Slachtoffers seksueel misbruik hebben daar vele jaren later nog last van: 'Er is veel onbegrip'

Ondanks dat het soms lang geleden is, hebben slachtoffers er nog altijd last van. Rechtszaken die het nieuws halen of schandalen als bij The Voice of Holland dragen daar aan bij.

Met de campagne #durftehoren wil het Centrum Seksueel Geweld samen met stichting Wij zijn M de oproep doen aan de omgeving van slachtoffers: luister naar hun verhalen over de gevolgen van het misbruik, ook als het ongemakkelijk is.

Onbegrip

"De gevolgen van seksueel misbruik kunnen groot en veelomvattend zijn, en een leven lang aanhouden", vertelt Iva Bicanic, directeur van het centrum. "Dat wordt door anderen vaak onvoldoende begrepen. Mensen denken vaak: je hebt therapie gehad en nu ben je klaar. Of: het is al zó lang geleden, je moet het nu maar eens achter je laten. En: je moet gewoon leuke dingen gaan doen, dan wordt het leven vanzelf lichter. Maar zo werkt het in de praktijk helaas niet." 

Bicanic stelt dat slachtoffers na jaren nog last hebben van bijvoorbeeld angst, schrikreacties, slapeloosheid, sombere gevoelens, een laag zelfbeeld en lichamelijke ongemakken. Daarnaast ervaren slachtoffers vaak ook problemen met relaties en intimiteit. Door het onbegrip van hun omgeving voelen slachtoffers zich vaak alleen met hun problemen. 

Ook voor hulpverleners is het volgens Bicanic van belang om te begrijpen hoe divers en verstrekkend de gevolgen kunnen zijn van seksueel misbruik in de kindertijd. "Zelfs daar merken we soms nog onbegrip, en een stereotype beeld van hoe verwerking zou moeten verlopen. En dat is jammer, het belemmert namelijk het herstel van deze mensen."

Iedere nacht hartkloppingen

Mandy Sleijpen, directeur van Stichting Wij zijn M, werd van haar achtste tot haar veertiende seksueel misbruikt door haar opa. Ook zij ervaart nog iedere dag de gevolgen van wat haar als klein meisje is aangedaan. 

"Ondanks dat ik jarenlang therapie heb gehad, heb ik nog dagelijks last van het misbruik. Zo heb ik iedere nacht hartkloppingen, ik word gillend wakker. En ondanks dat mijn opa het misbruik toegaf, is veroordeeld en gestraft voor wat hij heeft gedaan, kan ik nog altijd twijfelen: is het wel écht gebeurd?"

Mandy durft haar eigen neefje en nichtje niet onder de douche te zetten. "Ik weet dat het erbij hoort, maar het liefst zou ik willen dat kinderen nooit naakt zijn. Al deze dingen zijn het gevolg van het misbruik in mijn jeugd." Hieronder vertelt ze meer over haar ervaring:

Overigens bracht de politie afgelopen zondag cijfers naar buiten: in de tweede helft van vorig jaar is vaker dan in voorgaande jaren in die periode melding gedaan van een seksueel misdrijf. "Het was zelfs drukker dan in 2022, het piekjaar na de onthullingen rond onder andere The Voice of Holland", zegt Caroline Monster, hoofd van het Landelijk Expertiseteam Seksuele misdrijven.

Vorig jaar registreerde de politie in totaal 14.802 meldingen van seksuele delicten. Dat waren er bijna 800 meer dan in 2023 (14.015). Sinds juli is er sprake van 'een duidelijke stijging'.  

Wet

Of dat komt door de invoering op 1 juli 2024 van de Wet seksuele misdrijven is nog niet duidelijk. Niet langer de dwang staat daarin centraal, maar het ontbreken van de wil. Iemand is al strafbaar als diegene weet of behoort te weten dat de ander geen seks wil, maar de seks toch doorzet.

De politie kreeg vorig jaar 3288 meldingen van aanranding en 3391 meldingen van verkrachting; 298 meldingen over seksuele intimidatie in het openbaar en 131 meldingen van sexchatting.