Vaccinweigeraars gebruiken film 'I Am Legend' voor complottheorie
De actiefilm I Am Legend uit 2007, waarin een mislukte poging om kanker te genezen het startsein is voor een zombieapocalyps, is onderdeel geworden van een complottheorie van vaccinweigeraars. ''Ik blijf me verbazen over de creativiteit van sommige complotdenkers'', zegt gedragswetenschapper Jan-Willem van Prooijen.
Coronavaccins zijn geen onderwerp in de film. Toch laten vaccinweigeraars via sociale media weten zich niet te willen inenten tegen het coronavirus, uit angst voor een vergelijkbaar scenario als in I Am Legend.
In die film veranderen mensen in monsters vanwege een mislukt medicijn tegen kanker. Hoofdrolspeler Will Smith is een van de laatste overlevenden en zoekt een geneesmiddel tegen het zombievirus.
Gedragswetenschapper Jan-Willem van Prooijen doet al jaren onderzoek naar complottheorieën. ''Maar ik blijf me verbazen over hoe creatief sommige complotdenkers zijn'', vertelt hij aan RTL Nieuws.
Het komt volgens hem regelmatig voor dat films een inspiratiebron zijn voor complottheorieën. Want hoe spannender en vermakelijker een complot, hoe groter de kans dat mensen het echt geloven. ''Denk aan de Da Vinci Code. Of de jaren-80-serie V, waarin buitenaardse hagedissen naar de aarde komen en zich als mensen verkleden. Daardoor zijn mensen overtuigd geraakt dat belangrijke politici in werkelijkheid zulk soort hagedissen zijn'', zegt hij.
Schadelijk
Complottheorieën zijn schadelijk, vindt de gedragswetenschapper. ''Omdat ze het vertrouwen in de wetenschap aantasten. In dit geval is het kwalijk omdat dit alles samenvalt met het weigeren van vaccins. Het is nogal wat om te zeggen dat we door vaccinaties in bloed drinkende zombievampiers veranderen. We zitten in een pandemie en de weg daaruit is juist via de wetenschap.''
Verrassend is het niet, dat er veel complottheorieën over corona rondgaan. Volgens Van Prooijen zijn crisissimulaties stimulerend voor complotverhalen. ''Op de korte termijn heeft de coronapandemie een flinke impuls gegeven aan nieuwe theorieën. Maar als je naar de lange termijn kijkt, is het nu niet veel erger dan 50 jaar geleden.''
Een van de schrijvers van I Am Legend heeft voor de zekerheid maar even laten weten dat de film niet gebaseerd is op de realiteit. ''Ik heb het verzonnen. Het is niet echt'', twitterde hij.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Het gesprek aangaan met complotdenkers is een goede oplossing, vindt ook Van Prooijen. ''Het kan natuurlijk ook zomaar iemand uit je directe omgeving zijn. Als het je dochter, zoon of partner is, kun je die niet zomaar links laten liggen. Laat weten dat je het er niet mee eens bent zonder ze belachelijk te maken. Probeer die persoon te helpen om van dat waanbeeld af te komen.''