Strengere coronamaatregelen: 'We hebben het met elkaar niet goed genoeg gedaan'

"We willen dit niet nog een keer op dezelfde manier. Voor niemand", zei Rutte. Daarom zijn stevige maatregelen nodig. Die werden ook gepresenteerd in een routekaart. "De hamer waarmee we het virus moeten platslaan, moet groot genoeg zijn om dat te bereiken. Dat is een optelsom en niet een keuzemenu."

Harde boodschap

Zo moeten alle restaurants en cafés dicht. Dat geldt ook voor terrassen en coffeeshops, hoewel afhaal nog mogelijk is. En alcoholverkoop wordt na 20.00 uur verboden. "Het is een harde boodschap en de maatregelen gaan ook pijn doen, maar het is de enige manier", zei Rutte. "We moeten strenger zijn voor onszelf en strenger zijn op ons gedrag."

Totale lockdown

De nieuwe maatregelen worden ingevoerd vanwege het snel oplopende aantal besmettingen. Ze moeten ervoor zorgen dat contacten en reisbewegingen worden beperkt, zodat het aantal besmettingen verder terug wordt gebracht.

"We zullen dit zeker een week of vier moeten volhouden", zei minister De Jonge. "Over twee weken maken we de balans op. Als het niet goed genoeg is, is een totale lockdown onvermijdelijk. Maar dat zou niet nodig moeten zijn. We hebben het zelf in de hand."

Naast de sluiting van horecagelegenheden roept het kabinet mensen op contacten te beperken en thuis te blijven. Koopavonden in Nederland worden beperkt, maar niet afgeschaft. Winkels mogen tot 20.00 uur open zijn en supermarkten mogen langer openblijven. Mochten bepaalde supermarkten er toch 'een rommeltje' van maken, dan kunnen die alsnog gesloten worden.

'Wat mag, is niet wat móet'

Zo veel mogelijk thuiswerken blijft de norm. Heb je geen vitaal beroep, dan wordt je gevraagd thuis te werken. Bovendien wordt van mensen gevraagd alleen noodzakelijke reizen te maken. 

Verder mogen bijeenkomsten nog met maximaal met 30 mensen gehouden geworden. "Ik wil erbij zeggen dat niet alles wat formeel mag, ook hoeft", zei Rutte.

Thuis mogen maximaal drie mensen worden uitgenodigd, en maximaal één groep per dag. "Dus niet een verjaardag vieren met elk uur andere gasten. Feit is, achter de voordeur wordt een groot deel van de besmettingen doorgegeven."

Scholen

Scholen en sportscholen blijven voorlopig open. Wel wordt de amateursport aan banden gelegd: boven de 18 jaar is sporten met meer dan vier mensen niet toegestaan. Professionele sport blijft wel mogelijk, zonder publiek. Evenementen worden verboden. "Van openluchtconcerten en buurtbarbecues."

Bovendien komt er een mondkapjesplicht in de openbare ruimte. Die geldt ook in het onderwijs, behalve op de basisschool. De plicht moet juridisch nog worden vastgelegd. Tot dat is gebeurd, is het dragen van een mondkapje een dringend advies. 

Lak aan de regels

Iedereen die plannen heeft om in het buitenland op vakantie te gaan, wordt geadviseerd om in ieder geval niet naar een land met code oranje of code rood te gaan.

Voor wat betreft de adviezen is De Jonge sowieso duidelijk. Sommige mensen denken volgens hem: het is een advies, dus dan hoeft het niet. "Dat is heel raar. Ja, het is een advies maar wel in de orde van grootte dat je als je de weg oversteek, je eerst links en rechts kijkt."

Mensen hebben lak gehad aan de regels, zei Rutte. "We hebben het met elkaar niet goed genoeg gedaan." Hij deed dan ook een dringende oproep. "Het is aan ons, het is aan ons allemaal. Wees niet die eigenwijze persoon die de randjes van de regels opzoekt. Wees die realistische Nederlander die opstaat en zijn verantwoordelijkheid neemt als het erop aankomt. En dat is nu."