Spanning in België: kabinetscrisis en veiligheidsoverleg op één dag
Een spannende en drukke dag vandaag voor de Belgische minister-president Bart de Wever. Terwijl zijn regering wankelt door een kabinetscrisis rond een nog altijd niet-samengestelde begroting, wordt hij ook geconfronteerd met urgente veiligheidsproblemen veroorzaakt door drones. De hele Belgische politieke top, tot aan de Koning aan toe, praat vandaag met elkaar om tot oplossingen te komen.
In principe zijn het twee verschillende thema's, maar in de Belgische politiek kwam het vandaag bij elkaar: drones en begroting. Vanmiddag ging de Belgische premier De Wever op bezoek bij koning Filip. Net als in Nederland, betekent dat in de Belgische politiek normaal gesproken dat de premier zijn ontslag komt indienen. Maar niet vandaag. De koning en De Wever hebben afgesproken dat het kabinet nog vijftig dagen heeft om tot een nieuwe begroting te komen.
Het Belgische kabinet kan het al weken niet eens worden over die begroting. Meerdere zelfgestelde deadlines zijn niet gehaald en vanuit zowel oppositie- als coalitiepartijen klinkt gemopper. Dat De Wever zijn regering ondanks alles niet laat vallen, heeft te maken met een andere urgente kwestie: de aanhoudende dreiging door drones.
Al dagen kampt België met drones die bij militaire bases en vliegvelden worden waargenomen. Dinsdagavond lag het vliegverkeer van en naar de luchthaven van Brussel daardoor urenlang stil. Eerder gebeurde dit ook al bij de vliegvelden van Charleroi en Luik.
Veiligheidsraad bij elkaar
De Belgische regering zoekt naarstig naar een antwoord op de dronedreiging, waar ze Rusland voor verantwoordelijk houdt. Om die reden kwam om 10:00 uur vanochtend de Veiligheidsraad bij elkaar. De NAVO heeft inmiddels hulp toegezegd aan de Belgen, al is niet bekendgemaakt hoe die hulp er concreet uitziet.
"De drones komen Bart de Wever enigszins goed uit", vertelt politiek journalist Karel Lattrez van VTM Nieuws. "Hij kan die drones gebruiken om te verklaren waarom hij nu niet opstapt."
Het past bovendien bij het imago waar de Belgische premier de laatste jaren zorgvuldig aan heeft gewerkt. "Bart de Wever wil overkomen als de staatsman die moeilijke besluiten neemt in tijden van nood. Als hij nu vanwege de begroting opstapt, terwijl ook de drone-situatie speelt, dan loopt hij de kans als dramaqueen over te komen."
Koning als bondgenoot
Wat blijft bestaan is een impasse in de begrotingsgesprekken. Premier De Wever heeft een truc bedacht om daaruit te komen, zegt Lattrez: "Hij ging, zo zegt hij het zelf, 'rapporteren aan de koning'. Dat doe je normaal gesproken alleen tijdens de coalitie-onderhandelingen. Maar De Wever had de koning nodig om tot een nieuwe deadline te komen voor wanneer de begroting af moet zijn."
Na zijn bezoek aan de koning maakte De Wever duidelijk wat de nieuwe deadline is geworden: nog vijftig dagen. "Omdat die deadline van de koning afkomstig is, ligt er wat meer gewicht achter, zo is het idee", zegt Lattrez. "De grote vraag was: gaat hij uitspreken of die deadline ook de deadline is voor het ontslag van zijn regering? In andere woorden: stapt hij wel op als het dan nog steeds niet gelukt is? De Wever zegt nu van wel."
"Het is echt ongehoord en ongezien wat De Wever hier heeft gedaan", vertelt Lattrez. "Hij gebruikt de koning als bondgenoot. Deze truc bestond nog niet."
Waalse coalitiepartner spreekt in Vlaanderen
Het grootste struikelblok bij de Belgische begrotingsgesprekken zijn belastingverhogingen. Zo is de Waalse liberale partij MR fel tegen hogere btw. "De leider van MR, Georges-Louis Bouchez, vindt dat hij hierin heel ver mag gaan omdat zijn partij de grootste van Wallonië is en omdat hij een verkiezingsbelofte heeft waar te maken", vertelt Lattrez.
Toch denkt Bouchez dat het goedkomt. "Het is de grootste budgettaire uitdaging in honderd jaar. Ik snap dat het ingewikkeld is, maar ik ga geen paniekvoetbal spelen", zei hij gisteren tegen de Vlaamse pers, voorafgaand aan een gesprek met Vlaamse ondernemers. Een gesprek dat ook al tot verdeeldheid zorgde.
"Bouchez wil op den duur graag zelf premier van België worden, dat is bekend. Hij komt dan ook wel vaker in Vlaanderen speechen", zegt Lattrez. "Wat hier kwaad bloed zette, was de locatie - midden in NVA-gebied, de partij van Bart de Wever - en het feit dat hij opvallend veel pers uitnodigde."
De huidige Belgische regering, Arizona genaamd, zit er pas sinds februari dit jaar. Dat was 239 dagen na de verkiezingen.
