Klimaatexperts en milieuclubs teleurgesteld in resultaten klimaattop

"Ik vind het een deceptie, enorm teleurstellend", reageert Pieter Pauw, assistent-professor aan de TU Eindhoven en auteur van diverse VN-rapporten over klimaatfinanciering. "Dit is vooral een goede deal voor Rusland, Saoedi-Arabië en de Verenigde Staten, die niet meer meededen", oordeelt hij na het lezen van de afspraken.

"Er zit geen nieuwe ambitie in en de woorden 'fossiele brandstoffen' worden niet eens genoemd", vervolgt Pauw. "En dat in een jaar waarin we de 1,5 graden opwarming voor het eerst hebben overschreden en enorm veel droogte en overstromingen hebben gehad. Je hoeft de krant maar open te slaan, of je ziet de enorme gevolgen van klimaatverandering."

Ook klimaathoogleraar Heleen de Coninck ziet 'nauwelijks een stap vooruit' in de slotverklaring. "Misschien is het in het huidige tijdsgewricht het hoogst haalbare dat we geen enorme stappen achteruit zetten", zegt ze. De Coninck droeg naast haar werk op de universiteiten in Eindhoven en Nijmegen bij aan diverse rapporten voor het VN-klimaatpanel IPCC.

Op de klimaattop in Brazilië werd vanmiddag overeenstemming bereikt over de slottekst. Daar moeten alle landen mee instemmen, en dat is gebeurd. Hoewel het op de COP30 veel ging over afbouw van fossiele brandstoffen, is daarover niets concreets afgesproken. De EU is daar erg ontevreden over, maar stemde toch in, omdat er niet meer inzat.

Teleurstellend resultaat

Het zijn moeilijke onderhandelingen geweest, zegt klimaatspecialist Heleen Ekker van RTL Nieuws. "Er werd over veel verschillende onderwerpen gesproken. Het ging over zo veel dingen, dat het lastig was om het eens te worden en een deal te sluiten. De klimaattop heeft volgens veel deelnemers alleen maar een mager resultaat opgelegd."

Ook de grote milieuclubs denken er zo over.  De 'klimaatman' van het WWF, de Peruaanse jurist en ex-minister Manuel Pulgar-Vidal, noemt de onderhandelingen op de zaterdag afgesloten conferentie als 'een draaimolen van illusies, afgeleid met kleurrijke beloftes'. Maar COP30 'leverde noch een routekaart, noch echte oplossingen op voor de urgente uitdagingen waar we voor staan'. De conferentie heeft 'ons opgezadeld met een document dat zwak en inhoudsloos' is.

Greenpeace is eveneens zwaar teleurgesteld dat noodzakelijke verandering uitblijft. Volgens de organisatie was het mogelijk geweest om tijdens de top afspraken te maken over het stoppen van fossiele brandstoffen en het beschermen van bossen. 

Blokkade door klein groepje landen

"Meer dan tachtig landen steunden afspraken om fossiele brandstoffen uit te faseren. En meer dan negentig landen stonden achter betere bescherming van bossen", benadrukt Maarten de Zeeuw, klimaatexpert van Greenpeace.

Ook was volgens Greenpeace meer klimaatfinanciering voor arme en kwetsbare landen mogelijk geweest. "Maar een akkoord werd geblokkeerd door een klein groepje landen", betreurt De Zeeuw.

Volgens de klimaatexpert was er bij het startschot van de klimaattop 'hoop en ambitie', maar eindigt deze nu 'met een diepe zucht van teleurstelling'. De uitkomst van de top is 'veel te vrijblijvend', vindt hij.

Onthutsend

Milieudefensie noemt de afspraken 'veel te slap' en spreekt van 'loze beloftes'. Milieudefensie zegt dat het juist nodig is om het gebruik van fossiele brandstoffen af te bouwen om de aarde leefbaar te houden. 

"Het is onthutsend dat dat tien jaar na het klimaatakkoord van Parijs nog steeds niet lukt en dat de belangen van grote vervuilers voor die van mensen en onze planeet gaan", stelt de beweging.

Toch ziet Milieudefensie ook een paar lichtpunten. "De noodzaak van een eerlijke energietransitie wordt benadrukt, zodat die rechtvaardig is voor iedereen en internationaal gecoördineerd kan gaan worden. Hier is keihard voor geknokt".

Gisteren kwam er uiteindelijk toch een akkoord. Eerder achtte Eurocommissaris voor Klimaat Wopke Hoekstra de kans op het mislukken van de top nog een reële mogelijkheid: