Lianne wil nooit meer in de bijstand belanden: 'Voelde me waardeloos omdat ik niets bijdroeg'

"Armoedig, dat is het eerste woord dat in mij opkomt als ik aan de bijstand denk. En schaamte. Als ik in de rij van de voedselbank stond, schaamde ik me rot. Ik hoor hier niet, dacht ik dan. Maar blijkbaar dus wel. 

Ik werd er onzeker van, was vaak bang dat mensen het aan mij konden zien dat ik een uitkering had. Er zijn veel vooroordelen over mensen in de bijstand. Stereotyperingen van een luie uitkeringstrekker die de hele dag op de bank zit te roken en lekker makkelijk z’n handje ophoudt. Maar er is niets makkelijks aan in de bijstand zitten, weet ik uit ervaring."

"Tijdens mijn zwangerschap, nu dertien jaar geleden, kreeg ik last van bekkeninstabiliteit. Ik werkte destijds in de zorg met dementerende ouderen, fysiek was dat niet meer vol te houden. Dus ging ik de ziektewet in, met de verwachting om na mijn zwangerschapsverlof weer te gaan werken. Dat liep anders. 

De bevalling van mijn dochter duurde 53 uur, uiteindelijk kreeg ik een spoedkeizersnede. Dat was heel intens. Toen ik mijn dochter eindelijk zag, dacht ik: is dit mijn kind? Ik voelde geen connectie met haar, terwijl ik heel verzorgend en een geboren moeder ben."

Elke dag een worsteling

"Langzaam zakte ik weg in een diepe depressie. Er was geen roze wolk, ik vond helemaal niets leuk en zat er als een zombie bij. Dagelijkse dingen als douchen en eten waren me al te veel, elke dag was een worsteling. Mijn partner en ik groeiden uit elkaar. Toen onze dochter één was, gingen we scheiden. 

Na twee jaar ziektewet werd ik door mijn werk ontslagen. Dat vond ik toen prima. Alles vond ik immens zwaar, laat staan dat ik kon werken. Zo kwam ik in de bijstand terecht. Daar was ik allang blij mee, het gaf me wat lucht."

"Mijn ex bleef in ons oude huis wonen, ik kon dat met mijn bijstand niet betalen. We konden niet anders dan naar een noodopvang gaan, waar we anderhalf jaar hebben gewoond tot we konden doorstromen naar een appartement. Ik probeerde op te krabbelen, maar had nog steeds gezondheidsklachten.

In de jaren die daarop volgden, ben ik vijfentwintig keer in het ziekenhuis beland met een anafylactische shock, terwijl ik nergens allergisch voor ben. De artsen stonden voor een raadsel en dachten dat het door de stress kwam. Want die had ik volop. Continu maakte ik me druk over mijn geldgebrek en hoe ik de huur en boodschappen kon betalen. Dat vrat aan me."

Een harde werker

"Nooit had ik verwacht om in de bijstand te zitten. Het woord uitkering alleen al… Ik ben altijd een harde werker geweest, vanaf mijn twaalfde had ik al bijbaantjes als krantenbezorger en vakkenvuller. Ik ben opgegroeid in armoede, mijn ouders hadden het niet breed. Dat gebeurt mij nooit, nam ik me al jong voor. En toen overkwam het me toch."

"Elk dubbeltje moest ik wel drie keer omdraaien. Want alles wordt duurder, maar de bijstand gaat amper omhoog. Ik kocht geen verjaardagscadeautjes meer, dat ging gewoon niet. Een heel jaar spaarde ik om drinken, taart en snacks te kopen als mijn dochter jarig was, zodat we visite konden ontvangen. 

Continu nee zeggen als zij mij iets vroeg, was heel zwaar. Gelukkig had haar vader het breder, hij nam haar mee naar de bioscoop of op vakantie. Heel fijn, maar als moeder voelde ik me tekort schieten." 

Gevoelige snaar

"Door mijn gezondheidsklachten werd ik tijdelijk afgekeurd, daarmee verviel mijn sollicitatieplicht. Ondanks alles deed ik mijn best om een daginvulling te hebben, zo werd ik vrijwilliger op de peuterspeelzaal van mijn dochter en later hulpmoeder op haar basisschool. 

Ik vond het lastig als mensen mij enigszins afkeurend vroegen wat ik eigenlijk de hele dag deed. Dan werd ik defensief. Het raakte een gevoelige snaar, omdat de bijstand ook mentaal iets met mij deed. Ik voelde me waardeloos omdat ik voor mijn gevoel niets bijdroeg aan de maatschappij."

"Begin vorig jaar werd ik via via benaderd om mee te doen aan het tv-programma Steenrijk, Straatarm, waarin arme gezinnen een week van leven ruilen met een rijke familie. In eerste instantie zag ik het niet zitten om met mijn privésores op tv te komen, maar later bedacht ik dat het toch een mooie kans zou zijn voor mijn dochter en ik.

Ik ging akkoord, en drie weken later begonnen de opnames al. Op Schiphol, waar we te horen kregen dat we zouden ruilen met een gezin dat op Curaçao woonde. We kwamen aan in een paradijs en zijn een week lang zo ontiegelijk verwend. Echt onvergetelijk."

Rijbewijs en baan

"Toen ik later de vrouw ontmoette met wie ik had geruild, omhelsde zij mij en beloofde ze mij nooit meer los te laten. Dat geloofde ik toen niet echt, maar ze hield woord. Zo kreeg ik een werkervaringsplek in haar bedrijf, waar ik administratieve taken op me nam. Later vroeg ze mij naar mijn grote droom. Daar hoefde ik niet lang over na te denken: mijn rijbewijs halen. Prompt betaalde ze een lespakket voor mij, ik slaagde in één keer. 

Toen ik dit goede nieuws op Facebook deelde, reageerde een garagehouder hierop met de vraag of ik een auto zocht. Ik vertelde daar nog geen geld voor te hebben en we raakten aan de praat. Toen bood hij mij een baan aan in zijn garage. Inmiddels was ik herkeurd en mocht ik weer aan de slag. Twee maanden geleden ben ik er begonnen, ik doe de planning, inkoop en agendabeheer."

"Het is fantastisch om niet meer in de bijstand te zitten. Destijds kreeg ik om de zoveel maanden een controle van mijn bankrekening van de gemeente. Elke euro die ik bovenop mijn uitkering kreeg, moest ik uitleggen. Het is vernederend om je als volwassen vrouw te moeten verantwoorden voor een tientje extra. Op zulke momenten voelde ik me echt klein. 

Er is nu een last van me afgevallen, ik ervaar zoveel vrijheid en onafhankelijkheid. Ik voel me veel lichter. Geld maakt niet gelukkig, maar wel vrij. Nooit meer wil ik in de bijstand zitten en ik ga er alles aan doen om dat te voorkomen." 

Met opgeheven hoofd over straat

"Laatst gooide ik voor het eerst een zakje sla weg dat over de datum was. Anderen denken daar niet eens over na, maar voor mij was het een mijlpaal. Ik gooide nóóit iets weg. Hoewel ik nu zeker niet ineens rijk ben – aan mijn salaris hou ik onder de streep honderd euro meer over dan met mijn uitkering – toch voel ik me wel zo. Ik heb meer zelfvertrouwen gekregen nu ik werk. Ik doe er wél toe en loop weer met opgeheven hoofd op straat."

Nooit meer? 

Wil jij ook je verhaal kwijt en vertellen wat je 'nooit meer' wil meemaken, doen of juist laten? We zijn benieuwd naar jouw verhaal. Mail ons op weekendmagazine@rtl.nl

Klik hier voor meer Lifestyle