Direct beginnen met boosterprik: waarom kan dat niet?
Met oplopende besmettingen in verpleeghuizen en een toenemende druk op de zorg roepen verschillende artsen en zorgorganisaties op om haast te maken met de boosterprik. Liever gisteren dan vandaag, klinkt het. Maar volgens minister De Jonge is dat niet zo eenvoudig om op te zetten. Daarnaast is de vraag: in hoeverre werkt het?
"Geen dag te verliezen", zeiden Limburgse ziekenhuizen vandaag nog over de boosterprikken. En ze zijn niet de enigen die deze oproep doen. Artsen in ziekenhuizen in onder andere Nijmegen en Amsterdam uiten hun zorgen, net als verschillende zorginstellingen en seniorenorganisaties KBO-PCOB en ANBO.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Het gaat dan om een extra coronavaccinatie om het immuunsysteem een oppepper geven. Het plan is nu om de prikken per 6 december aan te bieden aan alle 60-plussers, alle 18-plussers die in een zorginstelling wonen en al het zorgpersoneel van boven de 18 jaar met direct patiëntcontact. De oudste groep, 80-plussers, krijgt als eerste een uitnodiging.
Veel werk te doen
Maar waarom beginnen we daar pas over een maand mee? "Omdat die actie nu wordt voorbereid", zei zorgminister Hugo de Jonge hier eerder over. Denk daarbij aan het uitnodigen van mensen, alles klaarzetten in zorginstellingen en toestemmingsverklaringen van sommige inwoners van zorginstellingen in orde maken.
En een ander punt is het personeel: er moeten voldoende mensen zijn om te prikken. Toen het nog niet zeker was of de boosterprik er zou komen, kon de GGD nog geen mensen aannemen voor het prikken. Daar is de gezondheidsinstantie nu mee bezig. "Er is gewoon heel veel werk te doen", vatte De Jonge het samen.
En dan is er ook nog de vraag hoeveel nut het heeft om eerder te beginnen. Vaccinoloog Anke Huckriede van het UMC Groningen legde eerder al aan RTL Nieuws uit waarom juist ouderen in aanmerking komen voor de tweede prik.
Volgens haar zijn er twee redenen: ten eerste hebben zij al vroeg in het jaar, in de periode januari tot april, hun prikken gekregen, waardoor de bescherming inmiddels is afgenomen. En ten tweede zijn ouderen minder lang beschermd door de vaccins.
"Het verschilt van persoon tot persoon, maar je kunt je voorstellen dat er op een gegeven moment een punt wordt bereikt dat de bescherming onder een bepaalde drempelwaarde komt. En dan ben je weer kwetsbaarder voor het virus", zeg ze. Iedereen die een vaccinatie heeft gekregen, maakt antilichamen aan. "Maar de beginwaarde daarvan verschilt. Bij gezonde, jonge mensen is die beginwaarde hoger en duurt het langer voordat de bescherming is afgenomen."
Kwetsbare ouderen?
Maar zitten we nu al op het punt waarbij veel ouderen kwetsbaarder zijn geworden? De Jonge wees bij de vorige coronapersconferentie naar het advies van de Gezondheidsraad. Dat is een onafhankelijk orgaan dat wetenschappelijk advies geeft aan de regering over volksgezondheid. In zijn laatste rapport adviseert de raad een boostervaccin te geven 'om een toename van ernstige ziekte voor te zijn'.
De Gezondheidsraad schrijft ook dat de huidige vaccins de bevolking nog goed beschermen tegen ziekenhuisopname. Bij ouderen specifiek zijn er wel studies die aantonen dat de bescherming wat afneemt na zes maanden.
En dat komt nog eens boven op het feit dat ouderen sowieso minder goed worden beschermd door vaccins dan jongeren. Toch blijft de bescherming tegen ziekenhuisopnames op dit moment hoog, zegt de raad.
"Dus als wij in december al beginnen", zegt Hugo de Jonge, "dan ben je het moment vóór dat je daadwerkelijk die afnemende immuniteit ziet, zelfs onder de oudste ouderen." Een boosterprik zal wel wat verschil maken voor de bescherming van ouderen, maar is volgens de Gezondheidsraad niet dé oplossing voor de oplopende besmettingen en de druk op de zorg.
Zo schrijft de raad: "Zij benadrukt dat een boostercampagne op dit moment een relatief beperkt effect zal hebben op het aantal besmettingen. Deze aantallen zijn in belangrijke mate afhankelijk van het instellen en naleven van aanvullende maatregelen, terwijl de patiënten die in het ziekenhuis of op de IC worden opgenomen tot nu toe in de meerderheid niet gevaccineerd zijn."
Mogelijk toch sneller
Toch zegt het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in een reactie tegen RTL Nieuws bereid te zijn om eerder te beginnen met de campagne voor boosterprikken, als dit mogelijk is tenminste.
"We zijn nu druk bezig met RIVM, GGD GHOR en zorgkoepels om dit te zien of dit op een zorgvuldige manier eventueel sneller kan", zegt het ministerie. Aankomende vrijdag zal de minister op de coronapersconferentie meer hierover bekend maken.