Schiphol zet mes in nacht- en privévluchten: dit ga jij ervan merken

Het schrappen van nachtvluchten is een van de onderdelen van een plan van Schiphol om de hinder voor omwonenden te verminderen. En juist nachtvluchten gaan vaak naar vakantiebestemmingen. Een van de aanbieders ervan, TUI, is dan ook erg ontevreden over het plan. 

"Gevolg van een nachtsluiting is dat je niet meer meerdere keren per dag kan vliegen met hetzelfde toestel", legt een woordvoerder van TUI uit. Minder vliegen betekent dat de ticketprijzen omhoog zullen gaan, aldus het bedrijf. "Deze plannen zetten opnieuw de Nederlandse vakantieganger in de kou."

Concurrent Transavia laat zich in soortelijke bewoordingen uit. Volgens het bedrijf ontneemt de luchthaven met de maatregel ongeveer 1,5 miljoen Nederlanders de mogelijkheid 'om van een zonnige vakantie te genieten of familie te bezoeken'.

Luchtvaartsector ontevreden

Het dochterbedrijf van Air France-KLM voert van alle luchtvaartmaatschappijen de meeste nachtvluchten uit vanaf Schiphol. In de zomer van 2019 ging het om ruim 40 procent van alle nachtvluchten. "Een nachtsluiting is funest voor de Nederlandse luchtvaartsector en plaatst ons in Europa aan de zijlijn", aldus een verontwaardigde Marcel de Nooijer, directeur van het bedrijf.  

KLM, de grootste gebruiker van de luchthaven is ook helemaal niet blij met het plan en had erover geraadpleegd willen worden. Dat gebeurt overigens ook nog gewoon, er komt een inspraakprocedure waarin alle partijen hun zegje mogen doen. 

Ticket duurder

Bij concurrent Corendon zijn ze minder rouwig, logisch aangezien maar 6 of 7 procent van hun vluchten in de nacht gepland zijn. Het plan zorgt er wel voor dat vliegen duurder wordt. "Een tientje of twee voor een vakantievlucht", verwacht directeur Steven van der Heijden. 

Luchtvaartmaatschappijen zijn dus zeer ontevreden, omwonenden zijn juist blij. "De plannen zijn met gejuich ontvangen", reageert Matt Poelmans, die namens bewoners in het overlegorgaan Omgevingsraad Schiphol (ORS) zit. Dat de luchthaven wil stoppen met nachtvluchten is het grootste winstpunt voor omwonenden. 

De luchthaven wil ze schrappen, althans in het tijdvak van middernacht tot 5 uur. Dat komt neer op 10.000 vluchten. Dat is een kleiner deel van de dag dan nu onder het zogeheten nachtregime valt, dat van 23.00 tot 6 uur loopt. Onder dit regime vonden vorig jaar bijna 24.000 vluchten plaats. Daar zal dus nog discussie over komen, verwacht Poelmans. 

Eerste stap

Volgens hem is het plan dan ook een eerste stap. "Jarenlang was minder vliegen taboe, met alle smoesjes over stillere en schonere vliegtuigen", zegt Poelmans. Hij is dus positief. "Een heel ander geluid dan we tot nu toe van KLM hebben gehoord."

Het grootste deel van het plan gaat pas eind 2025 op zijn vroegst in. Afspraken over het aantal nachtvluchten en privéjets liggen tot en met 2024 vast. Pas bij de onderhandelingen over de tarieven voor de jaren erna kan Schiphol de nachtvluchten en privévluchten schrappen.

Hoe mooi de plannen voor omwonenden ook klinken, ook voor hen geldt 'eerst zien, dan geloven'. De scepsis zit hem vooral in de vraag waar de geschrapte nachtvluchten nu gepland gaan worden. Gaan die nu vlak voor of na het nachtslot uitgevoerd worden? Dan is de overlast misschien nog wel groter, vreest Poelmans. 

Een opstijgend vliegtuig of landend vliegtuig net als je wil gaan slapen of in de vroege ochtend is misschien nog wel hinderlijker dan een midden in de nacht als je diep in slaap bent, legt hij uit. Het doel van omwonenden - een vluchtplafond van 400.000 - blijft dan ook onverminderd overeind staan. 

Rechtszaak gaat door

De rechtszaak daarover, aangespannen door de Stichting Recht op Bescherming tegen Vlieghinder (RBV), is ondanks het plan van Schiphol dan ook niet van de baan. "De overlast is niet alleen 's nachts natuurlijk; er wordt overdag nog vrolijk (en luidruchtig) doorgevlogen. We zijn er nog niet dus", aldus een woordvoerder van de stichting. 

Over het aantal vluchten van en naar de luchthaven wordt een harde juridische strijd gevoerd. De staat wil met een tussenstap naar 440.000 vluchten per jaar, de luchtvaartsector is - uiteraard - fel tegen. Morgen doet de rechter in Haarlem uitspraak in een kort geding dat onder aanvoering van KLM is aangespannen. 

Privéjets ook geweerd

Het plan zorgt niet alleen in de burgerluchtvaart voor onvrede, maar ook in de bovenklasse: die van privévluchten. De luchthaven wil deze helemaal verbannen vanaf 2025, of eerder als dat lukt. 

In 2022 werden 12.000 privévluchten uitgevoerd vanaf de luchthaven, volgens cijfers van Schiphol. Een flinke stijging ten opzichte van de 2.500 vluchten in 2021. "Abrupt, verrassend en rigoureus", reageert Michael van Hooff op het plan van Schiphol. "Het is het naar de mond praten van bepaalde partijen."

Zijn bedrijf Oranje Jets voert jaarlijks zo'n 400 tot 500 privévluchten uit vanaf Schiphol-Oost. Dat is het merendeel van het totaal aan vluchten van het bedrijf. "Klanten bellen al", zegt hij.