodig heb. We hebben met z'n allen een stap vooruit gezet en daar staan we vanavond bij stil."

Afriyie hoopt dat de samenleving het stokje nu overneemt. "Wij vragen nu van de samenleving om de successen te beschermen en de strijd voort te zetten op eigen terrein. Dat kan voor iedereen anders zijn. Van het bijles geven aan kinderen die dat nodig hebben, tot het opkomen voor vrouwenrechten of actievoeren tegen racisme. Dat is alleen niet meer het werk van Nederland Wordt Beter."

Geen zwart gat

Het opheffen van de actiegroep betekent ook voor Afriyie persoonlijk veel. Vijftien jaar lang zette hij zich met lijf en leden in voor de overtuigingen van de organisatie. 

"Alles wat mij lief en dierbaar is heb ik opzij gezet. Ik heb mijn ambities en dromen gepauzeerd. Dat heb ik allemaal gedaan om er samen met anderen voor te zorgen dat we als land deze stap zouden maken. En nu dat we die stap hebben gemaakt, hoop ik dat ik meer balans krijg in mijn leven."

Hij wil er voortaan 'voor mijn community zijn, maar ook voor mijn familie en voor mijzelf'. "Ik hoop mijn ambities weer te kunnen nastreven dus ik zal niet in een zwart gat vallen. Ik weet zeker dat het mooiste nog moet komen."

De ongeregeldheden tijdens een intocht van Sinterklaas in Staphorst in 2022 waren heftig voor demonstranten van KOZP. Er werd veel geweld gepleegd vanuit de kant van tegendemonstranten, van wie er vier werden vervolgd door het Openbaar Ministerie. De beelden zie je hier: