Extreem gedrag

Van snacken tot sporten: sinds de quarantaine slaan we erin door

Door Franke van Hoeven··Aangepast:
© iStockVan snacken tot sporten: sinds de quarantaine slaan we erin door
RTL

Obsessief schoonmaken, enthousiast puzzelen of Netflix bingen: nu we in een intelligente lockdown zitten, vertonen veel mensen fanatiek gedrag. "Ik maak lange wandelingen in de duinen. Dat deed ik voor corona nooit."

Van hamsteren tot obsessief het nieuws volgen, bijzonder vaak hardlopen of dwangmatig puzzelen: nu we net iets meer dan een maand in quarantaine zitten, begint het op te vallen dat veel mensen fanatieke trekjes vertonen. In het Trouw-artikel Dit is de invloed van Corona op onze mentale gezondheid wordt uitgelegd dat dit niet zo gek is. Meer dan de helft van de mensen zegt last te hebben van stress, angst of somberheid. We hebben te maken met een nieuwe situatie in ons leven, en het is een behoorlijke uitdaging hiermee om te gaan. We maken ons zorgen om de toekomst, we voelen ons onveilig, missen onze dagelijkse routine of krijgen last van verveling. Mensen reageren heel verschillend op die nieuwe, onzekere situatie. Hoe meer stress je daarbij ervaart, hoe meer meer je geneigd bent één dominante reactie te hebben waarin je doorschiet, aldus psycholoog Gijs Coppens in Trouw. Op social media vroegen we jullie of jullie ook bepaalde dingen extremer doen sinds we thuis zitten. Er stroomden enorm veel reacties binnen.

Puzzelend de verveling te lijf: waarom is dat nou zo goed?
Lees ook

Puzzelend de verveling te lijf: waarom is dat nou zo goed?

Deze tijd leent zich uitstekend voor extra beweging, blijkt. Eveline: "Ik wandel twee keer per dag met mijn lieve peutertje en klets dan over katjes en hondjes. Heel gezellig en erg mindful, omdat we 45 minuten doen over een stuk van maximaal 800 meter." Saskia sport veel meer en maakt daar heel bewust tijd voor vrij: "Ik start bijna elke dag met een online workout van de sportschool en wandel twee keer per week. Het helpt me mijn hoofd leeg te maken."

Dwangmatig skaten 

Marleen is er zelfs een ochtendmens door geworden: "Ik sta sinds de maatregelen (bijna) elke ochtend om 05.55 uur op. Dan maak ik een lange wandeling in de duinen, van 5 tot 15 kilometer. Dit deed ik voor corona nooit. Sterker nog: ik geloof al 37 jaar dat ik geen ochtendmens ben. Opstaan gaat niet van harte, maar de wandelingen zijn zó fijn, de natuur doet gewoon zijn ding, corona of geen corona." Lucinda haat sporten, maar heeft sinds dag één een personal trainer ingehuurd voor drie keer per week. "Daarnaast loop ik 10 kilometer per dag. Nu heb ik de tijd om aan mijn lichaam te werken en heb ik een nieuwe challenge voor mezelf gevonden." Robert is aan het skaten geslagen: "Ik heb de skates weer ontdekt. Ik moet het heel dwangmatig iedere dag doen en maak regelmatig 21 km per dag op die dingen."

'Als je me een paar maanden geleden had gezegd dat ik zoveel appeltaarten zou bakken, had ik je hard uitgelachen'

Koken (en eten) is ook een favoriete bezigheid in coronatijden. Leánne schrijft zelfs een kookboek: "We hebben al dertig recepten klaar in drie weken." Ook Sigrid is aan het koken geslagen: "Eindelijk weer eens recepten uitproberen waar je veel tijd voor nodig hebt." Helen is opeens driftig aan het appeltaart bakken geslagen. "Als je me dat een paar maanden geleden had gezegd, had ik je hard uitgelachen." Als ze het beslag maakt, maakt ze een minitrip naar vroeger: "Als mijn moeder bakte, mocht ik altijd de beslaglepel aflikken. What a treat!" Maar niet iedereen gaat de keuken in om lekker te kunnen eten, gewoon snaaien is ook een optie. Lieke laat weten: "Ik ben een halve alcoholist en snackkoningin geworden." Ook zijn er juist mensen die bang zijn aan te komen en veel minder eten dan normaal. Sanne: "Ik ben begonnen met intermittent fasting en heb net een juice cleanse gedaan van drie dagen. Beide dingen wilde ik al eens proberen, maar nu pas doe omdat ik minder energie ge(/ver)bruik dan normaal."

Mensen maken ook van de gelegenheid gebruik om nieuwe doelen te stellen, oude hobby’s op te pakken of nieuwe dingen uit te proberen. Van schrijven en fotograferen tot TikTok-filmpjes maken. Richard heeft zich uit verveling op online muziek mixen gestort en heeft er zomaar een nieuwe hobby bij. Marene heeft meer vrije tijd dan normaal. "Als operazangeres zag ik ik mijn klussen verplaatst worden. Ik ben nu voor langere periode vrij en heb mezelf nieuwe doelen gesteld. Voor dat ene moeilijke muziekstuk heb ik nu de rust en energie."

Grote klussen 

Ook maken mensen van de gelegenheid gebruik eens flink te klussen. Naomi: "Ik ben driftig begonnen met alle deuren en kozijnen in huis te schilderen. Ik haat verven." Monique laat weten: "Wat ik extremer doe in deze vreemde tijd: mijn positieve rusteloosheid botvieren op mijn huis door te klussen. Niet alleen de achterstallige kleine klusjes, maar vooral grote klussen. Op zoek naar een uitdagend doel heb ik me nu op het reinigen, voegen impregneren van de gevel gestort. Nog zo’n 150 vierkante meter te gaan."

'Ik puzzel heel fanatiek, heb er zelfs rugpijn van. Het prikkelt mijn hersenen, ik laat het niet meer los'

Tot slot doen we er alles aan om mindful te blijven - of worden. Van instrumenten bespelen, lief zijn voor anderen, tot lekker nietsnutten en puzzelen. Chantal: "Ik puzzel erop los! Duizend stukjes, ik heb er rugpijn van. Puzzelen is een fijn tijdverdrijf, het laat me niet los. Mijn hersens worden geprikkeld. In de avond heb ik ook zo’n koplamp op. Fanatiek dus!" Sylvia is er juist een bankhanger van geworden: "Ik doe juist extreem weinig op dit moment." Mensen ontdekken het betere Netflix-bingen. Ook moestuinieren wordt ontdekt om rustig te worden. Jolien: "Ik ben een moestuin gestart op mijn terras. Alles gaat top."

Knuffelmonster 

Fleur tenslotte, is veranderd in een knuffelmonster. "Ik knuffel meer, want mijn vriend zegt elke keer als-ie vanuit zijn slaapkamerkantoor naar de keuken loopt: 'Kom eens hier.' Dan gaat-ie met zijn armen wijd geopend staan en moet ik komen knuffelen. Hij weet dat ik helemaal niet hou van knuffelen of ander fysiek geneuzel, maar hij ziet dit volgens mij als een soort verkapte vorm van therapie, zodat het in mijn systeem gaat zitten. Het zal mijn straf zijn voor het feit dat ik altijd zeg dat je vervelende dingen net zo lang moet blijven doen totdat ze een automatisme zijn geworden."

Uitleg van de psycholoog

Psychologe Marjon Bohré legt uit: "Ik denk dat het extreme gedrag wat we bij sommige mensen zien een mechanisme is om met ongemak en lastige emoties om te gaan. Het is een manier om ons gevoel te verdoven, of iets niet te hoeven voelen. We voelen ons onzeker over de toekomst, zijn eenzaam door het gemis aan contact met anderen of raken geïrriteerd door het gebrek aan ruimte en vrijheid. Al die ongemakkelijke emoties zijn vervelend en we proberen ons vaak daartegen te beschermen door iets anders te gaan doen. Máár wees je ervan bewust dat die gevoelens er niet voor niets zijn. Voel je je eenzaam? Praat erover, zeg tegen iemand: ‘Ik voel me alleen.’ Voel je irritatie omdat je partner te dicht op je lip zit? Zeg iets als: ‘Ik merk dat ik het best lastig vind dat we nu zo dicht op elkaar zitten. Ik zou misschien af en toe wat eigen ruimte en tijd willen.’

Hoe voel je je? 

Fanatiek gedrag is niet altijd even erg. Heel hard soppen kan ook z’n voordelen hebben. Maar voor je mentale gezondheid is het wel een goed idee om bij jezelf op te merken wat je in het extreme doet. En dan eens nieuwsgierig ‘op onderzoek’ uit te gaan: hoe voel ik me? Hoe gaat het eigenlijk écht met me? Hoe kan ik in deze lastige tijd goed voor mezelf zorgen?
Het kost veel energie je emoties goed te ‘managen’, zeker in deze nieuwe situatie. Goed voor jezelf zorgen is belangrijk. Dus doe in ieder geval iets waar je je beter door gaat voelen. Ga even zitten, haal rustig adem, geef jezelf toestemming om het allemaal even niet meer te weten. Give yourself a break. Je hoeft niet perfect door de crisis heen."

Marjon Bohré schreef een aantal blogs over dit onderwerp. Je vindt ze op haar website.

Lees meer over
Menselijk gedragCoronavirus