Eli moest zijn tanden en kiezen laten trekken: 'Voelde als 'n soort amputatie'

"Ieder bezoekje aan de tandarts was een martelgang als ze de boel gingen reinigen. Ik had een slecht gebit en dat heb ik aan mezelf te wijten, dat geef ik eerlijk toe. Ik rook erg veel en in het verleden heb ik periodes ook veel gedronken. Dat is allemaal niet best voor je tanden en tandvlees.

Ik kreeg last van parodontitis, oftewel vergevorderde tandvleesontsteking die helemaal doordrong tot mijn kaakbot. Het was een kwestie van tijd voordat ik al tanden en kiezen moest laten trekken en aan een kunstgebit moest. Maar dat dit zo heftig en ingrijpend zou zijn, had ik niet verwacht."

"Het vele roken en drinken gaven mij een soort junkiegebit, ik kan het niet anders omschrijven. Mijn tanden waren bruin verkleurd en er ontstonden gaten doordat er soms een tand uitviel omdat mijn tandvlees zo ver omhoog was gekropen. Ik had zuiniger met mijn gebit om moeten gaan en niet zo veel moeten roken, maar dat is achteraf gezegd.

Ik zit in de muziekwereld en speelde vroeger in een band, daarin was het gebruikelijk om veel te roken en andere middelen te gebruiken. Uiteindelijk kreeg ik met de gevolgen te maken. Ik schaamde me voor mijn onsmakelijke gebit. Als ik moest lachen hield ik een hand voor mijn mond en op foto’s lachte ik nooit breeduit."

Reinigen van de pockets

"Mijn gebit werd steeds slechter en het reinigen van de pockets – de ruimte tussen de tanden en het tandvlees – was erg pijnlijk. Daar zag ik vreselijk tegenop, het was zo’n gedoe steeds. Twee jaar geleden nam ik de beslissing om dan maar al mijn tanden en kiezen te laten trekken. Ik wist dat het een kwestie van uitstel was en ik wilde verdere pijn en ellende voor zijn."

"Om bij vol bewustzijn mee te maken hoe mijn gebit eruit getrokken werd, leek me hels. Ik vond het echt een eng idee dat de tandarts met een tang aan mijn schedel zou zitten. Daarom zocht ik naar een tandarts waar dit onder narcose kon gebeuren. Met veel spanning ging ik naar de afspraak. Het moment in de wachtruimte vond ik het ergste, het voelde als wachten op de beul. Iemand voor mij kwam de behandelkamer uit en die keek allesbehalve blij, dus dat maakte mij bang."

Tijdelijk kunstgebit

"Straks ben ik al mijn tanden kwijt, schoot er door me heen vlak voordat ik onder zeil werd gebracht. Ik werd wakker uit de narcose op een stoel en raakte in paniek omdat ik uit mijn mond bloedde. Een lege mond welteverstaan, en dat voelde heel gek.

Al snel kwam de tandarts aan met mijn tijdelijke kunstgebit en daarmee werd ik naar huis gestuurd. Zonder nazorg of begeleiding, alleen een bakje om 'm ’s avonds in te doen. Wen er maar aan, leek de boodschap. Thuis zette ik een lekkere plaat op, dat hielp om rustig te worden. Ik had mini Marsjes gekocht, maar die kreeg ik niet weg. Gelukkig had ik ook ijs in huis, dat heb ik laten smelten."

"Nog steeds moet ik wennen aan het hebben van een kunstgebit. Ik vind het eigenlijk een vreselijk ding en het is altijd een bevrijding om mijn prothese uit te doen. Maar dan zie ik er niet uit met zo’n ingevallen bekkie. Mijn opa droeg vroeger nooit zijn kunstgebit en daar lijk ik dan op.

Alles is anders met een kunstgebit. Met mijn eigen gebit had ik een spleetje tussen mijn voortanden waardoor ik dronk, dat gaat nu niet meer. Eten smaakt anders en alles krijgt dezelfde structuur als je kauwt. Het wordt een soort brei, terwijl je eigen tanden veel subtieler kauwen. Ik kan niet meer alle gerechten eten en kies vaker voor zachter voedsel. Dat is jammer, want ik ben een fijnproever en hou van eten. Vaak gaat er voedsel onder het gebit zitten en sowieso ben ik me er altijd heel erg bewust van dat ik een kunstgebit in heb."

Vastgeplakt aan de kaken

"Geregeld heb ik de neiging om ‘m uit te spugen. Het ding zit vastgeplakt aan mijn kaken, dat voelt gek. Helaas had ik niet genoeg kaakbot meer voor een prothese die vastgeschroefd kan worden. Ik verbaas me erover hoe weinig innovatief kunstgebitten tegenwoordig nog zijn. We kunnen naar de maan vliegen en weet ik veel wat nog meer, maar een fatsoenlijk kunstgebit ontwerpen is blijkbaar onmogelijk."

"Maar natuurlijk is het niet alleen kommer en kwel. Ik ben blij dat ik deze beslissing heb genomen, omdat ik denk dat ik mezelf daarmee veel pijn en dure tandartsbehandelingen heb bespaard. Ook ziet mijn gebit er nu veel mooier en verzorgder uit, ik hoef me niet mee te schamen als ik lach. Ik ben best ijdel en een mooie rij tanden is toch prettig om te zien."

Ingrijpend en onomkeerbaar

"Waarschijnlijk heb ik onderschat hoe heftig dit zou zijn. Je tanden laten trekken is heel definitief en niet meer terug te draaien. Het is een soort amputatie. Je kunt uiteraard maar één keer je gebit laten trekken, maar dat gevoel van ontreddering en verlies hoop ik nooit meer mee te maken. Ik vond het traumatiserend, maar hoor er zelden anderen over. Dit is blijkbaar iets waar mensen niet over praten, terwijl het ingrijpend en onomkeerbaar is. Ik wil hier wel open over zijn.

Mentaal is dit pittig, maar ook praktisch gezien verandert er veel. Zo moet je opnieuw leren eten en je gezicht is ook niet meer hetzelfde. Ik ben anders gaan koken – minder vlees en meer zachte dingen, gelukkig hou ik van courgette en stoofpeertjes. Het is heel moeilijk om eraan te wennen. Maar misschien word ik wel negentig, dus ik zal wel moeten. Ik ben er niet minder gelukkig om."

Wil je geen aflevering van deze rubriek missen? Klik dan op de Nooit Meer-tag hieronder en vervolgens linksboven op 'Volgen'.

Nooit meer? 

Wil jij ook je verhaal kwijt en vertellen wat je 'nooit meer' wil meemaken, doen of juist laten? We zijn benieuwd naar jouw verhaal. Mail ons op weekendmagazine@rtl.nl