Sandra ziet haar kleinkinderen nooit meer: 'We hebben twee jaar elke avond gehuild'

"Met kerst, hun verjaardagen en voor de zomervakantie stuur ik mijn kleinzoons altijd een kaartje. Waarschijnlijk krijgen ze die niet eens van mijn dochter. Cadeaus stuur ik niet meer want die worden teruggestuurd. Daarom maak ik er altijd kopieën van, die ik bewaar. Mochten mijn kleinzoons ooit bij mij aan de deur staan, dan kan ik hen laten zien dat ik altijd aan ze ben blijven denken.

Mijn dochter Malou heb ik ook een keer een kaart gestuurd, maar die kreeg ik toen in stukjes terug. Malou heeft mij zo hard op mijn hart getrapt, dat ik inmiddels heb besloten dat ze bij mij hoe dan ook niet meer welkom is. Dat doe ik uit zelfbescherming. Ik heb niet alleen een muurtje om me heen gebouwd, maar een hele bunker."

"Ik zei altijd gekscherend: 'Ik heb één makkelijk kind.' Mijn twee zoons konden nog weleens gekke streken uithalen, maar Malou was zo’n lief en makkelijk kind. Nooit had ik problemen met haar. Ze was acht en haar broertje zes toen hun vader en ik uit elkaar gingen. Ik hertrouwde later en kreeg nog een zoon. We waren een gelukkig gezin. Malou en ik waren twee handen op één buik. Soms gingen we samen een weekendje weg, ook doken we geregeld samen de stad in"

Een betrokken oma

"Toen ze achttien was, vroeg ze aan mijn man John – haar stiefvader – of ze zijn achternaam mocht dragen. De band met haar biologische vader was slecht, ze had hem toen al jaren niet gezien en wilde niets met hem te maken hebben. John vond het een hele eer dat ze zijn achternaam wilde hebben en we regelden het papierwerk. Toen Malou met haar jeugdliefde trouwde, vroeg ze aan John of hij haar als vader wilde weggeven. Hij was zó trots toen hij met haar naar het altaar liep. En toen er later twee kleinzoons werden geboren, voelden we ons al helemaal de koning te rijk. Onze kleinkinderen kwamen vaak bij ons. Geregeld bleven ze logeren en John en ik brachten ze ook vaak naar hun voetbaltraining. Ik vond het heerlijk om een betrokken oma te zijn."

"Alles veranderde toen Malou vijf jaar geleden op een mindfulness-retraite ging. Toen ze na een week terugkeerde, was ze onherkenbaar veranderd. Ze was fel, snel geïrriteerd en ineens was niets meer goed. Mijn schoonzoon belde en zei: 'Wat is er met haar gebeurd? Ik herken mijn vrouw niet meer.' Malou zei dat ze 'haar eigen ik' eindelijk had ontdekt. Dat was blijkbaar een heel andere dochter dan die ik kende.

Twee weken na de retraite stond ze ’s avonds ineens voor de deur. 'Ik wil scheiden', zei ze plompverloren. Mijn schoonzoon was er kapot van, hij snapte er helemaal niets van. Net als John en ik. Malou heeft toen drie maanden met haar zoons bij ons gewoond, tot ze de sleutel van haar nieuwe woning kreeg. We hielpen haar zoveel mogelijk, ik gaf haar geld en de halve linnenkast mee. Met Moederdag kwam ze nog langs met een groot hart waarop 'you’re the best' stond. Ze bedankte John en mij voor alle hulp."

Verpeste jeugd

"Een week later vroeg ze of we langs wilden komen omdat haar jongste zoon zonder zijwieltjes kon fietsen en dat graag wilde laten zien. Natuurlijk gingen we, en trots keken we naar onze fietsende kleinzoon. Toen de jongens op bed lagen, barstte Malou ineens los. Vanuit het niets riep ze dat John en ik haar en de kinderen niet meer zouden zien. We hadden haar jeugd verpest, en dat liet ze niet met haar zoons gebeuren. John en ik waren stomverbaasd. Deze verwijten kwamen totaal onverwachts. Mijn man begon te huilen en ging naar buiten. Ik probeerde nog met Malou te praten om erachter te komen waar dit vandaan kwam. Ik zei: 'Je bent een volwassen vrouw, we kunnen toch overal over praten?' Maar ze was niet voor rede vatbaar en wees me de deur. Verbouwereerd droop ik af."

"Natuurlijk hoopte ik toen nog dat het allemaal weer goed zou komen. Ik besloot mijn dochter even met rust te laten zodat ze kon afkoelen. Maar een paar dagen later viel er een brief van haar op de deurmat waar de honden geen brood van lustten. Vol verwijten, zoals dat ik haar altijd afsnauwde en commandeerde. Ik ging naar Malou’s huis en vroeg om uitleg. Ik herkende me namelijk totaal niet in haar brief. Als moeder zal ik best fouten hebben gemaakt, maar wie niet? Malou riep dat ze al verwachtte dat ik het niet zou snappen, omdat ik 'haar nooit begrepen had'. Toen gooide ze de deur voor mijn neus dicht.

Ik ging aan mezelf twijfelen. Was ik echt zo’n onmens? Ik vroeg mijn ex-schoonzoon, die toch bijna twintig jaar met haar samen was geweest, of Malou zich tijdens hun relatie vaak negatief over mij en John had uitgelaten. Helemaal niet, was zijn antwoord. Ook hij was verbaasd over haar gedrag. Malou hield zich aan haar woord; ze verbrak alle banden. Waar ik aanvankelijk dacht dat ze mentaal in de war was en later wel zou bijdraaien, besefte ik na verloop van tijd dat het haar menens was. Het brak mijn hart. Twee jaar lang huilden John en ik iedere avond. Van verdriet, frustratie, gemis en onmacht."

Omgangsregeling met kleinzoons

"We misten Malou en haar zoons vreselijk en schakelden meerdere keren een mediator in. Helaas wilde Malou daar niet aan meewerken. Uit wanhoop begonnen John en ik een rechtszaak omdat we zo graag een omgangsregeling met onze kleinzoons wilden. Tijdens de rechtszitting kraamde Malou een hoop onzin uit. Dat haar zoons John en mij amper kenden, en dat we alleen op verjaardagen langskwamen. Dat terwijl ik alleen al negentien pagina’s vol WhatsApp-berichten van Malou kon laten zien: 'Mam, ik sta in de file, kun jij de kinderen van school halen?', en ga zo maar door.

In de rechtbank keek ze alleen maar boos voor zich uit. Ze noemde me niet eens meer 'mama', alleen maar 'zij'. Mijn gevoel voor haar brokkelde af. Door de rechtbank werden we afgeserveerd. Als grootouders heb je in Nederland bijna geen rechten. Een hoger beroep konden John en ik emotioneel niet aan. Die ellende wilden we niet nog een keer meemaken."

"Er zat niets anders op dan het los te laten. Dat was en is nog steeds een martelgang, ik kan het niet anders verwoorden. Iedere verjaardag die voorbijgaat, is een steek in mijn hart. De maand december wil ik het liefst van de kalender krassen. Vroeger vierden we de feestdagen uitgebreid: ik liet een Sinterklaas langskomen en met kerst lagen er voor iedereen cadeaus onder de boom. We vieren het nog wel, maar we zijn niet meer compleet."

'Oma, we missen jou'

"Onze breuk levert rare situaties op. De dochter van mijn oudste zoon – die ook geen contact meer heeft met zijn zus - zit op dezelfde school als de zoons van Malou. Eens per week haal ik mijn kleindochter van school. Dan zie ik de jongens soms ook lopen. Vroeger kwamen ze dan nog weleens naar me toe: 'Oma! We missen jou, mogen ook mee naar jouw huis?' Natuurlijk mocht dat niet van Malou. En nu lopen ze mij straal voorbij, ze kijken me niet eens aan. Dat terwijl ik zo ontzettend veel van ze houd."

Soms lijkt de hele wereld alleen maar uit happy families te bestaan. Dat ik weleens dacht: ben ik nou de enige die in deze situatie zit? Gelukkig vond ik toen lotgenoten via de Facebook-pagina Oma Blogt. Met dertien andere verstoten oma’s ben ik toen in een besloten Facebook-groep gegaan. Soms gaan we samen een dagje uit. We hebben heel veel steun aan elkaar. De herkenning en het begrip, dat is zó fijn. Aan een half woord hebben wij genoeg. Buitenstaanders zeggen weleens dat je 'het gewoon moet loslaten'. Alsof dat zo makkelijk is. Of ze zeggen dat ik vast iets vreselijks heb gedaan. Natuurlijk heeft ieder verhaal twee kanten. Maar mijn dochter heeft een versie gecreëerd die simpelweg echt niet klopt."

Te weinig gepraat over ouderverstoting

"Ik schaam me niet voor mijn familiesituatie, daarom vertel ik er gewoon over. Dat zouden meer mensen moeten doen. Ik vind dat er veel te weinig over ouderverstoting wordt gepraat, terwijl naar schatting een op de vier kinderen zijn of haar grootouders niet meer ziet. Het komt dus ongelooflijk vaak voor. En als grootouder sta je machteloos, je hebt geen poot om op te staan.

Diep in mijn hart heb ik de hoop dat mijn kleinzoons op een dag zelf gaan nadenken en mij komen opzoeken. Tegelijkertijd weet ik dat die kans heel klein is. Ze worden gevoed met haat naar mij toe. Maar de gedachte dat ik mijn kleinkinderen echt nooit meer ga zien, wil ik niet te veel toelaten. Een beetje hoop houdt me namelijk op de been. Het loslaten gaat steeds beter. Ik vertik het om weg te kwijnen. John en ik zijn verhuisd, omdat er aan ons oude huis te veel herinneringen kleefden. We richten ons op de toekomst. Een toekomst waarin we hopelijk op een dag toch weer compleet zijn."

Wil je geen aflevering van deze rubriek missen? Klik dan op de Nooit Meer-tag hieronder en vervolgens linksboven op 'Volgen'.

Meedoen? 

Wil jij ook je verhaal kwijt en vertellen wat je 'nooit meer' wil meemaken, doen of juist laten? We zijn benieuwd naar jouw verhaal. Mail ons op weekendmagazine@rtl.nl