Dit doet alcohol met de hersenen van je kind
Het aantal comazuipende tieners die in het ziekenhuis belandden, nam in 2016 voor het eerst in jaren af. En dat is maar goed ook. Schade aan het puberbrein, gezondheidsklachten, grote studievertraging: de gevolgen van veel en regelmatig drinken op jongere leeftijd zijn enorm.
Minderjarigen minder laten drinken, het is een behoorlijke klus. Uit navraag door RTL Nieuws blijkt dat het alcoholgebruik onder jongeren vanaf 16 jaar niet is veranderd sinds de overheid de minimumleeftijd verhoogde.
ZIE OOK: Voor het eerst minder comazuipende tieners in ziekenhuis
Gezondheidswetenschapper Martijn Planken weet goed wat de effecten van alcohol op jeugd zijn: "Je hersenen zijn pas op je 24ste uitgerijpt. Tot die tijd kan alcohol alleen maar negatieve effecten hebben op de ontwikkeling van het brein. Ouders moeten er daarom op toezien dat hun kinderen onder de 18 jaar niet drinken."
Uit onderzoek van het Nuchter Kenniscentrum Leeftijdsgrenzen (NKL), waarvoor Planken werkt, blijkt dat tieners de alcohol vooral van hun ouders en van vrienden krijgen. Hoe makkelijker drank voorhanden is, hoe meer jongeren gebruiken. En dat is juist het probleem, zegt de wetenschapper.
Fijn voor de onzekere puber
Planken: "Alcohol werkt in eerste instantie ontremmend. Het is populair onder pubers die kampen met onzekerheden, zoals puistjes op hun gezicht. Wie drinkt, voelt zich euforisch, ontspannen, durft meer en is vrolijker."
Maar waar drank bij ouderen de hersencellen afbreekt, moet het brein van deze pubers nog gevormd worden. "Door drank wordt dat proces beïnvloed, met als mogelijk gevolg persoonsverandering en schade aan of functieverlies van de hersenen."
Meer drinken, meer problemen
Jolien Dopmeijer is verslavingsonderzoeker van hogeschool Windesheim in Zwolle. Samen met collega's van de HvA en de UvA uit Amsterdam kijkt zij naar de effecten van drank en drugsgebruik op de studieresultaten van studenten.
De conclusies uit het onderzoek: "We zien dat 75 procent van de jongens en bijna 30 procent van de meisjes risicovol drinkt. En het percentage van hen dat studieproblemen heeft, neemt toe wanneer ze meer drinken." In totaal overwoog dit jaar 17 procent van alle studenten te stoppen met hun studie.
Deze scans tonen hersenactiviteit. Ze geven een beeld van het effect van alcohol op het brein van een 15-jarige: links drinkt regelmatig, rechts drinkt niet.
Alcohol en somberheid
Bijna de helft van alle studenten geeft aan klachten te hebben, zoals somberheid en angst, maar ook fysieke problemen. Dopmeijer ziet een verband tussen alcoholgebruik en deze klachten.
Ook toenemende (sociale) druk op studenten, die volgens haar hoger is dan vroeger, zorgt ervoor dat jongeren gemakkelijker grijpen naar drank én drugs (vooral cannabis). "Er is een schaamtecultuur onder jongeren, waardoor ze minder snel hulp zoeken. Daardoor is een groot deel van de probleemgevallen niet in beeld."
Problemen groeien mee
De verslavingsonderzoeker wil dat hogescholen en universiteiten meer hun best doen om de verantwoordelijkheid voor studenten op te pakken. Problemen die de kop opsteken, komen volgens Dopmeijer namelijk niet plotseling opzetten, maar zijn vaak al aanwezig in de middelbareschooltijd. De jongeren nemen hun problemen mee naar de vervolgopleiding.
"En juist in die eerste stressvolle periode in het hoger onderwijs zijn studenten het meest kwetsbaar. Wanneer ze de gevolgen van alcoholgebruik niet goed genoeg kennen, kan dat grote gevolgen hebben. Scholen zijn huiverig om dit onderwerp aan te pakken, terwijl het direct verband heeft met de studieprestatie", zegt Dopmeijer.
'Gewoon verbieden die drank'
"Jongeren kunnen na hun 18de zelf bepalen of ze willen drinken", zegt gedragswetenschapper Planken. "Tot die tijd moet je drank als ouders verbieden en zorgen dat je kinderen er op latere leeftijd wel bewust mee kunnen omgaan."