Spanning loopt op bij klimaattop Belém: 'Blijf met je handen van de Amazone af'
"Wij zijn degenen die het klimaat beschermen, en de Amazone mag niet langer worden vernietigd door grote bedrijven die daar rijk van worden", stelt de inheemse Munduruku-bevolkingsgroep uit het noorden van Brazilië. Op de klimaattop in Belém klinkt hun stem steeds luider.
De strijd tegen ontbossing speelt een prominente rol op de top. Om die strijd te kunnen voeren, is volgens gastland Brazilië veel geld nodig. Ook bij andere aspecten in de aanpak van klimaatverandering gaat het vaak over geld.
De eerste week van onderhandelingen zit erop in Belém. Dit is al weer de 30ste klimaattop, COP genoemd, wat staat voor Conference of the Parties (Bijeenkomst van Partijen). De komende week worden de onderhandelingen op een hoger niveau voortgezet. Er schuiven ministers aan, die hun best gaan doen om knelpunten in de onderhandelingen op te lossen.
Top van de uitvoering
Een veelgehoorde uitspraak in Belém is dat dit de top van 'implementatie' moet worden. Liever geen nieuwe doelen stellen, maar zorgen dat eerder gemaakte afspraken ook daadwerkelijk worden uitgevoerd, vinden veel deelnemers.
Of het nou gaat om het toewerken naar een einde van fossiele brandstoffen, zoals twee jaar geleden in Dubai werd afgesproken, of het bijeenbrengen van honderden miljarden dollars, waartoe werd besloten op de top vorig jaar in Azerbeidzjan, het moet niet langer bij mooie woorden blijven.
Over wat er op het spel staat tijdens deze klimaattop in Brazilië, maakten we deze video:
Kwetsbare landen die nu al geraakt worden door hevigere weersextremen, benadrukken keer op keer dat zij het klimaatprobleem niet veroorzaakt hebben. Maar de schade die zij lijden, kost veel geld om te repareren. Ook willen ze hun landen kunnen aanpassen aan klimaatverandering. En bovendien moeten ook zij een energietransitie doormaken.
Levensader
"Klimaatfinanciering is de levensader van klimaatactie", zei Simon Stiel, baas van het VN-klimaatbureau afgelopen weekend. "Het is nodig om plannen en ambitie om te zetten in vooruitgang en uitvoering."
Dat het opnieuw veel over geld gaat, is geen verrassing, De afspraak die vorig jaar werd gemaakt, dat rijke landen gezamenlijk jaarlijks 300 miljard dollar bijeenbrengen om ontwikkelingslanden te helpen, is volgens veel landen nog te vaag.
Onduidelijk is wat allemaal meetelt, en hoe het geld bij elkaar gebracht moet worden. Ook vinden veel landen dat het bedrag fors omhoog moet. Vorig jaar werd al vastgesteld dat eigenlijk gestreefd zou moeten worden naar een veel hoger bedrag, namelijk 1,3 biljoen (1300 miljard) dollar.
Slimme economie
Stiel zei zich te realiseren dat het niet eenvoudig is om zoveel geld bij elkaar te brengen. "Maar klimaatfinanciering is geen liefdadigheid, het is slimme economie. Want klimaatactie, ondersteund door klimaatfinanciering, is het groeiverhaal van de 21ste eeuw", zei hij.
"Het creëert banen, verlaagt de kosten van levensonderhoud, verbetert de gezondheid, beschermt gemeenschappen en zorgt voor een welvarende, veerkrachtigere planeet voor iedereen." Ook voor het bossenfonds dat Brazilië op de top lanceert, zijn miljarden dollars nodig.
Met de TFFF, de Tropical Forests Forever Facility, is de hoop dat tropische bossen voor altijd in stand gehouden kunnen worden. Het geld is bedoeld voor het behoud en herstel van tropische en subtropische bossen, wat uiteindelijk voor de hele wereld voordeel oplevert, benadrukt Brazilië.
Demonstraties
Opmerkelijk is dat er afgelopen weekend in Belém tienduizenden mensen de straat opgingen. In veel jaren, zoals die waarin de top plaatsvond in Europa, waren er in het tussenliggende weekend massale demonstraties.
Maar de afgelopen jaren, in Azerbeidzjan, de Verenigde Arabische Emiraten, en Egypte, bleven grote protesten achterwege, omdat ze onmogelijk werden gemaakt door de autoriteiten. Met spandoeken liepen de demonstranten nu door de hitte; de gevoelstemperatuur in de tropische stad Belem ligt rond de 35 graden.
De Braziliaanse minister van Milieu, Marina Silva, sprak de actievoerders toe: "Dit is een plek voor ons om te marcheren en een routekaart op te stellen voor wat er op deze COP moet gebeuren: we moeten weg van ontbossing en het gebruik van fossiele brandstoffen."
Versnelling
Volgens Simon Stiel zit er vooruitgang in de onderhandelingen. "Nu we halverwege COP30 zijn, zien we bewijs van een echte versnelling in het Amazonegebied, in de biljoenen." Wel is het belangrijk, voegde hij toe, dat landen hun afspraken op de klimaattop 'steeds nauwer laten aansluiten op de reële economie'.
Meedoen aan het RTL Nieuwspanel?
Van kabinet tot koningshuis, van geld tot gezondheid: in het RTL Nieuwspanel kun jij meepraten over welke kant Nederland op moet. Laat je stem horen! Aanmelden kan hier.
