Ouders runnen zelf kinderopvang: 'Halve dag werken, twee dagen opvang'
De personeelstekorten in Nederland raken inmiddels ook de kinderopvang. En dat is een probleem, want als ouders thuis moeten blijven om voor hun kinderen te zorgen, gaat dit vaak weer ten koste van arbeidskrachten. Utrechtse ouders lossen het probleem op door de kinderopvang zelf op zich te nemen in zogenoemde participatiecrèches. Is dit de oplossing voor het personeelstekort? "Veel ouders hebben er geen zin in."
Crèches in Nederland komen nu al zo'n 4000 mensen tekort. De verwachting is dat als de kinderopvang in 2025 gratis wordt, dit tekort zal gaan oplopen tot 35.000 personeelskrachten. Daarom zijn er in Nederland nu zeven participatiecrèches actief, waar de ouders gezamenlijk voor de kinderen zorgen en zelf ook de opvang runnen.
Bij kinderopvang Bombardon doen ze dat al veertig jaar zo, legt participatieouder en bestuurslid Japke van Wingerde uit. En dat gaat eigenlijk hartstikke goed. Door zelf voor de groep te staan, zorgen ouders niet alleen voor hun eigen kind, maar ook voor die van anderen. Zo kan de zorg dus gedeeld worden. "De regel is dat voor een halve dag helpen, je kinderen twee dagen naar de opvang mogen."
"Hiervoor betalen ouders wel een klein bedrag, maar dit ligt lager dan bij de gewone opvang", zegt van Wingerde. "Hiernaast hebben de ouders allemaal een opvoedkundige cursus gevolgd en een Verklaring Omtrent Gedrag."
Er moet dus wel aan een aantal voorwaarden voldaan worden voordat ouders zelf een kinderopvang kunnen beginnen. Naast de opvoedkundige cursus en VOG moet er ook een geschikte locatie beschikbaar zijn en moeten er ook altijd voldoende ouders aanwezig zijn met een speciaal kinder-EHBO-diploma.
Kwaliteit
Ondanks deze voorwaarden heeft Gjalt Jellesma, voorzitter van de Belangenvereniging voor Ouders in de Kinderopvang BOinK zijn twijfels. "Ik ben heel eerlijk. Wij maken ons hele grote zorgen, vooral of de kwaliteit wel goed blijft. Wij vinden dat de kinderopvang een professionele voorziening moet zijn die gefinancierd wordt door de overheid. Nu gaan we weer iets doen, zonder dat we weten wat de kwaliteit daarvan is."
Toch ziet Jellesma in dat de keuze hierin uiteindelijk bij de ouders ligt. "Als ouders met hun kind kiezen voor een andere vorm van opvang, dan is dat aan hen. Het is uiteindelijk toch de ouder die beslist over het eigen kind."
Geen oplossing
Desondanks ziet Jellesma geen heil in ouderparticipatie. "Het zijn rare tijden, maar op basis van wat ik de afgelopen 20 jaar heb gezien, denk ik niet dat ouderparticipatiecrèches het probleem gaan oplossen. Het is niet bepaald de eerste keer dat er tekorten zijn, en de vorige keer zag je ook niet dat er veel meer participatieopvangen bij kwamen."
Dit heeft er mee te maken dat participatieopvang toch veel vraagt van de ouders. "Het is vaak echt een kleine groep hele gemotiveerde ouders die het doen. Dat is prima, maar het is geen alternatief voor de gewone kinderopvang. Het vraagt een hele sterke betrokkenheid van de ouders, veel ouders hebben daar geen zin in."
"Ouders die het kunnen betalen, zullen uiteindelijk een alternatief voor hun kind kunnen betalen", zegt Jellesma. Maar hij vreest dat dit uiteindelijk niet zal gelden voor de beroepsgroepen die de opvang het hardst nodig hebben. "Ouders in de zorg en het onderwijs kunnen dat niet betalen. Zij zullen dus de dupe zijn van die tekorten."