Je kind inenten tegen corona? Er geldt géén landelijk advies, ouders moeten het zelf weten
Een dilemma voor veel ouders: laat je je kind inenten tegen corona? Ouders krijgen vanaf volgende week een uitnodiging om hun kind van 5 tot 11 jaar te laten vaccineren. Het kabinet laat die keuze nadrukkelijk over aan de ouders zelf, terwijl volwassenen juist wél het advies kregen om zich te laten vaccineren. Waar zit dat verschil hem in, en is dat een goed idee? Kinderartsen leggen het uit.
Voor de duidelijkheid: het gaat om een uitnodiging voor een vaccinatie voor kinderen bij wie géén sprake is van een verhoogd medisch risico. Het gaat dus niet om kinderen met een medisch verhoogd risico, die bijvoorbeeld een zwakkere weerstand hebben.
Die groep krijgt van de Gezondheidsraad wél het advies om zich te laten vaccineren, omdat bij hen er een grotere kans is om na een besmetting in het ziekenhuis terecht te komen.
Kleine kans op ziekte
Maar bij gezonde kinderen is het dus anders: het kabinet heeft op advies van de Gezondheidsraad besloten om ouders de komende periode géén nadrukkelijk advies te geven. Ouders moeten zelf die afweging maken, is de achterliggende gedachte, zegt de Leidse kinderarts Emmeline Buddingh.
"Ik kan me daar wel in vinden", zegt Buddingh. "Het directe voordeel van een prik is veel kleiner dan bij volwassenen. De kans dat die kinderen ziek worden van een coronabesmetting is heel klein. En als ze er ziek van worden, herstellen ze er over het algemeen goed van. Aan de andere kant kun je met vaccinatie wel de zeldzame ernstige uitingen van corona bij kinderen voorkómen. En de bijwerkingen van vaccinatie zijn beperkt. Dus daarom is het fijn dat ouders de keuze hebben."
Ook de Utrechtse kinderarts en epidemioloog Patricia Bruijning begrijpt dat de overheid de keuze in dit geval aan de mensen zelf wil laten. "Ik vind dat goed. Corona verloopt bij kinderen over het algemeen heel mild. Dat kan een reden zijn voor ouders om ze niet te laten prikken."
Al corona gehad
Daarnaast wijst Bruijning er op dat de risico's zoals die nu bekend zijn bij kinderen, gebaseerd zijn op cijfers bij eerste infecties. "Het is aannemelijk dat de kans om ernstig ziek te worden als je al een keer eerder corona hebt gehad, nog kleiner zullen zijn."
De arts deed zelf wetenschappelijk onderzoek wat er op duidt dat tenminste eenderde en mogelijk zelfs al tweederde van de kinderen corona heeft gehad. En vaak weten de ouders dat niet.
Toch zegt Bruijning dat er risico's zijn voor kinderen als gevolg van een coronabesmetting, al zijn die wel heel erg klein. En dan gaat het bijvoorbeeld om longcovid of de ontstekingsziekte MIS-C. "Het is wel goed als ouders weten wat de risico's dan zijn."
Overheid geeft ouders keuze
Op de site van de Rijksoverheid staat het volgende over vaccinatie voor kinderen van 5 tot 11 jaar:
Ouders beslissen over vaccinatie
Bij kinderen onder de 12 jaar beslissen de ouders of zij hun kinderen wel of niet laten vaccineren. Het kabinet vindt het erg belangrijk dat ouders voor hun kinderen een goede afweging kunnen maken. Op deze pagina maar ook bijvoorbeeld via de Jeugdgezondheidszorg bieden we daarvoor de komende tijd zoveel mogelijk handvatten en informatie.
Kinderarts Károly Illy, die het net als zijn twee collega's verstandig noemt om ouders zelf de afweging te laten maken, benadrukt ook het kleine risico op ernstige schade bij kinderen door corona. "De risico's om erg ziek te worden is voor kinderen erg klein. Maar de kans op een ernstige bijwerking van een vaccinatie is nog veel kleiner."
Zeldzame ziekte MIS-C
Als een kind corona heeft gehad, is er wel een heel kleine kans dat het in de weken daarna last krijgt van MIS-C, het Multisystem Inflammatory Syndrome in Children. Dat is een zeldzame maar levensbedreigende complicatie van het coronavirus, dat zorgt voor een ontstekingsreactie in de organen. "MIS-C was voor de Gezondheidsraad de belangrijkste reden om ja te zeggen tegen de vaccinatie voor kinderen onder de 12 jaar."
Patricia Bruining: "Bij MIS-C is het immuunsysteem een soort van op hol geslagen. De ziekte openbaart zich pas 4 tot 6 weken na de coronabesmetting en komt voor bij kinderen. Van kinderen van 5 tot 11 jaar oud zijn er zo'n 100 tot 150 die het sinds de pandemie hebben gehad. De kans dat een met corona geïnfecteerd kind ermee te maken krijgt, is tussen zo'n 1 op 3000 en 1 op 5000. Die kans is dus heel erg klein. Maar het is wel belangrijk dat ouders dat weten."
Illy vult aan: "Die kinderen worden heel erg ziek. De helft van die groep komt op de intensive care terecht. Gelukkig is er niemand aan overleden." Een vaccinatie verkleint de kans op een coronabesmetting, en zodoende op MIS-C.
De Leidse kinderarts Buddingh wijst ook op andere, indirecte, voordelen van een vaccinatie. "Zo geeft de Gezondheidsraad aan dat kinderen ook indirect voordeel van vaccinatie kunnen hebben wanneer schoolklassen misschien minder in quarantaine hoeven. Ook kunnen sportactiviteiten voor jongeren dan vaker doorgaan." Ook kunnen ouders ervoor kiezen om een kind te vaccineren om kwetsbare opa's en oma's te beschermen.
Geen onverantwoorde gezondheidsrisico's
Toch is er geen advies voor iedereen te geven, zegt Bruijning. "Er zijn gezondheidsvoordelen. En als een kind bijvoorbeeld bang is om corona te krijgen, is dat ook een goede reden voor een vaccinatie. Maar als ouders het niet willen, is dat ook helemaal prima. Ze nemen daarmee geen onverantwoorde gezondheidsrisico's."
En het argument om een vaccinatie te geven om besmettingen bij ouderen in het algemeen te voorkomen? "Nee, dat is geen goede reden. Dat heeft de Gezondheidsraad ook gezegd. Dan ga je, heel kort door de bocht, kinderen vaccineren om ouderen uit het ziekenhuis te houden. Daar is een vaccinatie niet voor. Er moet altijd een duidelijke individuele gezondheidswinst zijn door vaccinatie."