'Tijd voor actie': wat willen de jonge Nederlandse klimaatactivisten?
Ze zijn jong, ambitieus en de klimaatambassadeurs van Groningen. Vera (19), Wouter (27), Eline (20), Sander (24) en Julia (21) hebben de afgelopen maanden hard gewerkt aan plannen voor een nieuw 'actiever' klimaatbeleid. Dat is niet voor niets, want hun ideeën worden maandag door wereldleiders als Merkel en Macron besproken.
Dat klimaatverandering er komt is zeker, stelt de 20-jarige Eline. ''We krijgen er mee te maken, maar we merken het eigenlijk nu al.'' Daarom vinden de jongeren dat we ons beter en vooral sneller moeten aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering.
Want, zo stelt de 19-jarige Vera: ''Stilzitten op de bank en afwachten wat er allemaal wordt besloten, is voor ons geen optie meer.''
Daarom hebben ze, samen met vele andere jongeren, plannen gemaakt voor een 'actiever' klimaatbeleid. Dit zijn de plannen die dit weekend in Groningen gepresenteerd zijn en op hoog niveau worden besproken:
1. Meer focus op de korte termijn
Het is de jongeren een doorn in het oog: doelstellingen voor de lange termijn. Sander: ''In grote klimaatplannen, zoals het Klimaatakkoord van Parijs, gaat het over doelstellingen in 2050 of 2100. Op nationaal niveau wordt er vaak gesproken over 2030. Maar we merken de effecten nu al, daarom moeten we ook nu actie ondernemen.''
Eline: ''Er worden te weinig beslissingen genomen voor de korte termijn. Wat kunnen we bijvoorbeeld volgend jaar allemaal hebben gerealiseerd? Vera: ''Je moet zo denken, alles wat er nu gebeurt moet in de toekomst worden opgelost.''
YFCA: Youth for Climate Adaptation
Samen met tientallen anderen hebben Sander, Eline, Wouter, Vera en Julia zich verenigd in de YfCA: de jongeren voor klimaatadaptatie. Dat is een vrij nieuwe term. Wouter: ''Bij klimaatadaptatie draait het onder meer om vergroening. Hoe kun jij je aanpassen aan een veranderend klimaat? Centraal staat hoe we omgaan met problemen als hittestress, wateroverlast en droogte.''
Eline: ''Jongeren willen concrete plannen terugzien die op de korte termijn kunnen worden waargemaakt.'' Julia: ''Wij filmen daarom concrete ideeën die al dit jaar voor een verschil kunnen zorgen. Die laten we op onze socials zien zodat mensen voorbeelden krijgen van wat er allemaal nu al kan en dat het niet moeilijk hoeft te zijn.''
Wouter: ''In Groningen hebben we bijvoorbeeld steeds meer groene daken. Maar denk ook aan geveltuintjes: iedereen heeft het recht om bij zijn stoep het eerste rijtjes tegels eruit te halen en daar een tuintje te plaatsen. Op die manier kan het water beter worden vastgehouden en het helpt onszelf te wapenen tegen mogelijke overstromingen.''
Julia: ''We moeten oude gedachtepatronen doorbreken en aangeven hoe kleine aanpassingen op korte termijn al impact kunnen hebben. Dat is veel beter dan maar kijken naar die langetermijnidealen.'' In onderstaande video gaan Sander en Julia samen met een gemeente in gesprek over hun ideeën:
2. Speciaal klimaat-vak op school
Hoe kunnen we meer aandacht krijgen voor de korte termijn? Volgens de jongeren begint dat met meer aandacht voor klimaat in het onderwijs.
Wouter: ''Klimaat is hét thema van de toekomst. Hoe je je kan aanpassen aan klimaatverandering is makkelijk en al van jongs af aan te leren. Waarom is er nu geen speciaal klimaat-vak op school? Het wordt vaak ondergebracht bij aardrijkskunde, maar het is zo belangrijk dat het speciale aandacht vereist.''
De ambassadeurs zijn al concreet met scholen aan de slag. Julia: ''Bijvoorbeeld een project, waarbij leerlingen van een basisschool op een creatieve manier een tegel moesten vergroenen. Die tegel mochten ze mee naar huis nemen.''
''Zo probeer je ze toch vanaf jonge leeftijd al na te laten denken hoe ze zich het best kunnen aanpassen aan de klimaatverandering.''
3. Laat jongeren meebeslissen over klimaatbeleid
Sander en Eline proberen veel met gemeenten in Groningen te praten over hun plannen. Dat ging in het begin allemaal niet zo makkelijk. Sander: ''Als we met iemand konden praten, was dat bijvoorbeeld een ambtenaar die over de riolering ging. Een speciaal klimaatteam was er niet. Daarom was het moeilijk de plannen over te brengen.''
Eline: ''Er wordt bijvoorbeeld ook niet specifiek om de input van jongeren gevraagd. Dat vinden wij opvallend. Jongeren maken zich zorgen en zijn erg betrokken bij het klimaat omdat het over hun toekomst gaat. Wij zijn hier nog over 70 jaar.''
In onderstaande video zie je de beelden van de wereldwijde klimaatprotesten die jongeren de afgelopen jaren hielden:
Wij moeten die urgentie overdragen aan de volwassenen, stelt Wouter. ''Als ik het thuis met mams erover heb, dan zegt ze soms: 'Ach'. Maar de dingen die wij als jongeren aankaarten, daar gaan volwassenen toch over nadenken.''
Daarom moeten er volgens hen speciale jongerenraden komen in de (lokale) politiek. Eline: ''We willen betrokken worden bij de besluitvorming, aangeven hoe belangrijk het voor ons is dat we nadenken over aanpassingen die gedaan moeten worden vanwege de naderende klimaatverandering. De input van jongeren moet centraal komen te staan.''
Twee keer een internationale-klimaattop
Nederland is deze maand twee keer gastheer van een internationale klimaattop. Gisteren kwamen in Groningen jongeren van over de hele wereld, online, bij elkaar. De plannen die zij hebben besproken, en die hier zijn toegelicht, worden maandag besproken tijdens de internationale klimaattop voor volwassenen.
Meerdere wereldleiders komen dan samen om te kijken hoe de plannen van de jongeren kunnen worden beantwoord. Op deze top wordt verder gekeken naar oplossingen om kwetsbare gebieden wereldwijd weerbaarder te maken tegen klimaatverandering.