Oekraïne wil een no-flyzone, dit is waarom dat wordt afgewezen
De Oekraïense president Volodimir Zelenski smeekt om een no-flyzone boven zijn land. Maar de NAVO wil daar niets van weten. ''Het zou een oorlogsverklaring zijn, van het Westen aan Rusland.''
Sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne zijn er naar schatting duizenden mensen vermoord of gewond geraakt. Al zeker één miljoen vluchtelingen zijn uit hun land vertrokken om het geweld te ontlopen.
De Russische strijdkrachten zetten zware wapens in, zoals de omstreden clusterbommen, waardoor er een grotere kans is op burgerslachtoffers.
Daarom heeft de Oekraïense president Zelenski aan het Westen gevraagd om een zogeheten no-flyzone boven zijn land in te stellen. Dat is een gebied waar een vliegverbod heerst. Vaak wordt zo'n zone ingesteld om militaire vliegtuigen van het oorlogvoerende land uit het luchtruim te weren.
Daarmee zou het voor Rusland onmogelijk worden om Oekraïne voortaan vanuit de lucht aan te vallen. Maar het verzoek is afgewezen.
''Als de NAVO een no-flyzone instelt, komt het er in de kern op neer dat ze in het uiterste geval een Russisch vliegtuig moeten neerschieten'', zegt politiek verslaggever Fons Lambie. ''En dat betekent een oorlogsverklaring van het Westen aan Rusland. Dat willen ze koste wat het kost voorkomen. Rusland is een nucleaire kernmacht, dus dat risico is veel te groot.''
Eerdere no-flyzones
In het verleden heeft de NAVO wel eens een no-flyzone gehandhaafd. Bijvoorbeeld in de jaren '90 tijdens de oorlog in Joegoslavië. Dat werd ingesteld op basis van een resolutie, die door de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties werd aangenomen.
De NAVO hield toen wel zicht op de no-flyzone, maar ondernam geen actie tegen overtreders. ''Zo'n resolutie is nu in elk geval geen optie, want Rusland zit zelf in de Veiligheidsraad'', zegt Lambie.
Westen is eensgezind
In plaats daarvan belooft het Westen opnieuw strengere sancties aan Rusland op te leggen. Volgens Lambie ligt er nog een aantal opties op tafel. ''Denk aan havensancties, waarbij Russische schepen uit havens zoals Rotterdam en Antwerpen worden geweerd. Of sancties die de familie van Russische oligarchen zouden raken, in plaats van alleen de oligarchen zelf.''
''Je ziet dat het Westen eensgezind is – en dat is weleens anders geweest. Vaak was Europa verdeeld, zwak en afwachtend'', zegt Lambie.
''Het Westen probeert Poetin diplomatiek en economisch te isoleren, zodat Moskou een deal sluit aan de onderhandelingstafel. Dat is de strategie, maar op de korte termijn zien we nog geen andere opstelling van Rusland. Het lijkt alsof Poetin de sancties voorlopig heeft ingecalculeerd of geaccepteerd.''