Lidmaatschap NSDAP prins Bernhard bevestigd, maar onderzoek komt er voorlopig niet

De Rijksvoorlichtingsdienst bevestigt het bestaan van de NSDAP-lidmaatschapskaart van prins Bernhard. Toch komt er voorlopig geen onderzoek naar het oorlogsverleden van de prins, zo liet demissionair premier Rutte vanavond weten.
Eerder vandaag werd bekend dat de lidmaatschapskaart is opgedoken in het persoonlijk archief van prins Bernhard. De kaart toont dat hij in de jaren dertig lid is geweest van de nazi-partij NSDAP. Zelf heeft Bernhard tot zijn dood ontkend ooit lid van die partij te zijn geweest.
Na het opduiken van de kaart gingen vandaag stemmen op om het verleden van Bernhard nog eens goed onder de loep te nemen. Onder meer de directeur van het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) en verschillende Tweede Kamerleden riepen daartoe op. Maar dat onderzoek komt er wat Mark Rutte betreft dus niet.
Rutte nuanceert nieuws
Rutte vindt het 'heftig' dat historicus Flip Maarschalkerweerd de originele NSDAP-lidmaatschapskaart van de inmiddels overleden prins heeft gevonden, maar nuanceert het nieuws ook. Uit eerder onderzoek is namelijk volgens de demissionair premier - zelf ook historicus - al 'vrij overtuigend' gebleken dat Bernhard lid is geweest van de partij.
De demissionair premier wil niet zeggen of en hoelang hijzelf en koning Willem-Alexander al wisten van het bestaan van de kaart. "Staatsrechtelijk kan ik nooit iets zeggen over de contacten met de koning."
Maar ondanks het feit dat die signalen er al waren, vindt CIDI-directeur Naomi Mestrum een onderzoek nog wel van groot belang voor zowel de Oranjes als Nederland zelf. "Als het gaat om de Tweede Wereldoorlog zijn transparantie en educatie essentieel", zegt ze. "Dat kan alleen maar als de feiten duidelijk zijn. Dit gaat om de geloofwaardigheid van zowel Nederland als het koningshuis."
Mestrum: "Het is duidelijk dat we de prins niet op zijn woord kunnen geloven. Het is nu van groot belang dat we alles boven tafel krijgen."
Het Instituut voor Oorlogs-, Holocaust-, en Genocidestudies NIOD zegt voorlopig ook geen onderzoek te beginnen naar het verleden van prins Bernhard. Als er een verzoek komt wordt dat in overweging genomen, laat een woordvoerder desgevraagd weten.
Woonde in Berlijn
Prins Bernhard werd in 1911 in het Duitse Jena geboren. In het begin van de jaren dertig, toen de NSDAP van Adolf Hitler aan de macht kwam, woonde hij in Berlijn. Het is in die tijd dat Bernhard lid was van de nazi-partij. In 1935 leerde hij de latere koningin Juliana kennen, met wie hij in 1937 trouwde.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelde Bernhard vanuit Engeland een belangrijke rol in de strijd tegen de Duitsers, onder meer als bevelhebber van de Binnenlandse Strijdkrachten.