Pubers ongelukkig door te hoog schooladvies: 'Ze hebben geen leven meer'
Steeds meer mondige ouders weten de basisschooldocent ervan te overtuigen om hun kind een hoger advies te geven. Op de middelbare school zien ze de gevolgen: daar lopen kinderen op hun tenen, omdat ze het niveau niet of nauwelijks aankunnen.
"Ik kom leerlingen tegen die ontzettend hard hun best doen voor hun ouders. Die zijn niet vanuit zichzelf gemotiveerd, maar proberen aan het verwachtingspatroon van hun ouders te voldoen", zegt docent Judith tegen RTL Nieuws.
Zij werkt nu acht jaar in het voortgezet onderwijs en ze ziet ouders steeds mondiger worden en steeds meer mailen met vragen over de prestaties van hun kind.
Worsteling
Het verbaast haar dus ook niet dat uit onderzoek blijkt dat veel leraren op de basisschool worstelen met ouders die ontevreden zijn over het schooladvies. Niet zelden is dat voor docenten ook een reden om het schooladvies bij te stellen.
Judith denkt dat docenten op de basisschool de beste intenties hebben, maar ze ziet wel dat het probleem wordt doorgeschoven.
"Ik ben 6 jaar mentor geweest in de onderbouw. Sommige leerlingen zeggen: 'ik doe alleen nog maar huiswerk, ik doe geen sport meer'. Ze hebben geen sociaal leven meer."
In de eerste drie jaar van de middelbare school kun je het volgens Judith soms nog redden met stampen, maar daarna moet je ook verbanden gaan leggen en een bepaald inzicht krijgen. De leerlingen die al die tijd op hun tenen lopen, krijgen het alleen maar moeilijker, ziet ze.
En juist het welzijn van pubers is cruciaal voor hun ontwikkeling op school, zegt ontwikkelingspsycholoog Ger Ramakers. Volgens hem draait schoolniveau zeker niet alleen om intelligentie, maar zijn er drie belangrijke componenten: IQ, werkhouding en welzijn.
Zo ziet hij genoeg leerlingen met intelligentie van vwo-niveau, maar een werkhouding die daar niet bij past. Of andersom.
Goede cijfers, maar ongelukkig
Als een kind te hoog wordt geplaatst, kan dat volgens Ramakers heel erg ten koste gaan van hun welzijn en dus ook hun ontwikkeling. "Er mag best een beetje een uitdaging zijn, maar als school echt te moeilijk is, lopen ze op een gegeven moment vast. Dat wil je voorkomen", zegt hij. "Gevolg is dat het kind wordt teruggezet, wat ook voor het zelfbeeld niet goed is."
Of hij ziet leerlingen die hun school halen, maar daar zo hard voor moeten werken dat ze geen tijd meer hebben voor andere dingen. "Ook dat zit in de weg van het welzijn. Wat heb je aan goede cijfers als je ongelukkig bent?"
Over het algemeen hebben basisscholen volgens hem een vrij goed beeld van het niveau van de kinderen. Door een goede dialoog met de school aan te gaan, kunnen ouders volgens hem een realistisch verwachtingspatroon krijgen.
Zodra kinderen eenmaal op een bepaald niveau zijn ingedeeld, vinden vooral ouders het vaak moeilijk om voor een ander niveau te kiezen, merkt Judith in de praktijk. "Voor ouders is het vaak heel lastig om toe te geven dat je een niveau lager moet. Kinderen zijn best realistisch en vinden het meestal prima."