Paul ruimt mondkapjes op tijdens het hardlopen: 'Ik kom er tientallen tegen'

Plogging is een combinatie van joggen en het opruimen van afval. Het fenomeen werd in 2016 populair in Zweden en verspreidde zich twee jaar later ook naar andere landen. Waye ruimt echter al afval op sinds 2011.

"Ik vind zwerfafval vervelend", vertelt hij tegen RTL Nieuws. "Ik ruim het op omdat ik een schoner land wil hebben. Zo simpel is het. Ik doe het voor de toekomst, maar ik doe het ook omdat het netjes lijkt. Stel je ziet een mooi weiland, maar er ligt veel plastic. Dat verpest het."

Steeds meer mondkapjes

De afgelopen twee maanden heeft Waye, die iedere dag een flink stuk hardloopt, een enorme toename gezien in het aantal mondkapjes dat op straat slingert. "Afgelopen zaterdag heb ik 17 kilometer gelopen en kwam ik 65 mondkapjes tegen. Gisteren rende ik 33 kilometer en heb ik er 200 geteld."

Waye woont in Haarlem, maar ziet de mondkapjes niet alleen rondslingeren in het centrum. Hij komt ze juist vooral buiten de stad tegen, bijvoorbeeld op fietspaden en in het bos. Het is niet zo dat hij ze alleen vindt op 'logische plekken', zoals bijvoorbeeld bij supermarkten en bushaltes, zegt hij.

Nu de mondkapjesplicht ingaat, verwacht Waye dat het probleem alleen nog maar groter wordt. "Als ik nu naar de supermarkt ga, zie ik dat ongeveer 60 procent van de mensen een mondkapje draagt. Als dit straks 100 procent zal zijn, zullen er ook meer mondkapjes op straat worden gegooid."

Bekijk ook: Mondkapje vanaf verplicht, dit zijn de regels

Ook Nederland Schoon is bang dat het aantal zwerf-mondkapjes flink zal toenemen. De stichting houdt bij waar zwerfafval in Nederland uit bestaat. Uit cijfers van oktober blijkt dat inmiddels één op de twintig (4,3 procent) stuks zwerfafval een mondkapje is. In juni was dit nog 1,7 procent.

Hotspots zijn volgens Nederland Schoon het openbaar vervoer, winkelcentra, supermarkten en parkeerplaatsen. "Dus vooral plekken waar je even een mondkapje op moet zetten", vertelt directeur Helen van Zutphen. 

Ze benadrukt dat niet iedereen het mondkapje expres op straat gooit. "Minder dan 10 procent van de mensen gooit weleens expres iets weg op straat. Het gebeurt ook vaak per ongeluk, bijvoorbeeld als het uit een jaszak valt of uit de auto waait."

Bang voor besmetting

Daarnaast is er ook nog een tweede probleem: zwerfafval blijft nu langer liggen dan voor de coronacrisis. Dat komt doordat mensen spullen van een ander niet willen aanraken, zegt Van Zutphen. "Mensen zijn bang om besmet te raken."

Dat het zwerfafval langer blijft liggen, zorgt vervolgens weer voor een derde probleem. "Onze ervaring is dat wanneer ergens al veel zwerfafval ligt, er vaak ook snel meer bijkomt." De drempel om je mondkapje weg te gooien op een plek waar al veel andere mondkapjes liggen, is minder hoog.

Maar zelf die mondkapjes opruimen, is dat dan niet vies en onveilig? Niet als je het goed doet, vindt plogger Waye. "Ik gebruik altijd dezelfde methode. Ik draag handschoenen en pak de mondkapjes op met een soort wasknijper, zodat ik ze niet met mijn blote huid aanraak. Voor mezelf ben ik niet bang, maar ik wil niet mijn familie of vrienden besmetten."

Mondkapjes van stof

Het liefst zou Waye zien dat mensen alleen herbruikbare mondkapjes zouden gebruiken. "Mondkapjes gebruiken is belangrijk, maar doe het wel op de juiste manier voor de toekomst. Veel mensen weten het niet, maar in de mondkapjes die je eenmalig kunt gebruiken, zit plastic. Gebruik liever een mondkapje van stof, die je kunt wassen."

Waye weet dat het hem niet gaat lukken om in zijn eentje al het zwerfafval op te ruimen. Daarom probeert hij op social media aandacht te schenken aan het probleem. "Als iedereen die hardloopt één mondkapje of blikje zou opruimen, zou dat al heel veel helpen."