Geronselde gevangene? Nathan uit Zambia sneuvelt in Russische dienst
Aan het front in het oosten van Oekraïne komen elke dag mensen om het leven, maar nu zit er een opvallend slachtoffer tussen: een uitwisselingsstudent uit Zambia. Nathan Lemekhani Nyirenda vocht mee met de Russen. Hoe dat kan, is een raadsel: de regering van Zambia eist opheldering van Rusland.
Een aantal jaren geleden reisde Nathan af naar Moskou. Zambia betaalde zijn studie nucleaire energie aan het instituut MEPHI in Moskou. Daar had hij ook een bijbaantje als fietskoerier, vertellen vrienden. Bij dat bijbaantje ging het fout.
Van gevangenis naar het leger
In april 2020 pakte de politie in Moskou Nathan op voor drugsbezit. De drugs zouden volgens medestudenten in een pakketje zitten dat Nathan ergens moest afleveren. Hijzelf zou van de inhoud niets af hebben geweten. Nathan werd veroordeeld tot negen jaar celstraf.
Vanuit de gevangenis aan de rand van Moskou had Nathan contact met zijn familie in Zambia, vertelt zijn vader aan persbureau Reuters. Edwin Nyirenda: "Hij zat gewoon zijn straf uit. En ineens zat hij in het leger van Rusland en moest hij vechten in Oekraïne. Hoe dat precies is gegaan, weten we niet."
Kanonnenvoer
Dat Rusland gevangenen ronselt voor de strijd in Oekraïne is geen geheim. Volgens mensenrechtenorganisatie Russia Behind Bars gebeurt het al sinds juli. Ruim 11.000 gevangenen zijn naar het front gestuurd. Ongetraind en als kanonnenvoer, benadrukt de mensenrechtenorganisatie. Ze hebben berekend dat zo’n 90 procent van de rekruten uit de gevangenis om het leven komt.
Toch is het aanbod om te gaan vechten voor Rusland aantrekkelijk: gevangenen krijgen 3000 euro per maand. Als bonus volgt er na zes maanden aan het front gratie, vrijheid dus.
Hoe student Nathan uit Zambia in het leger van Rusland terecht is gekomen, is onduidelijk. Zambia probeert duidelijkheid van Rusland te krijgen. Minister van Buitenlandse Zaken van Zambia, Stanley Kakubo: "Het is ons niet duidelijk hoe en door wie Nathan Lemekhani Nyirenda is geronseld."
Verplaatsing lichaam
Waar en hoe Nathan precies om het leven is gekomen, is onbekend. Het gebeurde volgens de Russen in ieder geval op 22 september. De dood van de Zambiaanse student is pas recent bekend gemaakt. Zijn lichaam is inmiddels aangekomen in Rostov, een stad net over de grens in Rusland. Van daaruit zal het lichaam worden overgebracht naar Zambia.