VS trekt meer militairen terug uit Europa: 'Trump zegt dat we het zelf maar moeten uitzoeken'

In de veiligheidsstrategie van het Witte Huis staat het westelijk halfrond centraal: het eigen land en Latijns-Amerika dus. Dat moet volgens het 33 pagina's tellende document - dat vorige week in stilte werd gepubliceerd - beschermd worden tegen bedreigingen van buitenaf. Het pleit daarom voor een aanpassing van 'onze wereldwijde militaire aanwezigheid'. 

Deze herprioritering van militaire macht is al zichtbaar in het Caribisch gebied. Daar heeft het Amerikaanse leger flink opgeschaald. Zo ligt 's werelds grootste vliegdekschip er sinds vorige maand. Daarnaast heeft de VS meerdere dodelijke aanvallen uitgevoerd op boten, waarvan de regering beweert dat ze drugs vervoeren. 

Ook de terugtrekking van de honderden militairen uit Roemenië past binnen deze strategie, vertelt correspondent Erik Mouthaan. "De toon van het document is heel anti-Europees. Zij moeten het zelf maar uitzoeken." Toch is deze opinie niets nieuws. "Trump zegt al tien jaar dat Europa zelf voor zijn eigen defensie moet zorgen. Hij wil dat niet meer doen." 

Defensie-experts spreken van een 'zeer zorgelijke ontwikkeling'. Op dit moment bevinden zich zo'n 85.000 Amerikaanse militairen op Europees grondgebied. Die voeren in samenwerking met Europese landen grenscontroles uit en dienen als afschrikking voor eventuele Russische agressie.

Op onderstaand kaartje zie je waar de Amerikaanse soldaten zitten:

Dat 800 militairen uit Roemenië vertrekken, vormt op zichzelf niet een acuut probleem, stelt defensiespecialist Peter Wijninga van het Haags Centrum voor Strategische Studies (HCSS). "Maar de politieke strategie die erachter zit wel." Op basis daarvan verwacht hij dat we een terugtrekking als deze vaker zullen gaan zien. "En ook al is Europa zich na tientallen jaren weer aan het bewapenen, het duurt nog wel even voordat we voldoende op sterkte zijn om ons continent zelf te beschermen." 

Sabine Mengelberg, expert Europese veiligheid bij de Nederlandse Defensie Academie, deelt dezelfde zorgen. "Niet zozeer militair in eerste instantie, maar politiek omdat het een trend kan zijn die hier niet bij stopt." Volgens haar geeft de VS daarmee aan dat de belangen niet meer bij Europa liggen. "En dat ondermijnt ook de NAVO." 

Het betekent des te meer dat Europa qua veiligheid 'de eigen broek op moet houden', vult Wijninga aan. "Maar dat lijkt nog niet volledig te zijn doorgedrongen in de binnenlandse en buitenlandse politiek van Europa."

Aartsrivaal China 

De Amerikaanse militairen zullen niet alleen naar Latijns Amerika, volgens defensieminister Pete Hegseth 'de achtertuin', worden verplaatst, maar ook richting aartsrivaal China. In de veiligheidsstrategie is er veel aandacht voor dat land. Amerika wil in die regio de militaire capaciteit opschroeven 'om overal in de First Island Chain agressie te voorkomen'. Dat is een strook eilanden die van het noorden van Japan tot de Maleisische kust loopt en een natuurlijke grens vormt tussen China en de Grote Oceaan.

"Amerika is altijd gefascineerd geweest door China", stelt Wijninga. "Alleen hadden ze hun handen vol aan Europa tijdens de Koude Oorlog." Al sinds president Clinton, in de jaren negentig, wil de VS daarom zijn soldaten in Europa afbouwen. 

Dat gebeurde ook een periode, met een dieptepunt van 63.000 Amerikaanse militairen in Europa in 2013 onder president Obama. "Daarna is het flink toegenomen", bevestigt Mouthaan. "Sinds Rusland in 2014 de oorlog in Oekraïne is begonnen." Maar dat Europa nu de hete adem van Poetin in zijn nek voelt, dat houdt Trump niet tegen. "Zijn geduld is op en het maakt hem niet uit wat dat met de Europese veiligheid doet."

Uitgewiste beschaving

Europese leiders hebben hun zorgen geuit over de nieuwe strategie en bestempelen het als 'inmenging'. In het document wordt namelijk ook gewaarschuwd voor een dieperliggend probleem in Europa. 

Het Europese migratiebeleid  zou het continent transformeren. Sterker nog, het zou leiden tot 'civilizational erasure', het uitwissen van een beschaving. En ook zou de Europese Unie de politieke vrijheid en soevereiniteit van Europese landen uithollen. Daarmee ondermijnt de VS de EU, stelt Wijninga. "Militairen terugtrekken is daar slechts het begin van." 

Bekijk hier hoe het conflict van de VS met Venezuela mogelijk nog meer Venezolanen naar Curaçao drijft.