Ouders van thuiszittende kinderen wanhopig: 'Politiek moet ingrijpen'

Zowel Sander van Knippenberg, de vader van Wen Long, als Joost Nieuwenburg, de vader van Jay-Jay, zijn al jaren bezig met passend onderwijs voor hun kind. Ze zitten in een spagaat tussen hun kind naar school laten gaan, met alle problemen die daar spelen, of hun kind thuislaten, wat indruist tegen de leerplicht. "Je zit met je handen in het haar", zegt Nieuwenburg.

Samen met andere ouders gaan ze maandag naar de Onderwijsinspectie. Daar bieden ze namens de groep Boze Ouders 500 verhalen aan van ouders waarvan de kinderen thuiszitten. Stichting Ouders en Onderwijs steunt de actie.

Cijfers over thuiszitters: 

• In het schooljaar 2017-2018 waren er 4.479 langdurig thuiszitters. Dat zijn leerlingen die langer dan 3 maanden ongeoorloofd niet naar school zijn geweest. In 2016-2017 waren dat er 4212.
• Van die 4.479 thuiszitters gaat het in 1972 gevallen om situaties van absoluut verzuim. Dat zijn leerlingen die nergens op een school staan ingeschreven. In de overige gevallen gaat het om relatief verzuim langer dan drie maanden.

Bron: Onderwijsinspectie

Uitzonderlijk hoogbegaafd

Wen Long is uitzonderlijk hoogbegaafd. Dat betekent dat ze een IQ van 145 of hoger heeft. "Hoe hoog het precies is weten we niet, omdat testen niet hoger gingen dan 145", zegt Van Knippenberg. Wen Long stopte op het regulier onderwijs, omdat geen passend onderwijs geboden werd.

Het meisje is geadopteerd. Ze kwam naar Nederland toen ze 2,5 was en heeft zichzelf vervolgens leren lezen, vertelt haar vader. Toen ze in groep drie zat, werkte ze al uit schoolboeken van groep 6. Haar school wist zich geen raad met haar. "Soms werd ze apart in een hokje gezet met Cito-toetsen die ze dan maar moest maken."

'Huilend en schoppend naar school'

Het resulteerde erin dat Wen Long depressief werd en niet meer naar school wilde. "Ze gaf aan dat ze liever dood wilde dan naar school", zegt Knippenberg.

"Ik moest haar schoppend en gillend naar school dragen. Dan breekt er iets bij je als vader." Hij besloot samen met zijn partner om Wen Long thuis te houden.

Van Knippenberg wilde Wen Long niet terug naar school sturen, voor er een aangepast plan voor haar werd gemaakt. Maar hij kwam er niet uit met de school. De school besloot daarom om Wen Long uit te schrijven.

Omdat er een leerplicht geldt in Nederland, werd er een melding gemaakt bij Veilig Thuis dat Wen Long geen onderwijs meer volgt. Een leerplichtambtenaar werd ingeschakeld. "Ze dreigden met uithuisplaatsing en zeiden tegen Wen Long dat ze op zoek gingen naar andere ouders voor haar. Dat is traumatiserend voor haar geweest."

Ook bij Joost Nieuwenburg werd zo'n melding Veilig Thuis gemaakt over zijn zoon Jay-Jay. Hij is er woest over. "Dat is toch niet normaal? Zo'n melding wordt normaal gesproken gedaan bij kindermishandeling. Als er twee ouders zijn die alles voor hun kind doen, zijn wij het wel", zegt hij in één van zijn vlogs. 

Derde school

Jay-Jay zit inmiddels op zijn derde basisschool. De problemen begonnen een paar jaar geleden na een verhuizing. "Hij kwam op een kleinschalige school. Dat leek in eerste instantie fijn", zegt Nieuwenburg. "Maar de school groeide zo snel, dat ze het niet meer aankonden."

Niet veel later werd Jay-Jay positief getest op ADHD. "De school wilde dat hij daar medicatie voor nam." Zijn vader was geen voorstander, maar deed het toch. "Van de eerste soort medicatie werd Jay-Jay suïcidaal en van de tweede wilde hij niet meer eten." Nieuwenburg deed een poging bij een psychiater, maar kreeg geen contact. De school was inmiddels begonnen met het opbouwen van een dossier.

Na enige tijd hoorde Nieuwenburg dat Jay-Jay niet langer welkom was op school. "Ze zeiden: 'We hebben alles gedaan en we weten het niet meer'. Nieuwenburg moest op zoek naar een nieuwe school, maar dat bleek niet makkelijk met het dossier dat Jay-Jay inmiddels had opgebouwd. "We moesten bedelen met ons kind bij scholen in de hoop dat ze hem wilden."

Laatste schooldag

In een vlog op het  YouTube-account van Boze Ouders vertelt Nieuwenburg hoe zijn zoon op de laatste schooldag niet welkom was op school. "Zijn begeleider was er niet en dus moest hij thuisblijven", zegt hij. "Ze gaan op de laatste schooldag toch geen taal of rekenen doen? Waarom mag hij er niet bij zijn?"

Hij zag zijn zoon naar eigen zeggen huilend op bed zitten die ochtend. "Waar zijn we dan mee bezig?", vervolgt hij. 

Na nog een mislukte poging op de nieuwe school, zit Jay-Jay inmiddels op zijn derde school. Ook hier ging het niet meteen goed. In september en oktober bleef hij thuis, omdat hij volgens Nieuwenburg was geslagen in de klas. "Hij was doodsbang en durfde niet meer naar school."

Nu zit Jay-Jay in een andere klas waar het iets beter gaat. Hij bouwt halve dagen op, om uiteindelijk weer volledig mee te kunnen doen. Ook Wen Long is goed op haar plek op de particuliere school, alleen is die wel veel te duur. "Al ons spaargeld is er aan opgegaan dus zit ze nu weer thuis", zegt van Knippenberg.

Hij kijkt nu naar de mogelijkheid om te emigreren naar de Verenigde Staten. "Daar zijn ze veel verder met onderwijs voor uitzonderlijk hoogbegaafden."

Reactie Onderwijsinspectie:

We snappen goed dat het voor ouders moeilijk is als hun kind noodgedwongen thuis zit of niet de passende ondersteuning krijgt die nodig is. Wij houden op verschillende manieren toezicht op de zorgplicht en passend onderwijs. Vorig jaar hebben we ons toezicht op de zorgplicht geïntensiveerd.

Als wij signalen of meldingen krijgen die over eenzelfde samenwerkingsverband of schoolbestuur gaan, kunnen we besluiten daar meteen actief achteraan te gaan en kijken of dat schoolbestuur of samenwerkingsverband wel voldoet aan zijn wettelijke opdracht. Doen ze dat niet dan spreken we ze daar op aan en handhaven we als dat nodig is.

De klachten van deze ouders zullen we op dezelfde manier betrekken in ons toezicht. We vinden het goed dat zij dit bij ons melden. Het helpt ons om beter zicht te krijgen op waar de knelpunten zijn en waar wij vanuit ons toezicht kunnen bijdragen aan een oplossing.