Mirjams zoontje overleed door kinkhoest: 'Oneerlijke strijd'
Tom kwam op 21 februari 2020 als 'kerngezond manneke' op de wereld, maar twee weken later kreeg kinkhoest hem te pakken. Een 'korte en oneerlijke strijd' volgde. Op 9 maart 2020 overleed hij. Tom werd nog geen drie weken oud. "Het is zo oneerlijk dat hij het leven niet heeft gekregen", zegt zijn moeder Mirjam Keetels.
Het RIVM waarschuwt voor een uitbraak van kinkhoest. In november en december werden zo'n 600 gevallen per maand geregistreerd. Per week komen er nu zo'n 250 gevallen bij. Vorig jaar om deze tijd ging het om slechts tien gevallen in de hele maand. En dat is zorgelijk, want de ziekte kan zeker bij baby's van jonger dan één jaar gevaarlijk zijn. In uitzonderlijke gevallen zelfs dodelijk.
RTL Nieuws sprak twee moeders die door hun eigen ervaringen (toekomstige) moeders oproepen om zichzelf en hun kinderen tegen kinkhoest te laten vaccineren.
Flesje niet leeg
"Hij was echt een lichtpuntje", vertelt Mirjam. Haar moeder was een paar maanden voor Toms geboorte plotseling overleden, dus Toms komst was heel welkom.
Twee weken lang ging het ook heel goed. Hij dronk goed, zijn hartje klopte zoals het hoorde en er was niks geks aan de hand. Tot 3 maart, toen hij minder begon te drinken. Ook sliep hij veel. Maar precies toen de dokter langskwam om Tom te controleren, was het jongetje 'superalert' en leek hij gewoon een heel gezonde baby.
Een echte behandeling voor kinkhoest bestaat niet, maar vaccinaties kunnen de problemen wel verminderen. Zo werkt het:
Mirjams man had rond die tijd enorme hoestbuien. Kinkhoest bleek later, maar daarvan werd toen gedacht dat het gewoon een zware verkoudheid was. De link met Tom werd in ieder geval niet gelegd. Ook niet toen het jongetje de avond na het bezoek van de dokter een hele fles oversloeg. "Hij ging ineens echt hard achteruit", vertelt Mirjam. "Toen begon ik wel aardig in paniek te raken."
Naar het ziekenhuis
De ochtend erna ging Mirjam opnieuw met Tom naar de dokter. Hij zag er toen wat gelig uit en werd doorverwezen naar het ziekenhuis. Tom had te weinig zuurstof. Op dat moment, op 5 maart, werd de link met kinkhoest nog steeds niet gelegd.
Een dag later ging het nog slechter met Tom. Hij moest met de ambulance naar het Radboudumc in Nijmegen. "Dat was heel heftig. Zo'n baby'tje op een brancard, tussen de apparaten en machines", zegt Mirjam. De ochtend erna kwam er eindelijk duidelijkheid: kinkhoest. Het jongetje werd aan een hart-longmachine gelegd en hij kreeg nieuw bloed toegediend.
"Uiteindelijk was er niks meer aan te doen", zegt Mirjam. Op 9 maart 2020 overleed Tom. Hij was nog geen drie weken oud. "Hij heeft gewoon heel veel pech gehad, met alles."
Raar rocheltje
Laura Klip kan erover meepraten. Haar zoontje Tygho had bij de geboorte in 2019 al 'een raar rocheltje'. "Niemand wist wat het was", vertelt ze. Verloskundigen vertelden haar dat het erbij hoorde. Maar toen hij minder begon te drinken en begon te hoesten, snelden ze naar de huisarts. De dokter dacht dat het om een verkoudheidsvirus ging. Ze mochten weer naar huis.
Tygho begon te 'neusvleugelen'. Baby's sperren dan hun neusvleugels wijd open om lucht te krijgen. "Hij werd benauwder", zegt Laura. Dus gingen ze opnieuw naar de huisarts. Wederom werden ze naar huis gestuurd.
's Nachts ademde het jongetje slecht. Het derde bezoek aan de dokter eindigde met een opname in het ziekenhuis. In het ziekenhuis werd gedacht aan het RS-virus, dat veel overeenkomsten heeft met kinkhoest. "Maar hij werd steeds zieker en benauwder", zegt Laura. "Hij liep helemaal blauw aan en kon een poosje niet ademhalen. Het was zo erg dat we hem bijna moesten reanimeren."
Foute boel
Het was foute boel. Tygho ademde te snel en zijn hartslag schoot omhoog. Na een week in het ziekenhuis werd hij overgebracht naar het UMCG in Groningen. Daar werd hij aan de beademing gelegd. Het waren de zorgverleners van de intensive care die uiteindelijk concludeerden dat het om kinkhoest ging.
Vier weken lang heeft Tygho op de intensive care gelegen. Drieënhalve week daarvan werd hij in slaap gehouden. Drie keer kreeg hij een bloedwisseltransfusie, waarbij al zijn bloed werd vervangen met donorbloed. Al die tijd leefden Laura en haar gezin tussen hoop en vrees. "Kinkhoest is een sluipmoordenaar."
De artsen hebben Laura verteld dat het een wonder is dat het jongetje, inmiddels 5 jaar en naar omstandigheden gezond, het heeft overleefd. Hij heeft nog wel twee jaar zuurstof toegediend gekregen en moest een half jaar sondevoeding krijgen. "Het was heel heftig. Een maand lang kon ons kind op elk moment overlijden."
Vaccineren
Het RIVM raadt zwangere vrouwen aan om de 22-wekenprik te halen. Die prik, die zoals de naam al zegt bij 22 weken zwangerschap wordt gegeven, beschermt baby's al vanaf de geboorte tegen kinkhoest. Rond de zwangerschappen van zowel Mirjam als Laura was het nog niet gebruikelijk om de prik te halen, waardoor Laura tot haar grote spijt niet was gevaccineerd en Mirjam door verschillende omstandigheden pas vlak voor de geboorte van Tom de vaccinatie kreeg.
Beide moeders zijn het over één ding eens: alle ouders zouden hun kinderen (en zichzelf) moeten laten vaccineren. "Als je ervoor kiest om je kind - al is 'ie 7 of 10 jaar - niet te laten vaccineren, betekent het dat de ziekte een kans krijgt en groter kan worden", zegt Mirjam. "Volgende week zou Tom 4 zijn geworden. Dat blijft pijnlijk."
Vaccinatie tegen kinkhoest
Met een kinkhoestvaccinatie tijdens de zwangerschap (de 22-wekenprik) is een baby meteen na de geboorte beschermd tegen kinkhoest. Deze bescherming duurt een aantal maanden, daarom is het belangrijk om de baby ook de vaccinaties uit het rijksvaccinatieprogramma te geven. De kinkhoestvaccinatie tijdens de zwangerschap is een DKT (difterie, kinkhoest en tetanus)-vaccinatie, die ook beschermt tegen difterie en tetanus.
De DKT-vaccinatie voorkomt bij 9 van de 10 baby's jonger dan 3 maanden een kinkhoestinfectie.
Bron: RIVM