Situatie Charkov: 'Boodschappen, telefoon opladen, en dan weer snel de kelder in'
Soms is er in de Oost-Oekraïense stad Charkov even pauze. Dan is het luchtalarm stil en is er plotseling stroom. Dat is het moment om te douchen, de telefoon op te laden en naar buiten te gaan voor boodschappen. "Maar de winkels zijn bijna leeg. Mensen kopen essentiële producten die lang kunnen worden bewaard."
Het zijn de woorden van Anastasia en haar Nederlandse man. Ze woonde ruim 25 jaar in haar Charkov, studeerde er en emigreerde ruim 3 jaar geleden. En haar stad wordt nu aangevallen. Gisteren en vandaag vuurden de Russen meerdere raketten richting de stad.
Water is een probleem
Ze wonen er nu dan misschien niet, maar met hun hoofd zijn ze vooral in Oekraïne. Haar ouders zijn goed voorbereid, hebben nog geen tekort aan voedsel. Maar water is een probleem. Er komt geen drinkwater uit de kraan, zegt haar man. "En normaal deelt de Oekraïense overheid water uit."
En dus moeten de mensen soms wel de straat op, en dat is niet zonder risico. "Op sommige beelden zie je de mensen dood op straat liggen met de flessen water nog in hun hand."
Russen niet altijd slim
De winkels functioneren nog, zo goed en kwaad als het gaat. Net als de ziekenhuizen, al wordt daar vaak het licht uitgedaan. "Om niet de aandacht van de Russen te trekken." Anastasia en haar man hopen dat de Oekraïners zo lang mogelijk gezamenlijk optrekken. Er zijn berichten van overvallers, van inbrekers. "Daar wordt Oekraïne alleen maar zwakker van."
Vanochtend werd een overheidskantoor in de binnenstad onder vuur genomen. Dit zijn de beelden:
Natuurlijk is er angst, maar het is vooral de onvoorspelbaarheid die de situatie zo lastig maakt "Je weet gewoon niet wat Poetin gaat doen. Het lijkt pure willekeur. We horen ook dat ze soms heel dom bezig zijn. Dat ze door de straten rijden en dat plotseling de diesel op is."
'We geloven in onze jongens'
Zij probeert vooral positief te blijven. "Mensen verstoppen zich in kelders, bijna alle metrostations zijn gesloten, er rijden geen treinen, mensen slapen op stations. Maar ons leger werkt. Wij geloven in onze jongens."
En ze zegt dat er geholpen wordt. Binnenrijdende Russische wagens worden gefotografeerd en met locatie en al naar het Oekraïense leger gestuurd.
Zo min mogelijk beelden
Die foto's zijn speciaal voor het leger bedoeld, en niet voor het plaatsen op bijvoorbeeld sociale media of nieuwsmedia. Vandaar ook dat er in dit artikel geen persoonlijke foto's vanuit Charkov staan. "Op dit moment willen ze dat er zo min mogelijk beelden naar buiten komen." De burgemeester van Brovary, een stad in de buurt van Kiev, riep onder andere daartoe op. De voorbereidingen voor de verdediging zijn in volle gang, zei hij erbij.
Maar of het genoeg gaat zijn? De Russen zijn met veel. Hij vertelt dat de angst onder de Oekraïense bevolking bestaat dat er nu vooral jonge soldaten naar voren geschoven worden om te kijken hoe het gaat. Het is afwachten of dat zo blijft.