Bijna feestdag in Rusland, maar Poetin kan geen doorbraak in Oekraïne vieren
President Poetin wil over een week resultaat kunnen laten zien. Op 'Overwinningsdag' (9 mei) viert Rusland de overwinning op Nazi-Duitsland in 1945. Nu moet Oekraïne overwonnen worden, alleen blijft een doorbraak uit. "Poetin kan een mooi verhaal houden, maar een einde van de strijd is onwaarschijnlijk."
De voorbereidingen voor de jaarlijkse militaire parade zijn in volle gang. Deze week reden militaire voertuigen door de straten van Moskou, want er moest geoefend worden. Toch zal de viering op het Rode Plein er dit jaar anders uit zien dan vorig jaar.
Er zullen minder soldaten voorbij marcheren en de Russen krijgen minder materieel te zien. Een deel is in bedrijf in Oost-Oekraïne, en dus zal de parade in afgeslankte vorm plaatsvinden.
Daar in de Donbas verloopt het Russische offensief trager dan de bedoeling is. De Oekraïense weerstand zorgt ervoor dat de Russen maar langzaam kunnen oprukken, zegt oud-Commandant der Strijdkrachten Dick Berlijn. "Daardoor gaat de voortgang minder snel dan Rusland had gewild."
Russen ploeteren
Volgens Dick Zandee, defensie-expert van het Instituut Clingendael, komt dat omdat de Russen niet voldoende mensen bijeen kunnen brengen om een doorbraak te forceren. "Aan de offensieve kant ontbreekt het aan doorslaggevende slagkracht."
Volgens het Britse ministerie van Defensie moeten uitgeputte eenheden door verliezen noodgedwongen samengevoegd worden. Ook kampt een deel van de soldaten met een gebrekkig moreel. De motivatie om te vechten zou daar laag zijn. Volgens de Amerikanen zijn de Russen aan het 'ploeteren'.
Oekraïne weet mede dankzij Westerse wapens tegenstand te bieden. De Russen hebben wel terreinwinst geboekt, maar tegen een flinke prijs. Volgens Oekraïne moeten nu ook Russische soldaten, die normaal in het verre oosten van Rusland gestationeerd zijn, naar Oost-Oekraïne worden gebracht om het aantal manschappen op niveau te houden.
Meer soldaten nodig
Een mogelijkheid voor Poetin om de slagkracht te vergroten is om een algehele mobilisatie af te kondigen. Dat betekent dat dienstplichtigen opgeroepen worden om te vechten. Nu vechten er beroepsmilitairen en contractsoldaten in Oost-Oekraïne.
Door hardliners in Rusland wordt al langer geroepen om dienstplichtigen in groten getale op te roepen. De Britse minister van Defensie zei dat Poetin deze mobilisatie wel eens zou kunnen afkondigen op Overwinningsdag, al zei hij er gelijk bij dat hij daar geen concrete informatie over heeft.
Om een mobilisatie af te kondigen moet er wel sprake zijn van oorlog. Het zou betekenen dat de term 'speciale militaire operatie', zoals de Russen de inval in Oekraïne nu nog noemen, verdwijnt.
"Poetin heeft dan heel wat uit te leggen aan de Russische bevolking", zegt oud-commandant Berlijn. Ook Dick Zandee ziet het nog niet snel gebeuren. "Het zal niet op veel steun kunnen rekenen, maar het kan een volgende stap zijn."
Mooi verhaal
Feit is dat voor 9 mei de hele Donbas veroveren niet haalbaar is. "Een einde aan de strijd is onwaarschijnlijk, maar Poetin kan wel een mooi verhaal houden," zegt Zandee. "Hij kan claimen dat Marioepol is bevrijd, er een landverbinding ligt met de Krim, en ze de strijd tegen de 'Nazisten' voortzetten."
Patstelling
De oorlog zit inmiddels in z'n derde maand en er is geen enkel zicht dat de wapens binnenkort zullen zwijgen. "Ik ben niet optimistisch dat er een snel einde komt in het voordeel van Oekraïne", zegt Berlijn. Hij denkt dat de oorlog uiteindelijk een frozen conflict wordt, waarbij de partijen geen vredeafspraken kunnen en willen maken.
Ook Zandee ziet een patstelling ontstaan, waar zowel Rusland als Oekraïne zich ingraaft. Zover is het nog niet: "De agenda van de Russen is nu om de Donbas voor 100 procent te veroveren."