Russen verrast door opmars Oekraïne, en nu? 'Je moet ook op tijd durven stoppen'
Dorp na dorp, stad na stad. Oekraïne dendert door met de tegenaanval tegen Rusland. Zelfs in Rusland wordt inmiddels melding gemaakt van de terugtrekkingen van het Russische leger. Maar verwacht niet dat de oorlog binnen een oogwenk beslist zal zijn. "Je moet dat heroverde gebied ook consolideren."
"Ik denk dat de Oekraïners zich sterk genoeg voelen om nog even door te gaan met dit offensief", zegt defensiedeskundige Peter Wijninga van het Haags Centrum van Strategische Studies. "Maar er zit een risico in dat je te ver gaat. Je moet op tijd kunnen stoppen."
Inmiddels zijn er diverse belangrijke knooppunten alweer in Oekraïense handen. Een week geleden leek dat nog ondenkbaar. Het gaat dan bijvoorbeeld om een treinverbinding in het noordoosten, via Koepjansk, de belangrijkste in de regio. Ook de stad Izjoem is zo goed als helemaal weer van de Oekraïners. "Terwijl het de bedoeling was dat via die stad de strijd om de Donbas vormgegeven zou worden door de Russen", zegt Dick Zandee van het Clingendael Instituut.
Pijnlijk voor Rusland
In plaats van verder aanvallen trekken de Russen zich terug, zogenaamd om tactische redenen. Wijninga: "Het verhaal was altijd dat het Rusland te doen was om de Donbas. Zo lang ze geen gebied verliezen in die regio kan dat nog altijd."
De Donbas bestaat uit de provincies Loehansk en Donetsk. Loehansk is helemaal in handen van de Russen, Donetsk voor een groot deel. "Het is de Oekraïners er dus veel aan gelegen om dat deel van Donetsk te behouden, er zijn zelfs al berichten dat ze de rivier bij Severodonetsk al zijn overgestoken", zegt Wijninga.
Als dat zo is, betekent het dat er ook weer delen van Loehansk in Oekraïense handen zijn. Pijnlijk voor Rusland, want de Donbas verliezen is eigenlijk geen optie. "Anders hebben ze geen positie aan de onderhandelingstafel en kunnen ze ook geen overwinning claimen."
Wijninga denkt dus ook niet dat de oorlog snel voorbij is. "Allerlei plotselinge wendingen daargelaten", zegt hij erbij. De Russen vluchten nu misschien uit sommige gebied, ze zullen terug willen slaan. Er zou op Russisch grondgebied al een nieuw korps worden opgetuigd om Oekraïne in te sturen. "Als dat helemaal bemand is zouden dat 15.000 man kunnen zijn, maar gezien de problemen die Rusland heeft verwacht ik dat niet."
De opmars van de afgelopen dagen kreeg vooral in het noorden van het land gestalte, maar ook in het zuiden zijn de Oekraïners terrein aan het terugwinnen. Belangrijke bruggen waarover Rusland zijn mannen bevoorraadde, zijn gesloopt of niet meer begaanbaar voor groot materieel. En de enige grote stad die Rusland in handen heeft, Cherson, is zo goed als afgesloten. "De Russen daar zitten als ratten in de val."
Het klinkt aanlokkelijk voor de Oekraïners om - nu het zo goed gaat - door te drukken, maar zoals eerder gezegd is dat niet altijd slim. "Er is een enorme logistieke operatie voor nodig om dat te doen. Uiteindelijk moeten de voorraden worden aangevuld. Probleem is alleen: dan geef je de Russen ook weer adempauze."