Verkiezingsprogramma GroenLinks-PvdA: hoger minimumloon, isolatieplicht en rekeningrijden

Een voorbeeld van het afdwingen van solidariteit zoals GroenLinks-PvdA dat wil is invoering van een inkomensafhankelijker premie voor de ziektekostenverzekering. "We gaan de zorg op een andere manier financieren. Dat betekent dat de rijkste Nederlanders meer gaan betalen, de middenklasse minder. Mensen gaan minder premies betalen en we financieren een groter deel collectief."

Deze collectieve financiering betekent dat het geld uit de belastinginkomsten komt. Doordat Nederland een progressief belastingstelsel heeft, betalen mensen die veel verdienen, meer dan mensen die een lager inkomen hebben. Het eigen risico wordt stapsgewijs afgeschaft, staat in het programma.

Sneller bouwen

Ook in de volkshuisvesting wil GroenLinks-PvdA meer solidariteit. De overheid zal een grotere rol pakken in de huisvesting, staat in het programma. "Bouwen wordt niet alleen in woord maar ook in daad een publieke taak. We bouwen woningen voor iedereen in Nederland, niet enkel voor zij die het nu al kunnen betalen." 

De partij wil sneller bouwen, de winsten door grondspeculatie afromen en de opbrengst daarvan inzetten voor woningbouw. "In het hele land komt er een opkoopbescherming die starters beschermt."

Om ervoor te zorgen dat er voldoende ruimte is om jaarlijks 100.000 nieuwe woningen te bouwen, vindt GroenLinks-PvdA dat andere belangen 'zullen moeten inschikken'. Het gaat dan om de veehouderij en de luchtvaart.

Isolatie-offensief

Om huurders te beschermen wil de partij een wet invoeren die een maximum huurstijging regelt. Woningbouwverenigingen en particuliere verhuurders krijgen de plicht hun huurwoningen te isoleren. Corporaties kunnen daarbij rekenen op steun van het rijk. 

"De overheid gaat flink investeren in een grootschalig isolatie-offensief. In tochtige huizen zonder dubbel glas wonen gezinnen die 's winters kiezen tussen verwarming of eten. Dáár beginnen we."

Ook zet de partij vol in op klimaatbeleid. Zo moet iedere Nederlanders voor 59 euro onbeperkt buiten de spits met het openbaar vervoer kunnen reizen, moet Europa in 2040 klimaatneutraal zijn (tien jaar eerder dan nu het plan is) en moet er binnen de bebouwde kom overal 30 kilometer per uur worden gereden.

Rekeningrijden

Verder wil GroenLinks-PvdA een verbod op landbouwgif. "We verbieden per direct glyfosaat, PFAS-houdende bestrijdingsmiddelen en het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen bij lelieteelt. Ook komt er een verbod op chemische bestrijdingsmiddelen in en rondom natuur- en waterwingebieden."

Ook moet er haast worden gemaakt met de invoering van rekeningrijden voor automobilisten. De hoogte van de heffing wordt bepaald door waar men rijdt en op welk tijdstip. 

Miljonairsbelasting

Om ervoor te zorgen dat werken loont moet het minimumloon omhoog naar 18 euro per uur. Nu is dit nog 14,40 euro per uur. De belasting op werk moet naar beneden en de belastingen op inkomen uit vermogen moet omhoog.

"Hoe rijker je bent, hoe lager je belastingdruk. Wij draaien dit om. Als je meer verdient, kun je relatief ook meer bijdragen aan voorzieningen die belangrijk zijn voor ons allemaal. We voeren daarom een miljonairsbelasting in voor de allerrijksten."

Pil in pakket

Ook bedrijven moeten meer betalen voor gemeenschappelijke voorzieningen. "De bedrijven profiteren immers ook van veilige straten, goede spoorverbindingen en investeringen in onderwijs en onderzoek."

GroenLinks/PvdA wil niet alleen de financiering van het zorgstelsel veranderen. Er moet ook meer zorg in het basispakket komen. "Brillen voor kinderen en spraakcomputers komen in het basispakket. Een bezoek aan de tandarts of de fysiotherapeut wordt weer vergoed uit het basispakket." En ook anticonceptie komt weer in het pakket.

Sancties

Voor het eerst noemt de partij een getal op migratie. Er mogen jaarlijks niet meer dan 40.000 tot 60.000 migranten bij komen. Concrete beperkingen zitten vooral bij arbeidsmigratie en minder bij asielmigratie.

Om de situatie in Gaza te verbeteren wil GroenLinks-PvdA maximale druk op Israël met stevige sancties. Het EU-Israël Associatieakkoord moet worden opgeschort. Ook wil de partij het stopzetten van militaire samenwerking Israël en persoonssancties tegen Israëlische ministers en militairen 'verantwoordelijk voor oorlogsmisdaden'.