Komt er een tweede golf besmettingen? Dit denken deskundigen

Coen Berends van het RIVM legt nog een keer uit hoe mensen het virus oplopen. "Het wordt vooral verspreid via grotere druppeltjes die mensen uitniezen of -hoesten. Die druppeltjes blijven niet lang in de lucht hangen en daarom verspreiden ze zich normaal gesproken dus ook niet over grotere afstand."

Afstand houden

Door minimaal 1,5 meter afstand te houden en regelmatig handen wassen is de kans op besmetting klein. Door die maatregelen is Nederland volgens Berends effectief geweest in het terugdringen van het aantal besmettingen. Als die afstandsmaatregel zou worden losgelaten terwijl er nog steeds besmettingen zijn in Nederland, is volgens het RIVM te verwachten dat dat tot een toename van het aantal besmettingen leidt.

"Dit is dan niet per se een tweede golf, aangezien we beter in staat zijn op nieuwe besmettingen te reageren", relativeert Berends.

Wel schrap zetten

Andreas Voss is arts-microbioloog in het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis in Nijmegen. Hij verwacht wel een tweede golf besmettingen. "Ik denk dat er een tweede opleving komt, een tweede golf", zegt hij. "Ik denk dat deze niet zo groot wordt als de eerste. Het aantal mensen dat voor besmetting vatbaar is, is lager dan eerst. En we zijn beter voorbereid. Ik zie geen reden waarom een tweede golf hoger zou zijn dan de eerste."

Desondanks vindt Voss dat Nederland zich wel schrap moet zetten. "Het is wel goed dat we ons voorbereiden op een significante tweede golf. Het hangt af van de circulatie van het virus, we weten nog niet goed hoe dat gaat. We hebben een bevolking waarin 90 procent komende winter bevattelijk is voor de besmetting, dat was begin dit jaar nog 100 procent. 90 procent is nog steeds een groot getal."

Gedrag mensen

Jean-Luc Murk is arts-microbioloog in het Elisabeth TweeSteden Ziekenhuis in Tilburg: "Ik ben het eens met de collega's in België: we krijgen een of meerdere golfjes. Alles valt of staat met hoe we ons als bevolking gedragen. We kunnen ook een grote golf krijgen als we alle adviezen in de wind slaan. Dat komt omdat het virus niet weg is. Maar het kan ook zomaar niks voorstellen. Het is zo onvoorspelbaar, het is afhankelijk van hoe mensen zich gedragen."

Over dat laatste, het gedrag van mensen, daar maakt Murk zich wel druk over. "Het baart mij zorgen dat we met zijn allen aan het verslappen zijn. Ik begrijp dat ook heel goed: ik moet mezelf er ook steeds op wijzen dat ik niet verslap. Dat is ook menselijk. Ik zie ook het economische belang: ik vind het ook echt belangrijk dat we het leven weer zo veel mogelijk door te laten gaan."

Dieet

Murk ziet niets in het nemen van extreme maatregelen. "Waar ik wel toe oproep is om voorzichtig te blijven en je te houden aan de maatregelen die we hebben. Die 1,5 meter is heel belangrijk. En dat mensen die klachten hebben, zich laten testen. We weten echt nog veel te weinig van het virus, daarom is meer onderzoek nodig."

De huidige situatie is volgens Murk te vergelijken met een dieet. "Je bent aan het lijnen en je bent mooi van je kilo's af. Je denkt: streefgewicht bereikt. Maar voor je het weet ben je een paar maanden later weer aangekomen. We hebben nu ons streefgewicht bereikt en we gaan weer meer eten. Als we dat te veel gaan doen, komen we weer aan."

Klein golfje

Sake de Vlas is hoogleraar infectieziektemodellering aan het Erasmus MC. Hij denk niet dat Nederland wordt getroffen door een grote opleving van het virus. "Een klein golfje, waarbij we toch wel in staat zijn dat te onderdrukken. Het grote verschil is dat we nu wel weten waar we rekening mee moeten houden en dat we in maart niet wisten wat er aan de hand was. Toen ging het als een lopend vuurtje, nu weten we waar we aan toe zijn."

Volgens De Vlas is een toename 'bijna niet te voorkomen'. De situatie is niet wezenlijk anders dan daarvoor. Slechts zo'n 5 procent is immuun. Daar is bijna niets in veranderd. Wat wel is veranderd, is ons gedrag." Dat ging lang goed, merkt De Vlas. "Inmiddels hebben mensen wel steeds minder zin om daar gehoor aan te geven."

"Daarnaast worden de maatregelen langzaam teruggedraaid door het kabinet, net zolang tot er weer een toename van het aantal besmettingen is. Dat kan wel een nieuw brandhaardje zijn. De eerste keer kan het zelf een aardig golfje zijn, omdat we het lange tijd echt flink hebben onderdrukt. Want we zijn nu echt verwend met het lage aantal besmettingen."

Regionale maatregelen

Wat er moet gebeuren als er weer een uitbraak is? "Als het duidelijk is waar het is uitgebroken, kan er besloten worden om lokaal of regionaal strengere maatregelen op te leggen", zegt De Vlas.

Over het moment dat er weer zo'n golfje komt, blijft het gissen. "Het kan na de zomervakantie zijn, als scholen en kantoren weer beginnen en veel mensen weer met het openbaar vervoer reizen. Maar het kan ook gebeuren als mensen terugkeren uit het buitenland. Het is vaak een optelsom."