Leden GroenLinks en PvdA kiezen massaal voor samengaan tot één partij
Een bijzonder politiek moment: GroenLinks en PvdA worden in 2026 officieel één partij. De leden van GroenLinks en PvdA hebben in een referendum massaal hun steun uitgesproken voor het samengaan, 89 procent van GroenLinks-leden en 88 procent van de PvdA-leden stemde voor die fusie in een ledenreferendum.
Leden van de twee partijen konden de afgelopen zeven dagen online stemmen over een verdere samenwerking. Er lagen twee vragen voor. Of de partijen met een gezamenlijke kandidatenlijst en verkiezingsprogramma gaan deelnemen aan de Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober. De andere vraag was of de partijen in 2026 moeten samengaan tot één nieuwe politieke partij. Ook daar werd voor gestemd.
'Brede volkspartij'
Op beide vragen hebben de leden afgelopen dagen dus massaal ja gezegd. Volgens de huidige leider van GroenLinks-PvdA Frans Timmermans moet het leiden tot een ‘brede volkspartij’, die het politieke midden naar links trekt.
Beide partijen gaan pas officieel samen na de gemeenteraadsverkiezingen van volgend jaar. Er moet eerst nog een beginselverklaring worden geschreven, statuten worden opgesteld, een naam worden bedacht en dan pas kan de nieuwe partij daadwerkelijk worden opgericht. Daarom gebeurt dat pas volgend jaar, met een speciaal congres.
Bekijk hier de aankondiging van de uitslag en de reactie van GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans:
Lange aanloop
Het fusiebesluit kent een lange aanloop: er wordt in Nederland al jaren gesproken over linkse samenwerking. Het proces kwam pas echt in een stroomversnelling toen PvdA en GroenLinks bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2021 allebei een slechte uitslag boekten: 9 zetels voor de PvdA en 8 voor GroenLinks.
Toenmalige partijleiders Jesse Klaver (GroenLinks) en Lilianne Ploumen (PvdA) besloten toen in de formatie samen op te trekken. Ook de leden zijn sinds die tijd in grote mate vóór meer samenwerking. In 2023 werd een nieuwe grote stap genomen: toen besloten GroenLinks en de PvdA met één kieslijst mee te doen aan de Tweede Kamerverkiezingen, onder aanvoering van Frans Timmermans.
Over de naam van de fusiepartij beslissen de leden in 2026 pas. In de Tweede en Eerste Kamer werken de partijen al samen als één fractie, net als in meerdere provincies, maar officieel zijn het nog twee verschillende partijen.
In een deel van de provincies en veel gemeenten werken de fracties ook nog niet samen. In veel gemeenten doen de partijen in 2026 samen mee aan de gemeenteraadsverkiezingen.
Frans Timmermans zei eerder al dat hij de nieuwe partij graag wil gaan leiden, bekijk dat hier:
'Eensgezindheid over koers én kabinetsdeelname is de test voor nieuwe partij'
"Deze bijna unanieme uitslag was te verwachten, maar het is een belangrijk moment in de historie van PvdA en GroenLinks, want er komt écht een einde aan beide partijen", zegt politiek verslaggever Fons Lambie. "Het online referendum is razendsnel georganiseerd na de val van het kabinet, ook om te voorkomen dat er veel discussie zou zijn op het congres volgende week."
"In tijden van versplintering wordt er nu voor het eerst sinds 25 jaar weer gefuseerd tussen partijen. Een nieuwe naam is er nog niet. De lijsttrekker wel, dat wordt Frans Timmermans - al kunnen zich nog tegenkandidaten melden."
"De vraag is: hoe positioneert 'Nieuw Links' of 'RoodGroen' zich straks? Kiest de partij een midden-koers, meer zoals de PvdA jarenlang deed, in de hoop op kabinetsdeelname? Of wordt het een uitgesproken links blok? Timmermans wil meer naar het midden, vergelijkbaar met het Britse Labour en de Duitse SPD."
"Dan lonkt kabinetsdeelname na de verkiezingen, maar dat betekent wel samenwerken met de VVD. Een deel van de VVD-achterban gruwelt daarvan, maar ook binnen GroenLinks-PvdA is er weerstand. Bij PvdA en GroenLinks zijn genoeg interne discussies hoog opgelopen. Lukt het nu wel om eensgezind te zijn over de koers en over eventuele kabinetsdeelname? Dat wordt de échte test voor de nieuwe fusiepartij."
