Zondaginterview

'Hij snauwde: ben jij een jongen of meisje?' Frédérique (14) ondanks zware mishandeling niet boos

Door Elise Spetter··Aangepast:
© Elise Spetter'Hij snauwde: ben jij een jongen of meisje?' Frédérique (14) ondanks zware mishandeling niet boos
RTL

Frédérique (14) was met vrienden aan het chillen, toen een groep jongens dreigend op haar af kwam lopen. "Ben je een jongen of een meisje?", riep een van hen. "Ik ben wie ik ben en jij mag zijn wie je wilt zijn", antwoordde ze. Daarop sloeg hij haar in elkaar.

Paul kreeg een telefoontje van Frédérique, terwijl hij met zijn andere kinderen aan het zwemmen was in de Amstel. "Wat is er met je gebeurd?" Met nat haar en grote ogen zaten de kinderen vervolgens op de achterbank. Paul negeerde de rode stoplichten, hij racete naar het speeltuintje toe.

Bij aankomst sloeg hij een hand voor z'n gezicht. "M'n dochter zat daar met een tand door haar mond, een ongelooflijk scheve neus en tranen op haar wangen." 

'Ik ben wie ik ben'

26 juli 2021, de zomervakantie was aangebroken voor Frédérique uit Amstelveen. Ze ging wat lekkers halen met vrienden bij een winkelcentrum in de buurt. Even ertussenuit gaan, dat doet Frédérique het liefst. "Als ik weg ben, kan ik zelf kiezen hoe en wat ik doe. Dan hoef ik m'n hoofd even niet bij andere dingen te houden, zoals kleine broertjes die willen spelen of vragen om snoep."

Toen de jongens op het pleintje naar haar schreeuwden, voelde Frédérique eerst niet de behoefte om te antwoorden. "Dat maakt toch niet uit?", zei ze. De jongen nam daar geen genoegen mee. "Weer schreeuwde hij: 'Ben je een jongen of een meisje?'

"Ik ben wie ik ben en jij mag zijn wie je wilt zijn!", zei Frédérique.

Het zinde de jongen niet. Hij sloeg met z'n vuist in haar gezicht, een keer, twee keer, drie keer, vier keer. Hij brak hiermee Frédérique's neus, kneusde haar kaak en sloeg meerdere tanden uit haar mond. Ze zakte in elkaar op de rubberen tegels van het speeltuintje en raakte kort buiten bewustzijn.

Frédérique in het ziekenhuis, net na de mishandeling© Eigen foto
Frédérique in het ziekenhuis, net na de mishandeling

Frédérique noemt zichzelf genderfluïde: een genderidentiteit waarbij iemand zich het ene moment mannelijk kan voelen en het andere moment vrouwelijk. "Sommige mensen voelen zich beledigd als ze als vrouw man worden genoemd, maar ik vind dat niet erg. Ik geef mezelf niet een bepaald gender. Ik ben geboren als vrouw, maar vind het ook oké als ik man word genoemd."

Het maakt Frédérique ook niet uit hoe ze wordt aangesproken. Haar vader gebruikt bijvoorbeeld de woorden 'mijn dochter', 'haar', 'ze' en 'zij'. "Ik voel mij daar goed bij", zegt ze.

Vanuit de auto zag vader Paul zijn dochter liggen. Hij rende naar haar toe en hield haar trillende lichaam dicht tegen zich aan. Frédérique's broertjes en zusje keken uit het raam van de auto en huilden. "Ik probeerde rustig te blijven, maar maakte mij zoveel zorgen", zegt Paul. Eerst werd Frédérique naar een ziekenhuis in de buurt gebracht, maar door haar zware verwondingen moest ze door naar het AMC.

Niet banger dan eerst

Nu, meer dan vijf maanden later, vertelt Frédérique over de impact die de mishandeling op haar heeft gehad. Haar neus staat nog een beetje scheef, maar verder zijn geen littekens te zien. Ze oogt rustig, zelfverzekerd, vrij van wrok. "Ik voel mij heel goed." Frédérique denkt er nauwelijks meer aan terug. Bang is ze ook niet. "Waarvoor moet ik bang zijn? Ik ben banger om mijn sokken kwijt te raken dan om over straat te lopen."

Paul zit met een brede glimlach naast haar. Ze zijn net verhuisd naar een andere buurt, tien minuten verderop. "Kleiner, maar gezelliger", zegt hij. "Ik vind de buurt veel leuker dan eerst. Plus, we wonen nu dichter bij het bos", zegt Frédérique. Af en toe verschijnt een van haar broertjes in de deuropening. "Een chocolaatje? Tuurlijk mag je die, lieverd! En neem er ook een mee voor je grotere broer", zegt Paul.

Frédérique, toen nog 13 jaar, met haar twee broertjes Paul jr. en Mauritsz© Eigen foto
Frédérique, toen nog 13 jaar, met haar twee broertjes Paul jr. en Mauritsz

Frédérique ontkent niet dat het heftig was, in elkaar geslagen worden. Fysiek meer dan mentaal. "Het rechtzetten van m'n neus deed zóóóveel pijn. Die verdovingen in m'n oogleden, het terugduwen van m'n neus en hoe dat kraakte." Die pijn wil ze nooit meer voelen, maar mentaal valt de schade mee. "Ik ga niet opeens anders naar dingen kijken omdat ik in elkaar ben geslagen."

Geen gesprek met mishandelaar

De jongen die verdacht wordt van het mishandelen van Frédérique werd een dag na de mishandeling opgepakt door de politie. Hij zat twee weken vast. Wat er precies met de jongen is gebeurd (of gaat gebeuren), weten Paul en Frédérique niet. Ze hebben zich bewust buiten het onderzoek gehouden. Over de andere verdachten die erbij waren, hebben ze nooit meer wat gehoord.

Frédérique had de mogelijkheid om met de jongen in gesprek te gaan, maar voelde daar niks voor. "Ik ken hem niet. Waarom zou ik iets tegen hem willen zeggen? Ik wil niet weten waarom hij het heeft gedaan."

Het komt niet omdat ze boos is, dat is ze namelijk beslist niet. "Ik vergeef het hem, maar ik wil liever niets te maken hebben met juridische dingen. Ik heb vaak in rechtszaken gezeten door familieomstandigheden, en dat waren niet de leukste momenten. Ik vind het altijd te veel drama."

'Hij hoeft geen hoge straf te krijgen'

Haar mishandelaar hoeft als het aan Frédérique ligt geen hoge straf te krijgen. Hij wordt al genoeg gestraft door zijn strafblad, zegt ze. "Het zal moeilijk zijn om een baan te vinden."

Ook gaan haar gedachten naar zijn ouders. "Hoe moet dit voor hen zijn geweest? Zij zagen opeens een politieteam voor de deur en maakten mee dat hun zoon twee weken vast moest zitten. Dat zullen niet de leukste dagen zijn geweest. Ik weet hoe het is om met justitie te maken te hebben en gun dat niemand anders."

Paul kijkt vol bewondering naar z'n dochter. Hij vindt het knap hoe Frédérique ermee omgaat. "Ze heeft echt geluk met zichzelf. Ik voelde toen ik het hoorde veel meer boosheid dan zij." Frédérique onderbreekt hem: "Papa is nooit lang boos hoor." Paul - lachend: "Ze is een beetje hetzelfde, onbewogen type als mijn vader, Frits. Misschien zit het in de naam, want zijn geboortenaam is Frederik."

Frédérique en Paul op de bank in hun nieuwe huis in Amstelveen© Elise Spetter
Frédérique en Paul op de bank in hun nieuwe huis in Amstelveen

Ondanks zijn heftigere emoties koestert ook Paul geen wrok tegen de jongen. "Het is een jong jochie dat wat verkeerd heeft gedaan. Hij is daarvoor ter verantwoording geroepen en dat is goed. Maar je moet zo iemand niet z'n hele leven afrekenen op één fout, waar hij waarschijnlijk ook nog eens heel veel spijt van gaat hebben."

Post op LinkedIn

Kort na de mishandeling plaatste Paul, na overleg met Frédérique, een foto van haar gehavende gezicht op LinkedIn. Met één duidelijke boodschap: "Ik ben ontzettend trots op mijn prachtige dochter, omdat zij is wie ze wil zijn. Jongen of meisje, hetero, gay of biseksueel, het maakt haar (en ons) allemaal niet uit." Ook sprak hij duidelijke taal tegen iedereen die dezelfde mening was toegedaan als de jongen die haar mishandelde: "Je mag zijn wie je wilt zijn! Kom maar op, lafaard!"

Het bericht werd ontelbaar vaak gedeeld en kon rekenen op duizenden likes en reacties. "Ik had dit wel gehoopt, maar nooit verwacht", zei Paul eerder aan tafel bij Humberto. Nu zegt hij dat hij het niet per se had gehoopt, maar vooral fijn vindt. "We wilden mensen ervan bewust maken dat het echt niet kon wat hier was gebeurd. Het is dan mooi als zo'n bericht zoveel mensen bereikt."

Oktober 2019: Frédérique en Paul© Eigen foto
Oktober 2019: Frédérique en Paul

Het is nu een jaar geleden sinds Frédérique aan haar vader vertelde dat ze op meisjes viel. "Ik had al langer het gevoel dat ik niet alleen op jongens val", zegt ze. Het nieuws vertelde ze in een appje. In het echt was te eng. "Ik weet nog dat ik het appje kreeg en dacht: 'dit maakt mij echt geen fluit uit!' Het heeft mij nooit een fluit uitgemaakt", zegt Paul. "Ik was blij dat ze het vertelde."

Steun en aandacht

Dat nog niet iedereen accepteert dat Frédérique genderfluïde is, komt voor haar niet als een verrassing. Ze heeft het vaker meegemaakt. Bijvoorbeeld op Paarse Vrijdag, een dag waarop scholieren paars dragen om hun solidariteit te tonen aan medescholieren die homo, biseksueel, lesbisch of transgender zijn. Ze merkt dan dat leerlingen haar expres man noemen. Frédérique vindt dat vooral grappig. "Ik voel mij niet beledigd door dat soort mensen. Ze zien zichzelf als stoer, maar voelen zich eigenlijk heel onzeker door mensen die wel goed weten wie ze zijn. Ik trek mij daar niks van aan."

Een mishandeling is in dat opzicht wel heel heftig, zegt ze, maar niet het naarste moment in mijn leven. "Het heeft namelijk ook voor veel mooie dingen gezorgd." Zo werd Frédérique na de mishandeling overladen met grote bossen bloemen en cadeautjes, ballonnen en kaarten.

Een van de cadeaus was deze grote teddybeer. Het is sindsdien de favoriete knuffel van Frédérique.© Elise Spetter
Een van de cadeaus was deze grote teddybeer. Het is sindsdien de favoriete knuffel van Frédérique.

Het ontroerde haar enorm, alle steun en aandacht. "Waarschijnlijk omdat ik nooit eerder zoveel waardering heb gekregen." Met twee witte, dikke proppen in haar neus - "alsof twee tampons tot hoog in mijn neus waren geduwd" - nam ze de lieve berichten in haar op.

"Het vliegt naar je toe alsof je een basketbal in je gezicht krijgt. Ik denk dat iedereen een beetje overspoeld zou raken."

Paul zag wat het met zijn dochter deed. Hij vond het prachtig. "Wauw, echt! Het was zo ontzettend lief wat iedereen toen voor ons deed. Frédérique kreeg allerlei aanbiedingen voor het doen van leuke dingen als troost. Ze kon zelfs naar New York toe op vakantie."

Daarnaast kreeg ze ook vele kaarten van mensen uit de lhbti-gemeenschap. Van mensen die hetzelfde hadden meegemaakt of erger. "Ik ben niet de enige bij wie dit gebeurt. Nog steeds worden mensen in elkaar geslagen als ze afwijken van de norm. Alleen niet iedereen komt zo in het nieuws als ik."

Meer bewustwording

Ze vindt het daarom belangrijk haar verhaal nog een keer te vertellen. Voor haarzelf, maar ook voor alle mensen die net als zij vallen buiten de huidige norm. Frédérique noemt die acceptatie een langzaam proces. "Die is er niet van de ene op de andere dag, en dat kan je ook niet verwachten."

Bewustwording voor het ontbreken van die acceptatie is al een grote stap in de goede richting, zegt ze. "En hoe pijnlijk ook, maar mijn mishandeling draagt daar aan bij."

Frédérique denkt ook dat voorlichting in groep 7 of 8 van de basisschool daarbij helpt. "Over of je je bijvoorbeeld man of vrouw voelt. Een keer in de week, net zoals sommige scholen muziekles geven. Als mensen er namelijk niks over leren, snap ik dat ze niet weten dat als iets afwijkt van de norm je het niet hoeft te veroordelen. Met deze voorlichting moet je trouwens niet te vroeg beginnen hoor. Dan gaan kleine kinderen er te veel over nadenken en dat is niet goed."

Frédérique op 3-jarige leeftijd.© Eigen foto
Frédérique op 3-jarige leeftijd.

Het gaat Frédérique erom dat we niet meer gek omkijken als we een jongen zien met een jurk of hakken aan, of een meisje dat zich niet overduidelijk als meisje presenteert. "Het hoort iets te zijn waar we niet de hele tijd bij stilstaan."

'Blijf dezelfde persoon'

Het is een boodschap die ze zelf belichaamt. "Ik blijf de persoon die ik altijd ben geweest. En als iemand nog een keer zó dreigend naar mij toekomt? Dan zou ik precies hetzelfde doen als toen."

De mishandeling ligt achter haar. Oké, heel af en toe wordt ze er nog aan herinnerd, als ze ruzie heeft met een van haar broertjes bijvoorbeeld. "Moet ik een stoot op je neus geven?", grapt eentje dan.

Frédérique kan daar wel om lachen. "Zolang ik maar niet echt nog een stoot op mijn neus krijg."

Zondaginterview

Elke zondag publiceren we een interview in tekst en foto's van iemand die iets bijzonders doet of heeft meegemaakt. Dat kan een ingrijpende gebeurtenis zijn waar hij of zij bewonderenswaardig mee omgaat. De zondaginterviews hebben gemeen dat het verhaal van grote invloed is op het leven van de geïnterviewde.

Ben of ken jij iemand die geschikt zou zijn voor een zondaginterview? Laat het ons weten via dit mailadres: zondaginterview@rtl.nl

Lees hier de eerdere zondaginterviews.

Lees meer over
ZondaginterviewMishandelingLhbtiZinloos geweldLink in bio