Zorginfarct: elke dag minstens 560 ziekenhuisbedden onnodig bezet
Elke dag worden er gemiddeld minstens 560 ziekenhuisbedden bezet gehouden door een patiënt die al lang ontslagen had moeten worden. Dat blijkt uit onderzoek van RTL Nieuws. Ziekenhuizen liggen steeds voller met deze 'verkeerde bedden' en moeten daardoor nieuwe patiënten weigeren.
Personeelstekort en wachtlijsten maken dat deze ‘verkeerde-bed-patiënten’ niet kunnen doorstromen naar een verpleeghuis, revalidatie, ggz of woning met wijkverpleging.
Bezet bed: operatie uitgesteld
RTL Nieuws deed een rondgang onder alle 74 ziekenhuizen in Nederland, tweederde (49) deelde hun cijfers. Daaruit blijkt dat er vorig jaar meer dan 200.000 (204.297) bedden bezet waren door een patiënt die geen ziekenhuiszorg meer nodig heeft. Dat komt door personeelstekorten in de zorg, bezuinigingen en wachtlijsten.
Daarmee lijkt zich een infarct te voltrekken in de zorg. Aan de voorkant worstelen huisartsen en ambulances om patiënten te plaatsen, in ziekenhuizen stagneert de uitstroom en de verpleeghuizen zitten met groeiende wachtlijsten.
Wat is een verkeerd bed?
Een verkeerd bed is een bed dat bezet wordt gehouden door een patiënt zonder medische indicatie, dus iemand die geen behandeling (meer) nodig heeft in een ziekenhuis. Deze patiënt kan niet meer naar huis en moet doorstromen naar een verpleeghuis, revalidatieplek, ggz of wijkverpleging. Omdat die doorstroom stagneert moet het ziekenhuis voor deze patiënt zorgen, tot er een plekje gevonden is.
Patiënten geweigerd
Ziekenhuizen liggen steeds voller met deze 'verkeerde bedden', meer dan 200.000 in 2019. In een inventarisatie kwam Dutch Hospital Data voor 2018 op 140.000 verkeerde bedden. Die stijging leidt ertoe dat andere zorg stagneert: zo moeten ziekenhuizen bedden op de spoedeisende hulp sluiten en worden operaties uitgesteld.
En het aantal verkeerde bedden per ziekenhuis stijgt snel. "De situatie is ernstig", zegt bestuursvoorzitter Sophia de Rooij van het Medisch Spectrum Twente. "In de zomer waren het bij ons gemiddeld 15 patiënten per dag. Dat zijn er nu al 28, nog voor de griepgolf."
Ook het Albert Schweitzerziekenhuis in Dordrecht ziet de stijging: "Het aantal lag jarenlang op 20 à 25 bedden. Sinds begin dit jaar zitten we continu op 37 bedden. Er waren zelfs uitschieters naar 47 verkeerd bezette bedden. Dat is 1 op de 6 bedden in ons ziekenhuis."
Personeelstekorten spelen daarin een belangrijke rol. "De belangrijkste reden waarom mensen op dit moment niet door kunnen stromen, is het tekort aan bedden in verpleeghuizen", zegt De Rooij. "En die bedden zijn er wel, maar zij hebben hetzelfde probleem. Dus dat zij moeilijk aan personeel kunnen komen. Medewerkers, daar zijn er nu even niet voldoende van en dat lijkt alleen maar toe te nemen."
Zorginfarct
De verkeerde bedden zijn een signaal van een zorgketen die vastloopt. Zo lopen de wachtlijsten voor verpleeghuizen steeds verder op. In december 2018 stonden er 13.872 mensen op de wachtlijst, afgelopen december was dat aantal gegroeid tot 18.109 mensen. Het aantal wachtenden op een plek in een verpleeg- of verzorgingshuis is in een jaar tijd met maar liefst 31 procent toegenomen, blijkt uit cijfers van iWlz/Zorginstituut Nederland, die RTL Nieuws analyseerde.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Ambulances weggestuurd
Ook aan de voorkant in de zorgketen veroorzaken personeelstekort en wachtlijsten steeds vaker voor problemen. Dat zien ook ambulancemedewerkers. Door het personeelstekort is het moeilijk om genoeg ambulances in te zetten. En zij kunnen hun patiënten moeilijker kwijt op de overvolle spoedeisende hulp.
Jack van Leeuwen, ambulancebroeder, merkt dat elke dag. "Wij horen vaak dat een ziekenhuis onze patiënt niet kan ontvangen, omdat er geen plek is. En het volgende ziekenhuis ook niet. Dat zijn lastige momenten, want als je nog verder rijdt is de ambulance ruim een uur niet inzetbaar. En dat is ook een probleem."
Personeelstekort
"Vanuit de ambulancesector zien we dat er op de hele zorglinie erg veel tekorten zijn", zegt Van Leeuwen. "Dan spreek je over thuiszorg, verpleeghuiszorg en huisartsenposten. Wij bij de ambulance hebben ook moeite om aan genoeg personeel te komen. De werkdruk neemt in rap tempo toe."
Ook in het Albert Schweitzerziekenhuis zien ze de druk toenemen: "De groeiende instroom en het tekort aan verpleeghuisbedden, tekort aan eigen personeel en tekort aan personeel bij de thuiszorg, blijven zorgen voor een enorme opgave."
RTL Nieuws blijft onderzoek doen naar de gevolgen van personeelstekort in de zorg. Werk jij in de zorg en merk jij ook de gevolgen van het personeelstekort? Mail ons via onderzoek@rtl.nl.