Vijf 'verplichte' kerstdiners? Zo houd je je agenda behapbaar

Eerst maar eens een paar binnengekomen reacties. Iemand schrijft: "Op 23, 24, 25 en 26 hebben we kerstvieringen met gescheiden ouders en de schoonfamilie."

Een ander laat weten: "Ik moet op Eerste Kerstdag naar drie verschillende adressen in drie verschillende steden."

Geen verplichting, of toch?

Natuurlijk, er geven ook mensen aan het rustig te houden. Maar vaak blijkt de kerstpuzzel ingewikkeld. Zeker met gescheiden ouders 'moeten' veel bezoeken worden afgelegd. "Overslaan van een van de ouders vinden we een no go. Vandaar een derde kerstdag."

Ook ontvangen we de bekentenis: "Ik ga met tegenzin gourmetten bij mijn schoonouders. Er wordt gezegd dat het geen verplichting is. Maar als kerst nadert, is het toch: ik hoop dat je komt."

Annemiek van den Ban begeleidt in haar praktijk First step to Happiness onder meer mensen met stressgerelateerde klachten en schreef het boek 'Over je grenzen gaan. Van ja knikken naar nee zeggen.' Het eerste wat je jezelf wat haar betreft moet afvragen, is: waarom zeg je ja?

Zo blij dat je het zegt

Concreet: waarom zeg je ja tegen die uitnodiging voor dat kerstdiner, terwijl je er al drie hebt staan? Of roep je genereus dat jij wel kookt voor dat gezelschap van 30 man?

"Wil je geen ruzie krijgen? Wil je niet diegene zijn die een jarenlange traditie doorbreekt? Misschien vinden andere familieleden hun kerstagenda ook wel te vol en vinden ze het fijn als jij het bespreekbaar maakt", zegt Van den Ban. "En besluiten jullie om voortaan in januari samen te komen in plaats van met kerst."

Stap twee: "Bepaal wat echt belangrijk voor je is." Ze schetst: "Stel: je hebt een heel drukke periode achter de rug en wilt niets liever dan een dag voor jezelf met kerst, om in je pyjama soep te eten op de bank. Dan is dat het uitgangspunt."

Leg aan je familie uit waarom je dat wilt en doe een voorstel: "Als je ouders en schoonouders normaal gesproken op verschillende dagen komen, kun je voorstellen dat ze dit jaar tegelijkertijd bij jou komen eten en dat ieder een deel van het kerstdiner meeneemt."

Houd vast aan je wens

Wat als jouw ouders dat een waardeloos plan vinden en zeggen: "Ik heb helemaal geen zin in jouw schoonouders."

Zoek verder naar een acceptabel alternatief, adviseert Van den Ban: "Zeg bijvoorbeeld: 'ik begrijp het' en ga samen op zoek naar een plan waar je beiden blij van wordt. Of doe een voorstel: komen jullie dan misschien de week na kerst eten? Hou wel vast aan die dag voor jezelf."

Tenzij dat tóch niet het belangrijkste voor je is. Omdat jouw soep-met-pyjamadag betekent dat jouw stokoude vader alleen is met kerst. En je daar verdrietig van wordt.

"Dan is die dag samenzijn misschien toch wat goed voelt. Stel dan voor langs te komen, maar geen hele dag. Zo creëer je ruimte voor de ander, zonder jezelf uit het oog te verliezen."

Tienduizenden kerstafspraken in Datumprikker

Op de website datumprikker.nl worden jaarlijks zo'n 30.000 groepsafspraken gemaakt voor kerstvieringen, laat CEO Aart Wallet weten. Ook dit jaar gaat het volgens hem diezelfde kant op. 

Begin deze week vroegen we informatie op bij de website. Dit waren op dat moment de populairste dagen dit jaar om kerstafspraken te maken: 

1. Vrijdag 22 december
2. Zaterdag 23 december
3. Vrijdag 29 december
4. Zaterdag 30 december
5. Donderdag 28 december

De officiële kerstdagen en kerstavond staan niet in het lijstje. Wallet: "Het is duidelijk dat mensen vooral op zoek gaan naar het prikken van een datum als het al op voorhand niet kan op Eerste of Tweede Kerstdag zelf."

Tot slot: de meeste kerstafspraken via de website worden gemaakt in de periode 19 tot 30 december. Ook daarvoor en daarna worden datums geprikt, maar een stuk minder volgens Wallet. Gemiddeld doen per afspraak acht deelnemers mee.

Irene Poelert is directeur van Meulenberg training & coaching. Dat bedrijf helpt mensen met stress- of burn-outklachten. Denk praktisch, adviseert zij. "Hoeveel tijd wil je kwijt zijn aan een afspraak? Geef dat van tevoren aan. We zijn er rond 15.00 uur en rijden om 22.00 uur weer naar huis."

Schuldgevoel

Je hoeft niet van de lunch tot en met het afzakkertje te blijven zitten, benadrukt ze. Ook zij komt met de suggestie om niet met kerst maar na de drukte, in januari, af te spreken.

Al begrijpt ze ook dat veel mensen waarde hechten aan samenzijn juist op de kerstdagen. "Bovendien voel je jezelf misschien stiekem schuldig dat je altijd zoveel werkt en weinig tijd voor familie hebt. En wil je dat nu wel. Er zijn ook families waar 'nee' niet echt wordt geaccepteerd."

Kies je toch voor zes kerstdiners, terwijl je dat ergens zelf ook veel vindt? "Zorg dan goed voor jezelf."

Niet elke dag laat en beschonken naar bed. Niet vier dagen op rij degene zijn die kookt. Momenten creëren voor sport of ontspanning.

Wat een geluk

Loop op de derde dag met afspraken – 's ochtends voor je vertrekt – een rondje door het bos, is de laatste tip: "Het stresshormoon cortisol daalt daardoor en je voelt je vanzelf weer frisser."

Om met de kerstgedachte af te sluiten: soms is veel meer mogelijk dan je denkt. Zo laat iemand op Instagram weten: "Onze vier gescheiden ouders komen dit jaar allemaal tegelijk naar ons, met partners. Wat een geluk: één diner in plaat van vier!"