Rekenkamer: EU gaat klimaatdoelen niet halen met maatregelen
De klimaat- en energiedoelstellingen voor 2030 gaat de Europese Unie niet halen met de maatregelen die er nu zijn. Dat zegt de Europese Rekenkamer. De EU haalde eerder wel de doelen voor 2020, maar dat had volgens de Rekenkamer voor een groot deel te maken met externe factoren.
"De doelen voor 2030 zijn veel ambitieuzer, maar we zien onvoldoende bewijs dat de EU de nodige maatregelen hiervoor neemt", zegt een van de controleurs van de uitgaven van de EU.
Het doel is om in 2030 meer dan de helft minder broeikassen uit te stoten dan in 1990. Dat gaat om een daling van 55 procent. Alleen bleef de uitstoot in 2021 nog steken op ongeveer 30 procent minder dan in 1990. Het doel is dus nog niet in zicht.
Daarnaast is het de bedoeling dat aan het einde van dit decennium bijna de helft van de energie uit hernieuwbare energie bestaat. Het afgelopen jaar zat dat percentage op ongeveer 22 procent, 23 procent minder dan het doel.
Weinig inzicht
De Rekenkamer verwijt de EU te weinig inzicht te hebben in hoe het is gelukt om de doelen voor 2020 wel te halen. Onder meer het effect van de financiële crisis in 2009 en de coronapandemie in 2020 zijn niet specifiek te duiden.
De Europese toezichthouder stelt daarom dat verbetering noodzakelijk is om te kunnen bepalen wat daadwerkelijk te danken was aan de EU-lidstaten en wat niet. Die duidelijkheid kan ook meer duidelijkheid bieden over of de doelstellingen voor 2030 haalbaar zijn.
Zorgen om geld
De Rekenkamer vreest ook dat er te weinig geld is voor klimaatactie. Volgens de Europese begroting wordt ongeveer 87 miljard euro uitgegeven aan klimaatactie, maar dat is minder dan 10 procent van de totale investeringen die nodig zijn.
Het werkelijke bedrag om klimaatverandering tegen te gaan komt volgens de Rekenkamer uit op ongeveer 1 biljoen euro per jaar. De rest van het bedrag moet dus uit andere fondsen komen, maar het is niet duidelijk of dit geld ook daadwerkelijk geïnvesteerd wordt.
Gebrek aan transparantie
Tot slot concludeert de toezichthouder dat op veel punten transparantie ontbreekt. Sommige EU-lidstaten, waaronder Nederland, hebben bijvoorbeeld hun streefcijfer voor het aandeel in hernieuwbare energie niet gehaald.
Nederland kocht in 2020 voor tussen 100 en 200 miljoen euro aan duurzame energie in Denemarken om het doel van 14 procent alsnog te halen. Het is volgens de Rekenkamer niet duidelijk welke prijs lidstaten voor dit soort middelen betaalden en of het dus daadwerkelijk goedkoper was om duurzame energie in te kopen in plaats van zelf het doel te bereiken.